Willem Jacob van Hoytema was ritmeester der cavalerie en één van de oprichters van de Nederlandsche Padvindersbond (NPB).
Levensloop[bewerken | brontekst bewerken]
Hij was een telg van de patriciërsfamilie Van Hoytema en had dezelfde voornamen als zijn vader. Hij trouwde in Brummen op 1 oktober 1903 met Jane Wilhelmina Dorothea Doebler (1877-1961). Zij kregen samen één zoon (1917)[1][2].
Hij is een van de oprichters van de 'Nederlandse Bond voor Lichamelijke Opvoeding'. Net als zijn vader was hij beroepsmilitair. Hij was bij tijde van zijn onverwachte overlijden[3] ritmeester (kapitein) der cavalerie bij het 1ste Regiment Huzaren. Hij was actief in sportwedstrijden, jacht- en ruiterevementen[4][5].
In juni 1918 gaat hij op werkbezoek naar Noord-Frankrijk om aan Duitse zijde van het front kennis te nemen van de wijze van oorlogsvoering. Het gezelschap van de drie militairen, waartoe hij behoorde, rapporteerde bij terugkomst aan de generale staf in ongewoon emotionele bewoordingen de vernietiging die in de Eerste Wereldoorlog in Noord-Frankrijk plaatsvond.
Midden november 1918 riep Pieter Jelles Troelstra de revolutie uit in Nederland, als gevolg van de gebeurtenissen in de rest van Europa na afloop van de Eerste Wereldoorlog. De regering stelde een hulpcommissie in voor het organiseren van de burgerwachten om de orde te bewaren; Van Hoytema is een van de leden van de commissie. Troelstra had misgerekend en de revolutie kwam niet. In plaats daarvan ontstond op 18 november 1918 op het Malieveld in Den Haag een aanhankelijkheid betuigende oploop voor koningin Wilhelmina, prins Hendrik en prinses Juliana. In de aanhankelijkheidsmanifestatie was onder andere hij het die het rijtuig van de koningin en haar gezin door menigte wist te krijgen[6][7][8][9][10]. Hij organiseerde ook het uitspannen van de paarden van het koninklijk rijtuig, waardoor soldaten het rijtuig door de menigte konden trekken. De aangekondigde revolutie in Nederland was, door de manifestatie en het 'spontane' optreden van de militairen, van de baan.
Zijn overlijden was onverwacht; de crematie was op zaterdag 9 april 1921[11]. De uitvaart kende zeer veel belangstelling. Daarbij was ook Thorwald Egidius (toen luitenant) aanwezig.
Scouting[bewerken | brontekst bewerken]
Hij bewerkte in 1910 het boek Scouting for Boys van Robert Baden-Powell voor Nederland onder de titel "Op! Hollandsche jongens naar buiten: Wenken voor Wandelingen, Vacantietochten en Jongenskampen". Het boekje werd uitgegeven door de Nederlandse Bond voor Lichamelijke Opvoeding (NBLO) om buiten sporten te bevorderen en leden te werven. Zoals die bond eerder had meegewerkt aan het ontstaan van avondvierdaagsen en (openlucht) zwembaden. In 1912 is hij een van de oprichters van De Nederlandsche Padvindersbond (NPB). In 1917 gaf hij een lezing onder de titel Tucht en idealisme voor de troepleidersvergadering van De Nederlandse Padvinders; de tekst van de lezing verscheen vervolgens als een boekje onder auspiciën van de NPV[12].
Bronnen en referenties
- ↑ Nieuwe Courant 14 juli 1917
- ↑ Nieuwe Courant 27 juli 1921
- ↑ Haarlemsch Dagblad 6 april 1921
- ↑ Nieuwe Courant 9 juli 1914
- ↑ Van Hoytema en de jacht
- ↑ Nieuwe Courant 22 november 1918
- ↑ Beelden van de manifestatie op 18 november 1918
- ↑ Van Hoytema in het koninklijk rijtuig houdt prinses Juliana vast
- ↑ Van Hoytema houdt prinses Juliana vast
- ↑ Van Hoytema met prinses Juliana in de menigte op het Malieveld
- ↑ Het nieuws van den dag 11 april 1921
- ↑ Boekbespreking De militaire spectator 1919
