Noord: verschil tussen versies

Huidige versie van 11 okt 2022 om 12:25

Noord is een van de vier hoofd windstreken, naast Oost, Zuid en West. Het noorden is tegenovergesteld aan het zuiden. Een zuidelijke wind waait naar het noorden.

Het Noordpool gebied boven de 66ste breedtegraad wordt ook wel de "Arctis" of "Arctica" genoemd. Dit woord zou afgeleid zijn van het Griekse woord “Arktos” wat “Beer” betekend. Hiermee wordt verwezen naar de sterrenbeelden Grote en de Kleine Beer die zich vrijwel direct boven de noordpool bevinden. Tegelijkertijd wordt gezegd dat het verwijs naar de ijsberen die op de Noordpool leven.

Het woord “Pool” is afgeleid van het Griekse “Pólos” wat wijst op het uiteinde van een as of het middelpunt van een wiel.

Op kaarten van voor 1858 staat “Septentrio” op de plaats waar we nu "Noord" schrijven. In het Latijns werd hiermee verwezen naar de 7 (Septem) sterren die de Grote Beer genoemd worden. De nabij gelegen Poolster wijst het Noorden aan. De naam van de maand september komt ook van het Latijnse “septem” hoewel het de 9de maand van het jaar is.

Een jaar had in de Romeinse tijd slechts 10 maanden. De winter tijd had geen naam en een jaar begon met Maart, de lente en het eindigde met de 10de maand December. (Decem = 10) begin van de winter.

Varianten op het Noorden[bewerken | brontekst bewerken]

Als je het over Het Noorden hebt kun je verschillende vormen van het Noorden hebben, er is bijvoorbeeld een groot verschil tussen het Magnetische Noorden en het Geografische Noorden. Hieronder staan de verschillende vormen van wat met Het Noorden bedoeld kan worden omschreven. De verschillen tussen deze vormen noemen we Declinatie en Miswijzing.

Het geografische Noorden[bewerken | brontekst bewerken]

Het geografische noorden of ware Noorden is het puntje van de aarde dat precies in het Noorden ligt. Je kunt dit bepalen aan de hand van het snijpunt van de omwentelingsas met het oppervlak van de Aarde. Dit klinkt erg omslachtig maar het is onmogelijk om het precieze noorden met Kompas te bepalen. Het Geografische noorden bevind zich in de Noordelijke IJszee.

Het kaartnoorden[bewerken | brontekst bewerken]

het kaartnoorden of grid-noorden ligt op kaarten meestal aan bovenzijde. Op kaarten vind je vaak een coördinaten-grid dat op het kaartnoorden is "georiënteerd". Omdat de aarde een bol is en een kaart een plat vlak, treedt er altijd een vervorming op. Als gevolg van de in Nederland gebruikte Stereografische kaartprojectie loopt de richting van het geografische noorden niet voor alle punten op de kaart evenwijdig aan de kaartrand (het kaartnoorden). In Oost Nederland ligt het geografische noorden op de topografische kaart iets westelijk (afnemend tot -1,5°), in het westen juist iets oostelijk (oplopend tot +1,5°). Deze afwijking noemt men meridiaanconvergentie. Alleen op de lengtecirkel door de O.L. Vrouwekerk te Amersfoort, het centrum van het Nederlandse Rijksdriehoeksgrid, is de afwijking 0°.

Voor een uitgebreidere beschrijving, zie topografische kaart - Coördinatenroute

Het magnetische Noorden[bewerken | brontekst bewerken]

Het magnetische Noorden of kompasnoorden is de richting in het horizontale vlak waar de magneetnaald van een magnetisch kompas naar toe wijst. De magnetische noordpool bevindt zich in het noorden van Canada en is voortdurend in beweging. De kompasnaald zal door lokale omstandigheden echter niet precies in de richting van de magnetisch noordpool wijzen. De afwijking tussen het geografisch en het magnetisch noorden in het horizontale vlak wordt magnetische declinatie of magnetische miswijzing genoemd. In Nederland bedraagt de declinatie ongeveer 1° in westelijke richting. In andere gematigde streken komen miswijzingen tot wel 30° voor. Op hogere breedten is de afwijking zo extreem dat een magnetisch kompas niet praktisch bruikbaar meer is. De richting van het magnetisch noorden wijzigt voortdurend: in Nederland 7' (boogseconden) per jaar in oostelijke richting. Bovendien komen er dagelijkse fluctuaties voor 5'- 10 ' en kunnen zonnenstormen plotselinge verstoringen veroorzaken van 1°.

