EHBO: verschil tussen versies

Scoutpedia.nl, dé Scouting wiki
Ga naar:navigatie, zoeken
k (Met dank aan anonieme gebruiker)
 
(31 tussenliggende versies door 12 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
''Let op, de getoonde medische informatie kan onjuist of onvolledig zijn en kan nooit informatie van een echte geneeskundige/deskundige vervangen. Gebruik informatie van Scoutpedia niet als bron voor Gezondheids informatie. Meer informatie op [[Scoutpedia:Waarschuwing medische artikelen|Waarschuwing medische artikelen]]''
{{WMA}}
'''EHBO''' of '''Eerste Hulp bij Ongelukken''' is een vrij complex onderwerp. Het is nu eenmaal een onderwerp waarbij de goede uitvoering van levensbelang kan zijn, en waar die uitvoering niet alleen afhangt van hoe goed je het hier leest, maar ook nog eens van regelmatige oefening.  


EHBO, of Eerste Hulp bij Ongelukken is een vrij complex onderwerp. Het is nu eenmaal een onderwerp waarbij de goede uitvoering van levensbelang kan zijn, en waar die uitvoering niet alleen afhangt van hoe goed je het hier leest, maar ook nog eens van regelmatige oefening.
Hier wordt daarom alleen de rol van EHBO binnen scouting uitgelegd, en een aantal basisprincipes van hulpverlening. Het in detail uitleggen wat je moet doen in geval van nood gaat hier misschien te ver. Het is dan handiger om de op deze pagina's genoemde links te volgen naar professionele EHBO pagina's. Gebruik echter nooit informatie van het web als enige bron voor geneeskundige informatie.
 
Hier wordt daarom alleen de rol van EHBO binnen scouting uitgelegd, en een aantal basisprincipes van hulpverlening. Het in detail uitleggen wat je moet doen in geval van nood gaat hier misschien te ver. Het is dan handiger om de op deze pagina's genoemde links te volgen naar professionele EHBO pagina's.


Maar zelfs als je niet het insigne EHBO hebt zijn er altijd slimme en minder slimme dingen die je kan doen wanneer je eerste hulp gaat geven. Zelfs als je denkt dat je er geen verstand van hebt kan je meer doen dan je misschien denkt. Het belangrijkste is om rustig te blijven, even goed na te denken en dan te handelen. Onderstaande tips zijn altijd een goede leidraad om op te treden.
Maar zelfs als je niet het insigne EHBO hebt zijn er altijd slimme en minder slimme dingen die je kan doen wanneer je eerste hulp gaat geven. Zelfs als je denkt dat je er geen verstand van hebt kan je meer doen dan je misschien denkt. Het belangrijkste is om rustig te blijven, even goed na te denken en dan te handelen. Onderstaande tips zijn altijd een goede leidraad om op te treden.


[[Afbeelding:InsigneEHBO.jpg|thumb|EHBO vaardigheidsinsigne]]
[[Bestand:InsigneEHBO.jpg|thumb|EHBO vaardigheidsinsigne]]


==De vijf belangrijkste punten van EHBO==
== De vijf belangrijkste punten van EHBO ==
''zie ook [[De 5 van de EHBO]]''
''zie ook [[De 5 van de EHBO]]''


{{EHBO5}}
{{EHBO5}}
Je moet goed op de volgende vijf punten letten als er hulp van je verwacht wordt:
Je moet goed op de volgende vijf punten letten als er hulp van je verwacht wordt:
 
=== Let op gevaar! ===
Er is zojuist blijkbaar een ongeluk gebeurt; zorg dat het niet erger wordt! Let op je eigen veiligheid, dan die van de omstanders en die van het slachtoffer. Het is heel erg belangrijk dat je ervoor zorgt dat er niet nog meer slachtoffers komen. Daarom let je pas als laatste op de veiligeid van het slachtoffer. Deze is namelijk al slachtoffer. Dat wat het ongeluk veroorzaakt heeft (verkeer, [[Kampvuur aansteken#Vuur doven|brand]], elektriciteit, gevaarlijke gassen, enz) kan nog steeds een gevaar vormen.
 
=== Wat is er gebeurd? ===
Kijk goed wat er gebeurd is: observeer de omgeving, stel zo mogelijk vragen aan het slachtoffer en aan omstanders. Probeer ook te bekijken wat het slachtoffer mankeert. Hoe beter je weet wat er gebeurd is, hoe beter je kan bepalen hoe je kan helpen.


===Let op gevaar!===
=== Stel gerust ===
Er is zojuist blijkbaar een ongeluk gebeurt; zorg dat het niet erger wordt! Let op je eigen veiligheid, die van het slachtoffer en die van omstanders. Dat wat het ongeluk veroorzaakt heeft (verkeer, brand, elektriciteit, enz) kan nog steeds een gevaar vormen.
===Wat is er gebeurd?===
Kijk goed wat er gebeurt is: observeer de omgeving, stel zo mogelijk vragen aan het slachtoffer en aan omstanders. Probeer ook te bekijken wat het slachtoffer mankeert. Hoe beter je weet wat er gebeurt is, hoe beter je kan bepalen hoe je kan helpen.
===Stel gerust===
Het slachtoffer zal waarschijnlijk geschrokken zijn. Probeer hem dus gerust te stellen, vraag naar zijn naam en blijf praten om hem bij bewustzijn te houden. Vertel dat je hulp hebt ingeschakeld en wat je doet om zo goed mogelijk te helpen.
Het slachtoffer zal waarschijnlijk geschrokken zijn. Probeer hem dus gerust te stellen, vraag naar zijn naam en blijf praten om hem bij bewustzijn te houden. Vertel dat je hulp hebt ingeschakeld en wat je doet om zo goed mogelijk te helpen.
===Regel deskundige hulp===
 
Er zal mogelijk (meer deskundige) hulp bij moeten komen. Zo mogelijk blijft de meest deskundige hulpverlener bij het slachtoffer, en gaat iemand anders hulp halen (bijv. door 112 te bellen). Laat degene die hulp gaat halen duidelijk omschrijven wat er aan de hand is. Bij contact met 112 geef je eerst aan waar je bent en welke hulp je nodig hebt. Nadat je naar de juiste hulpdienst bent doorverbonden (en als zij het nodig vinden halen ze er zelf nog andere hulp bij) geef je aan wat er precies aan de hand is. Wie ben jezelf, wat is er gebeurt (soort ongeval en aantal slachtoffers) en waar dat precies is. Degene die hulp gehaald/gebeld heeft moet altijd terug naar de plaats van het ongeval om te vertellen dat er hulp onderweg is.
=== Regel deskundige hulp ===
===Help slachtoffer ter plaatse===
Er zal mogelijk (meer deskundige) hulp bij moeten komen. Zo mogelijk blijft de meest deskundige hulpverlener bij het slachtoffer, en gaat iemand anders hulp halen (bijv. door 112 te bellen). Laat degene die hulp gaat halen duidelijk omschrijven wat er aan de hand is. Bij contact met 112 geef je eerst aan waar je bent en welke hulp je nodig hebt. Nadat je naar de juiste hulpdienst bent doorverbonden (en als zij het nodig vinden halen ze er zelf nog andere hulp bij) geef je aan wat er precies aan de hand is. Wie ben jezelf, wat is er gebeurt (soort ongeval en aantal slachtoffers) en waar dat precies is. Degene die hulp gehaald/gebeld heeft moet altijd terug naar de plaats van het ongeval om te vertellen dat er hulp onderweg is. Laat eventueel iemand de ingeroepen hulp opwachten en naar de plaats van het slachtoffer begeleiden.
 