Voor een uitgebreidere beschrijving, zie Kompas

Noord vinden[bewerken | brontekst bewerken]

Voor een uitgebreidere beschrijving, zie Koersbepaling

Het Uiterste Punt[bewerken | brontekst bewerken]

Voor een overzicht van uiterste punten, zie Uiterste Geografisch punten

Portaal Scoutingtechnieken

@@ Regel 3: / Regel 3: @@
 Een zuidelijke wind waait naar het noorden.
-Er zijn verschillende definities voor het noorden:
+Het Noordpool gebied boven de 66ste [[breedtegraad]] wordt ook wel de '''"Arctis"''' of '''"Arctica"''' genoemd. Dit woord zou afgeleid zijn van het Griekse woord ''“Arktos”'' wat ''“Beer”'' betekend. Hiermee wordt verwezen naar de [[Koersbepaling#Sterren|sterrenbeelden]] Grote en de Kleine Beer die zich vrijwel direct boven de noordpool bevinden. Tegelijkertijd wordt gezegd dat het verwijs naar de ijsberen die op de Noordpool leven.
-===Het geografische Noorden===
+Het woord ''“Pool”'' is afgeleid van het Griekse ''“Pólos”'' wat wijst op het uiteinde van een as of het middelpunt van een wiel.
-het '''geografische noorden''' of '''ware Noorden''' en bij benadering,
-ligt in de richting van de geografische noordpool.
+Op kaarten van voor 1858 staat '''“Septentrio”''' op de plaats waar we nu ''"Noord"'' schrijven. In het Latijns werd hiermee verwezen naar de 7 (Septem) sterren die [[Navigeren op de sterren|de Grote Beer]] genoemd worden. De nabij gelegen Poolster wijst het Noorden aan. De naam van de maand september komt ook van het Latijnse “septem” hoewel het de 9de maand van het jaar is.
-===Het kaartnoorden ===
+Een jaar had in de Romeinse tijd slechts 10 maanden. De winter tijd had geen naam en een jaar begon met Maart, de lente en het eindigde met de 10de maand December. (Decem = 10) begin van de winter.
-het '''kaartnoorden''' of '''grid-noorden''' ligt op kaarten meestal aan bovenzijde. Op kaarten vind je vaak een coördinaten-grid  dat op het kaartnoorden is "georiënteerd". Omdat de aarde een bol is en een kaart een plat vlak, treedt er altijd een vervorming op. Als gevolg van de in Nederland gebruikte Stereografische kaartprojectie loopt de richting van het geografische noorden niet voor alle punten op de kaart evenwijdig aan de kaartrand (het kaartnoorden). In Oost Nederland ligt het geografische noorden op de topografische kaart iets westelijk (afnemend tot -1,5°), in het westen juist iets oostelijk (oplopend tot +1,5°). Deze afwijking noemt men meridiaanconvergentie. Alleen op de lengtecirkel door de O.L. Vrouwekerk te Amersfoort, het centrum van het Nederlandse Rijksdriehoeksgrid, is de afwijking 0°.
-:''Voor een uitgebreidere beschrijving, zie [[stafkaart]] - [[Coördinatenroute]]''
+==Varianten op het Noorden==
+Als je het over ''Het Noorden'' hebt kun je verschillende vormen van het Noorden hebben, er is bijvoorbeeld een groot verschil tussen het Magnetische Noorden en het Geografische Noorden.
+Hieronder staan de verschillende vormen van wat met ''Het Noorden'' bedoeld kan worden omschreven. De verschillen tussen deze vormen noemen we [[Kompasgebruik#Declinatie|Declinatie]] en [[Topografische kaart#Miswijzing|Miswijzing]].
-=== Het magnetische Noorden ===
+===Het geografische Noorden===
-Het magnetische Noorden of kompasnoorden is de richting in het horizontale vlak waar de magneetnaald van een magnetisch [[kompas]] naar toe wijst. De magnetische noordpool bevindt zich in het noorden van Canada en is voortdurend in beweging. De kompasnaald zal door lokale omstandigheden echter niet precies in de richting van de magnetisch noordpool wijzen. De afwijking tussen het geografisch en het magnetisch noorden in het horizontale vlak wordt magnetische declinatie of magnetische miswijzing genoemd. In Nederland bedraagt de declinatie ongeveer 1° in westelijke richting. In andere gematigde streken komen miswijzingen tot wel 30° voor. Op hogere breedten is de afwijking zo extreem dat een magnetisch kompas niet praktisch bruikbaar meer is. De richting van het magnetisch noorden wijzigt voortdurend: in Nederland 7' (boogseconden) per jaar in oostelijke richting. Bovendien komen er dagelijkse fluctuaties voor 5'- 10 ' en kunnen zonnenstormen plotselinge verstoringen veroorzaken van 1°.
-:''Voor een uitgebreidere beschrijving, zie [[Kompas]]''
+Het ''geografische noorden'' of ''ware Noorden'' is het puntje van de aarde dat precies in het Noorden ligt. Je kunt dit bepalen aan de hand van het snijpunt van de omwentelingsas met het oppervlak van de Aarde. Dit klinkt erg omslachtig maar het is onmogelijk om het precieze noorden met Kompas te bepalen. Het Geografische noorden bevind zich in de Noordelijke IJszee.