=== Help slachtoffer ter plaatse ===
Bij zwaardere ongevallen is het niet verstandig om het slachtoffer te verplaatsen, tenzij deze in de huidige positie nog meer kans op letsel loopt. Dat kan bijvoorbeeld zijn als er gevaar voor brand is in de directe omgeving.
Bij zwaardere ongevallen is het niet verstandig om het slachtoffer te verplaatsen, tenzij deze in de huidige positie nog meer kans op letsel loopt. Dat kan bijvoorbeeld zijn als er gevaar voor brand is in de directe omgeving.
Als je iemand dan moet vervoeren is het van belang dat met name rug en nek zo stabiel en recht mogelijk blijven. In het Werkboek scouts wordt de greep van Rautek genoemd, maar daarbij worden afbeeldingen van de brandweergreep getoond. Bij de eerste greep wordt het slachtoffer van achter benaderd en met de voeten over de grond weggesleept. Bij de brandweergreep wordt het slachtoffer over de nek van de hulpverlener getild een vrij van de grond meegenomen. Daarbij wordt de rug van het slachtoffer meer gekromd.
Als je iemand dan moet vervoeren is het van belang dat met name rug en nek zo stabiel en recht mogelijk blijven. In het Werkboek scouts wordt de greep van Rautek genoemd, maar daarbij worden afbeeldingen van de brandweergreep getoond. Bij de eerste greep wordt het slachtoffer van achter benaderd en met de voeten over de grond weggesleept. Bij de brandweergreep wordt het slachtoffer over de nek van de hulpverlener getild een vrij van de grond meegenomen. Daarbij wordt de rug van het slachtoffer meer gekromd.


==Organisatie op de plaats van het ongeval==
== Benaderingsmethodiek voor gevorderde EHBO'ers ==
De vijf belangrijkste punten van EHBO worden ook vaak verwoordt in het PAMAN protocol. Dit staat voor een volgorde van handelen die er voor zorgt dat de hulpverlening georganiseerd verloopt, en dus de beste kans op een goede afloop geeft. Ieder letter staat voor een bepaalde uit te voeren handeling. Natuurlijk moet dat allemaal geen uren duren, maar je slaat in ieder geval geen noodzakelijke stappen over:
Wereldwijd werken eerstehulpverleners van eerstehulporganisaties, ambulancediensten en ziekenhuizen met basisregels waarin de evidence-based ABCDE-methodiek, AMPLE-, AVPU- en MIST-protocollen zijn opgenomen. Ook verschillende EHBO-opleidingsorganisaties in Nederland werken volgens deze methodieken en protocollen.
* '''P'''ersoonlijke veiligheid - Zorg eerst voor jezelf. Als jouw ook wat overkomt hebben we er een slachtoffer bij, en geen hulpverlener.
 
* Veiligheid van '''A'''nderen - Voorkom ook dat er nog meer mensen in de problemen komen. Houdt ze op afstand (of laat dat doen).
Over het algemeen werkt men als volgt:
* '''M'''arkeren - Zorg dat de plaats van het ongeval wordt gemarkeerd zodat duidelijk is waar men niet moet komen. Gebruik markeerlint, van die mooie oranje pylonen of wat je maar kunt vinden.
 
* '''A'''larmeren - Laat noodzakelijke hulp komen. Bij voorkeur iemand anders gaat hulp regelen. Vertel bij een melding wie je zelf bent, wat er gebeurt is en waar en welke hulp je nodig hebt. De melder moet altijd terugkeren om te vertellen of het hulp halen gelukt is.
# Veiligheid
* '''N'''oodzakelijke hulp bieden - En pas als dat allemaal geregeld is ga je echt hulp bieden aan het slachtoffer. Dat kan variëren van gewoon erbij blijven en praten tot het meer serieuze verbandwerk of hartmassage.
# Benaderen slachtoffer; indicatie letsels en/of stoornissen en melding
# ABC(DE)-methodiek (w.o. AMPLE/AVPU)
# Secundaire en tertiaire letsels
# Bewaking
# Overdracht (MIST/SBAR)


==Eisen voor het EHBO insigne==
== Het ABCDE-protocol ==
Volgens de [http://www.scoutquest.com/ Scoutquest] site zijn dit de eisen voor het halen voor het EHBO [[vaardigheidsinsigne]]. Mogelijk dat je eigen groep nog aanvullende eisen heeft. In ieder geval is het halen van dit insigne geen eenmalige inspanning. Het vereist zich herhalende oefening om op niveau te blijven.
De ABCDE-methodiek is een werkwijze waarbij hulp wordt verleend met het principe "treat first what kills first". Met andere woorden: eerst de primaire (levensbedreigende) en vervolgens de secundaire c.q. tertiaire (niet-direct c.q. niet-levensbedreigende) letsels en stoornissen. Deze handelwijze heeft belangrijke voordelen omdat - naast een duidelijke houvast - door het volgen van deze methodiek (bijna) alle letsels en stoornissen ermee kunnen worden onderkend en behandeld.