-==Noord Zoeken & Vinden==
+===Het kaartnoorden ===
+het ''kaartnoorden'' of ''grid-noorden'' ligt op kaarten meestal aan bovenzijde. Op kaarten vind je vaak een coördinaten-grid dat op het kaartnoorden is "georiënteerd". Omdat de aarde een bol is en een kaart een plat vlak, treedt er altijd een vervorming op. Als gevolg van de in Nederland gebruikte Stereografische kaartprojectie loopt de richting van het geografische noorden niet voor alle punten op de kaart evenwijdig aan de kaartrand (het kaartnoorden). In Oost Nederland ligt het geografische noorden op de topografische kaart iets westelijk (afnemend tot -1,5°), in het westen juist iets oostelijk (oplopend tot +1,5°). Deze afwijking noemt men meridiaanconvergentie. Alleen op de lengtecirkel door de O.L. Vrouwekerk te Amersfoort, het centrum van het Nederlandse Rijksdriehoeksgrid, is de afwijking 0°.
-Wie één van de [[windstreken]] weet te liggen weet de rest ook te vinden.
+:''Voor een uitgebreidere beschrijving, zie [[topografische kaart]] - [[Coördinatenroute]]''
+=== Het magnetische Noorden ===
+Het magnetische Noorden of kompasnoorden is de richting in het horizontale vlak waar de magneetnaald van een magnetisch [[kompas]] naar toe wijst. De magnetische noordpool bevindt zich in het noorden van Canada en is voortdurend in beweging. De kompasnaald zal door lokale omstandigheden echter niet precies in de richting van de magnetisch noordpool wijzen. De afwijking tussen het geografisch en het magnetisch noorden in het horizontale vlak wordt magnetische declinatie of magnetische miswijzing genoemd. In Nederland bedraagt de declinatie ongeveer 1° in westelijke richting. In andere gematigde streken komen miswijzingen tot wel 30° voor. Op hogere breedten is de afwijking zo extreem dat een magnetisch kompas niet praktisch bruikbaar meer is. De richting van het magnetisch noorden wijzigt voortdurend: in Nederland 7' ([[Gradenstelsels#Booggraad|boogseconden]]) per jaar in oostelijke richting. Bovendien komen er dagelijkse fluctuaties voor 5'- 10 ' en kunnen zonnenstormen plotselinge verstoringen veroorzaken van 1°.
-===Kompas===
-De simpelste manier om het Noorden te vinden is natuurlijk met een '''kompas'''.
 :''Voor een uitgebreidere beschrijving, zie [[Kompas]]''
-===Sterren===
+===Noord vinden===
-hoewel al de sterren, door de draaiing van de aarde, lijken te verschuiven in de lucht, is er één ster die nagenoeg stil staat aan de hemel. De [http://nl.wikipedia.org/wiki/Poolster Poolster]. De sterrenbeelden '''Grote''' en '''Kleine Beer''' zij de schakels om de Poolster te vinden. deze sterrenbeelden lijken een beetje op een '''steelpannetje''' maar ook op een '''wagentje'''. Neem van het sterrenbeeld “Grote Beer” de afstand tussen ster A en B vijfmaal en ziedaar de Poolster. Trek een loodrechte lijn vanaf de poolster naar de horizon en daar is het noorden. De Poolster is de laatste ster van de “duwstang” van het sterrenbeeld “Kleine Wagen”.(Kleine Beer).
+:''Voor een uitgebreidere beschrijving, zie [[Koersbepaling]]''
-{|border="0" cellpadding="0" cellspacing="0"
-|-
-[[Afbeelding:Poolster.gif]]
-|-
-|}
-===Zon===
-Bij zonsopkomst en zonsondergang kan je snel één van de [[windstreken]] te bepalen. de zon komt namelijk op in het [[Oost]]en en gaat onder in het [[West]]en.
-Er is nog een andere manier om met behulp van de zon een windtreek te bepalen Tussen 12 uur en ½ 1  staat de zon in het Zuiden.  Met een wijzer horloge kun je bepalen waar het Zuiden is. Je wijst de kleine wijzer naar de zon en deelt de hoek tussen de kleine wijzer en de 12 doormidden. Deze denkbeeldige lijn wijst naar het zuiden. Tegenover het zuiden ligt het Noorden.
-LET OP!!
-‘s ochtends rechtsom(A) ’s middags  linksom(B). Als je geen horloge met wijzers hebt maar een digitaal dan kun je natuurlijk een  klokje tekenen met de juiste tijd.
-{|border="0" cellpadding="0" cellspacing="0"
+===Het Uiterste Punt===
-|-
+:''Voor een overzicht van uiterste punten, zie [[Uiterste Geografisch punten]]''
-[[Afbeelding:Zon-Zuid.gif]]
+{{Link portaal Scoutingtechnieken}}
-|-
-|}
-===Mos===
-Één kant van een boom is vaak begroeid met '''mos'''. door dat de zuidkant van de boom in Nederland door de zon beschenen word is die vaak te droog voor mos om op te groeien. De mos groeit over het algemeen dan ook aan de '''noord'''kant van de boom.
-==Externe Links==
+[[Categorie:Hiketechnieken]]
-:''Voor meer informatie over hemellichamen , zie'' [http://www.dekoepel.nl stichting de koepel]