*De vijf belangrijkste punten van de E.H.B.O. kennen.
=== A : Airway Maintenance with Cervical Spine Protection (ademweg en CWK-letsel) ===
*De naam, het adres en telefoonnummer kennen van je eigen huisarts en de huisarts die het dichtst bij het clubhuis woont.  
Hieronder vallen de handelingen die er zorg voor dragen dat de wervelkolom geïmmobiliseerd wordt en dat de luchtweg van een slachtoffer openblijft. Letsels/stoornissen die een open luchtweg kunnen bedreigen, zijn verslikking of aangezichtsletsels, maar ook bijvoorbeeld zwelling door allergieën of inademing van (rook)gassen of (giftige) dampen.
*De hulpmiddelen kennen die in de E.H.B.O. gebruikt worden.
*Bekend zijn met de inhoud en het gebruik van de middelen uit de verbandkist van je vendel.  


*Eerste Hulp verlenen bij:  
=== B : Breathing (ademhaling) ===
**Eenvoudige ongevallen: schrammen en sneden, verstuikingen, blaren, bloedneus, vuiltje in het oog, kramp, insectenbeten en -steken, splinters
Hieronder valt het beoordelen van de ademhaling en de handelingen die ervoor zorgen dat een slachtoffer kan blijven ademen of wordt beademd. Letsels/stoornissen die ademhalingsstoornissen kunnen veroorzaken, zijn traumaletsels, hoog-energetische letsels of vergiftigingen.
**Ernstige bloedingen
**Flauwte, bewusteloosheid en hyperventilatie
**Brand- en electriciteitsongevallen
**Onderkoeling en bevriezing
**Kunstmatige beademing demonstreren op een pop.


*De volgende verbanden aan leggen en weten wanneer ze worden toegepast:  
=== C : Circulation (circulatie) ===
**Brede das en mitella
Hieronder valt het beoordelen van de bloedsomloop en de handelingen die de bloedsomloop ondersteunen. Belangrijk daarbij is de bloeddruk en de pols, gelet op frequentie, volume en regelmaat. Oorzaken kunnen zijn: hartritmestoornissen, hartfalen, hartstilstand, shock, afknelling en ernstige bloedingen.
**Zwachtelverbanden: vinger-, hand-, knieverband
**Dekverband, snelverband en (wond)drukverband


*Demonstreren hoe je een slachtoffer ondersteunend verplaatst en verplaatst met de handgreep van Rautek.  
=== D : Disability (bewustzijn) ===
Hieronder valt het beoordelen van het bewustzijn. Dit wordt beoordeeld door middel van de AVPU- of EMV-score. AVPU staat voor Alert, Verbaal, Pijnprikkel en Unresponsive (reageert niet). AVPU en EMV zijn methodes om het bewustzijn te bepalen.
Letsels/stoornissen die bewustzijnsstoornissen kunnen veroorzaken zijn traumaletsels waaronder hersenletsels, vergiftigingen (drugs), hartproblemen, suikerziekte, beroerte en shock.


*Iets afweten van:  
=== E : Exposure / Environment (blootstelling / omgevingsfactoren) ===
**Gezonde voeding
Hierin valt het top-tot-teen onderzoek en de handelingen die betrekking hebben op (het voorkomen van) koude- en warmteletsels, alsmede het verzorgen van wonden, kneuzingen, breuken en andere letsels.
**Lichaamsverzorging (kleding en hygiëne)  
**Onderhoud van het gebit
**Nachtrust en ontspanning


*Weten welke regels je op kamp in acht moet nemen bij:
== EHBO-protocollen ==
**Het bewonen van een kampterrein en een tent
{| class="wikitable"
**Watervoorziening, afvalverwerking en toiletvoorziening
|-
**Koken en het gebruik van de kampkeuken
| '''EMV''' || Eye, Motor, Verbal || Glasgow Coma Scale, het niveau van bewustzijn
**Lichaamsverzorging en kleding
|-
| '''AVPU'''  || Alert, Verbal, Pain, Unresponsive || niveau bewustzijn
|-
| '''PEARRL''' || Pupils Equal And Round and Responsive to Light  || tekenen van verhoogde hersendruk en hersenletsel
|-
| '''AMPLE'''  || Allergy, Medication, Past, Last meal, Events || uitvragen slachtoffer/patiënt
|-
| '''MIST'''  || Mechanism, Injuries, Signs and Symptoms, Treatment || overdracht
|-
| '''SBAR'''  || Situation, Background, Assessment, Recommendation  || overdracht
|}


==Inhoud van de EHBO kist==
== zie ook ==
Het Werkboek scouts noemt de volgende inhoud voor de EHBO doos:
* [[EHBO kist]]
* [[EHBO insigne]]
* [[Bedrijfshulpverlening]]
* [[Landelijk team vakopleiders EHBO]]
* [[MES]]
* [[FRET]]


*2 wondsnelverbanden 6 x 8 cm
== Handige links ==
*2 pakjes witte watten à 10 gram
* [http://www.ehbo.nl/Brochures/Spelenboek.pdf EHBO-spelletjes] om spelenderwijs wat over EHBO te leren
*4 snelverbanden nr. 1
* [http://mes.scouting.nl Medische en EHBO Stam]
*2 snelverbanden nr. 2
* [http://www.ehbo.nl EHBO site van het Oranje Kruis]
*3 hydrofiele zwachtels (4 m lang, 6 cm breed)
* [http://www.ehbonationalebond.nl/ Nationale bond EHBO]
*2 ideaal zwachtels (4 m lang, 6 cm breed)
* [http://www.koninklijke-ehbo.nl/ Koninklijke Nederlandse Vereniging EHBO]
*1 doosje steriele gaasjes (1/16 meter)
* [http://www.eerstehulpwiki.nl Eerste Hulp Wiki]
*10 steriele gaasjes 5 x 5 cm
{{Link portaal Scoutingtechnieken}}
*1 rol kleefpleister (5 m lang, 2,5 cm breed)
*1 doosje wondpleisters
*2 metallinecompressen 8 x 10 cm
*1 verbandschaar
*3 driekante doeken
*6 veiligheidsspelden met kinderveilige sluiting
*1 splinterpincet
*1 flesje ontsmettingsmiddel (let op houdbaarheidsdatum)
*1 digitale thermometer
*1 mondkapje voor beademing wegwerphandschoenen
*1 lijst met belangrijke telefoonnummers
*1 inhoudsopgave verbandtrommel B


==Handige links==
*[http://www.ehbo.nl EHBO site van het Oranje Kruis]
*[http://www.ehbonationalebond.nl/ Nationale bond EHBO]
*[http://www.koninklijke-ehbo.nl/ Koninklijke Nederlandse Vereniging EHBO]
[[Categorie:EHBO]]
[[Categorie:EHBO]]
[[da:Førstehjælp]]
[[de:Erste Hilfe]]
[[en:First aid]]
[[eo:Sukuro]]
[[fi:Ensiapu]]
[[fr:Secourisme]]
[[scout-o-wiki:Erste Hilfe]]
[[sv:Första hjälpen]]

Huidige versie van 23 dec 2020 om 22:04

Let op, de getoonde medische informatie kan onjuist of onvolledig zijn en kan nooit informatie van een echte geneeskundige/deskundige vervangen. Gebruik Scoutpedia niet als bron voor gezondheids-informatie. Meer informatie op Scoutpedia.nl:Waarschuwing medische artikelen.

EHBO of Eerste Hulp bij Ongelukken is een vrij complex onderwerp. Het is nu eenmaal een onderwerp waarbij de goede uitvoering van levensbelang kan zijn, en waar die uitvoering niet alleen afhangt van hoe goed je het hier leest, maar ook nog eens van regelmatige oefening.

Hier wordt daarom alleen de rol van EHBO binnen scouting uitgelegd, en een aantal basisprincipes van hulpverlening. Het in detail uitleggen wat je moet doen in geval van nood gaat hier misschien te ver. Het is dan handiger om de op deze pagina's genoemde links te volgen naar professionele EHBO pagina's. Gebruik echter nooit informatie van het web als enige bron voor geneeskundige informatie.

Maar zelfs als je niet het insigne EHBO hebt zijn er altijd slimme en minder slimme dingen die je kan doen wanneer je eerste hulp gaat geven. Zelfs als je denkt dat je er geen verstand van hebt kan je meer doen dan je misschien denkt. Het belangrijkste is om rustig te blijven, even goed na te denken en dan te handelen. Onderstaande tips zijn altijd een goede leidraad om op te treden.

EHBO vaardigheidsinsigne

De vijf belangrijkste punten van EHBO[bewerken | brontekst bewerken]

zie ook De 5 van de EHBO

De 5 van de EHBO
1.
Let op gevaar! 
2.
Wat is er gebeurd? 
3.
Stel gerust 
4.
Regel deskundige hulp 
5.
Help slachtoffer ter plaatse 

Je moet goed op de volgende vijf punten letten als er hulp van je verwacht wordt:

Let op gevaar![bewerken | brontekst bewerken]

Er is zojuist blijkbaar een ongeluk gebeurt; zorg dat het niet erger wordt! Let op je eigen veiligheid, dan die van de omstanders en die van het slachtoffer. Het is heel erg belangrijk dat je ervoor zorgt dat er niet nog meer slachtoffers komen. Daarom let je pas als laatste op de veiligeid van het slachtoffer. Deze is namelijk al slachtoffer. Dat wat het ongeluk veroorzaakt heeft (verkeer, brand, elektriciteit, gevaarlijke gassen, enz) kan nog steeds een gevaar vormen.

Wat is er gebeurd?[bewerken | brontekst bewerken]

Kijk goed wat er gebeurd is: observeer de omgeving, stel zo mogelijk vragen aan het slachtoffer en aan omstanders. Probeer ook te bekijken wat het slachtoffer mankeert. Hoe beter je weet wat er gebeurd is, hoe beter je kan bepalen hoe je kan helpen.

Stel gerust[bewerken | brontekst bewerken]

Het slachtoffer zal waarschijnlijk geschrokken zijn. Probeer hem dus gerust te stellen, vraag naar zijn naam en blijf praten om hem bij bewustzijn te houden. Vertel dat je hulp hebt ingeschakeld en wat je doet om zo goed mogelijk te helpen.

Regel deskundige hulp[bewerken | brontekst bewerken]

Er zal mogelijk (meer deskundige) hulp bij moeten komen. Zo mogelijk blijft de meest deskundige hulpverlener bij het slachtoffer, en gaat iemand anders hulp halen (bijv. door 112 te bellen). Laat degene die hulp gaat halen duidelijk omschrijven wat er aan de hand is. Bij contact met 112 geef je eerst aan waar je bent en welke hulp je nodig hebt. Nadat je naar de juiste hulpdienst bent doorverbonden (en als zij het nodig vinden halen ze er zelf nog andere hulp bij) geef je aan wat er precies aan de hand is. Wie ben jezelf, wat is er gebeurt (soort ongeval en aantal slachtoffers) en waar dat precies is. Degene die hulp gehaald/gebeld heeft moet altijd terug naar de plaats van het ongeval om te vertellen dat er hulp onderweg is. Laat eventueel iemand de ingeroepen hulp opwachten en naar de plaats van het slachtoffer begeleiden.

Help slachtoffer ter plaatse[bewerken | brontekst bewerken]

Bij zwaardere ongevallen is het niet verstandig om het slachtoffer te verplaatsen, tenzij deze in de huidige positie nog meer kans op letsel loopt. Dat kan bijvoorbeeld zijn als er gevaar voor brand is in de directe omgeving. Als je iemand dan moet vervoeren is het van belang dat met name rug en nek zo stabiel en recht mogelijk blijven. In het Werkboek scouts wordt de greep van Rautek genoemd, maar daarbij worden afbeeldingen van de brandweergreep getoond. Bij de eerste greep wordt het slachtoffer van achter benaderd en met de voeten over de grond weggesleept. Bij de brandweergreep wordt het slachtoffer over de nek van de hulpverlener getild een vrij van de grond meegenomen. Daarbij wordt de rug van het slachtoffer meer gekromd.

Benaderingsmethodiek voor gevorderde EHBO'ers[bewerken | brontekst bewerken]

Wereldwijd werken eerstehulpverleners van eerstehulporganisaties, ambulancediensten en ziekenhuizen met basisregels waarin de evidence-based ABCDE-methodiek, AMPLE-, AVPU- en MIST-protocollen zijn opgenomen. Ook verschillende EHBO-opleidingsorganisaties in Nederland werken volgens deze methodieken en protocollen.

Over het algemeen werkt men als volgt:

  1. Veiligheid
  2. Benaderen slachtoffer; indicatie letsels en/of stoornissen en melding
  3. ABC(DE)-methodiek (w.o. AMPLE/AVPU)
  4. Secundaire en tertiaire letsels
  5. Bewaking
  6. Overdracht (MIST/SBAR)

Het ABCDE-protocol[bewerken | brontekst bewerken]

De ABCDE-methodiek is een werkwijze waarbij hulp wordt verleend met het principe "treat first what kills first". Met andere woorden: eerst de primaire (levensbedreigende) en vervolgens de secundaire c.q. tertiaire (niet-direct c.q. niet-levensbedreigende) letsels en stoornissen. Deze handelwijze heeft belangrijke voordelen omdat - naast een duidelijke houvast - door het volgen van deze methodiek (bijna) alle letsels en stoornissen ermee kunnen worden onderkend en behandeld.

A : Airway Maintenance with Cervical Spine Protection (ademweg en CWK-letsel)[bewerken | brontekst bewerken]

Hieronder vallen de handelingen die er zorg voor dragen dat de wervelkolom geïmmobiliseerd wordt en dat de luchtweg van een slachtoffer openblijft. Letsels/stoornissen die een open luchtweg kunnen bedreigen, zijn verslikking of aangezichtsletsels, maar ook bijvoorbeeld zwelling door allergieën of inademing van (rook)gassen of (giftige) dampen.

B : Breathing (ademhaling)[bewerken | brontekst bewerken]

Hieronder valt het beoordelen van de ademhaling en de handelingen die ervoor zorgen dat een slachtoffer kan blijven ademen of wordt beademd. Letsels/stoornissen die ademhalingsstoornissen kunnen veroorzaken, zijn traumaletsels, hoog-energetische letsels of vergiftigingen.

C : Circulation (circulatie)[bewerken | brontekst bewerken]

Hieronder valt het beoordelen van de bloedsomloop en de handelingen die de bloedsomloop ondersteunen. Belangrijk daarbij is de bloeddruk en de pols, gelet op frequentie, volume en regelmaat. Oorzaken kunnen zijn: hartritmestoornissen, hartfalen, hartstilstand, shock, afknelling en ernstige bloedingen.

D : Disability (bewustzijn)[bewerken | brontekst bewerken]

Hieronder valt het beoordelen van het bewustzijn. Dit wordt beoordeeld door middel van de AVPU- of EMV-score. AVPU staat voor Alert, Verbaal, Pijnprikkel en Unresponsive (reageert niet). AVPU en EMV zijn methodes om het bewustzijn te bepalen. Letsels/stoornissen die bewustzijnsstoornissen kunnen veroorzaken zijn traumaletsels waaronder hersenletsels, vergiftigingen (drugs), hartproblemen, suikerziekte, beroerte en shock.

E : Exposure / Environment (blootstelling / omgevingsfactoren)[bewerken | brontekst bewerken]

Hierin valt het top-tot-teen onderzoek en de handelingen die betrekking hebben op (het voorkomen van) koude- en warmteletsels, alsmede het verzorgen van wonden, kneuzingen, breuken en andere letsels.

EHBO-protocollen[bewerken | brontekst bewerken]

EMV Eye, Motor, Verbal Glasgow Coma Scale, het niveau van bewustzijn
AVPU Alert, Verbal, Pain, Unresponsive niveau bewustzijn
PEARRL Pupils Equal And Round and Responsive to Light tekenen van verhoogde hersendruk en hersenletsel
AMPLE Allergy, Medication, Past, Last meal, Events uitvragen slachtoffer/patiënt
MIST Mechanism, Injuries, Signs and Symptoms, Treatment overdracht
SBAR Situation, Background, Assessment, Recommendation overdracht

zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Handige links[bewerken | brontekst bewerken]

Cookies helpen ons onze services aan te bieden. Door onze services te gebruiken stemt u in met het gebruik van onze cookies.