Bewerken van Touwonderhoud

Goed '''touwonderhoud''' is nodig voor een lange levensduur en vooral voor betrouwbare [[touw|lijnen]]. Het is onderdeel van het [[schiemanswerk]].

== Afwerken ==
Bij het niet afwerken van een touw ontstaat er vaak een kwast, deze zal vuil en vocht verzamelen en het touw zal steeds korter worden.

Werk het eind van de lijn stomp af:
* [[betakeling]] Eind verstevigende steek. Werplijnknoop met ankersteek borg. 
* [[Gewone takeling]] Eind verstevigende steek. Werplijnknoop met ankersteek borg.
* [[Genaaide takeling]] Eind verstevigende steek. 
* [[Kruistakeling]] (Snaked whipping) Eind verstevigende steek. Werplijnknoop met ankersteek borg .
* [[Geknoopte takeling]] Eind verstevigende steek. 
* [[Gewoon bindsel]] Eind verstevigend bindsel. 
* [[Eindsplits]] of Spaanse takeling. Een lijn in zichzelf verknopen. 

Werk het eind van de lijn met een lus af:
* [[Oogsplits]] Een lijn met een lus in zichzelf verknopen. 
* [[Duizendpoot]] Twee lijnen met elkaar (in een lus) verbinden.

Bij kunststofvezel meestal een goed begin:
* Door afsmelten van kunststofvezel. Zorg voor een goed geventileerde ruimte, maak het eind niet te heet, de vezel mag niet verbranden! Maak de prop niet te groot deze zal in scherpe stukken breken. Het gaat makkelijker goed bij dun gevlochten touw. Voor het beste resultaat het eind eerst even in water houden, het water houd de prop zachter. Er zijn speciale draad smelters in de handel, een soldeer pistool werkt ook, hiermee kan men de lijn op de gewenste lengte afsmelten van de rol. 

High tech methoden:
* Met krimpkous. Dit is speciaal plastic buis dat sterk krimpt als het met een föhn verhit wordt. Het wordt in diverse diameters in de elektronica gebruikt voor isolatie. Er is ook krimkous in de handel inwendig gecoat met smeltlijm (hotglue). Helaas is krimpkous ook aan slijtage onderhevig en kan los schuiven.
* Met een schoen, sok, malie, nestel of veterstift. Dun buisje van metaal of plastic dat al vrij strak om de lijn gaat. Het vastknijpen moet met de juiste krimptang. 
* Tie wrap, beter mee vast dan om verlegen.

Kombineer de afwerkingen om het eind zolang mogelijk glad te houden. 
<!-- [[Touwonderhoud#Afwerken|Eindjes afwerken]] -->

== Opruimen ==
* Laat touw niet over de grond slingeren. Er gaat vocht en vuil in zitten waardoor de lijn van binnenuit slijt. Dus [[opschieten]] en ophangen.
* Lijnen nooit aan een spijker hangen. Deze gaan roesten waardoor er zwakke plekken in het touw komen.
* Touw dat nat is geworden moet uitgehangen worden om te drogen. Touw van natuurvezel gaat anders rotten en in kunststof touw kan schimmel komen. Pionieren met nat touw is bovendien ook niet zo'n goed idee: je krijgt de sjorringen nauwelijks meer los wanneer het touw eenmaal is opgedroogd.
* Kunststof wordt afgebroken door (ultraviolet) zonlicht. Lijnen binnen houden verlengt dus de levensduur (maar is bij schepen niet altijd praktisch).

== Slijtage ==
* Touwwerk dat ergens tegen schuurt (schavielen) moet bekleed worden. Dit is vooral nodig voor kunstoflijnen waar kracht opstaat. Door het schuren verhit de kunstof en smelt waardoor een harde plek ontstaat. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij de lus van een sleeplijn die op de bolder ligt.
* Na verloop van tijd (afhankelijk van het soort touw en de manier waarop ervoor gezorgd is) is het touw niet meer veilig om grote pionierobjecten mee te maken of zware lasten meet te hijsen. De [[treksterkte]] van het touw is dan niet betrouwbaar meer. Het touw kan nog wel als oefenmateriaal gebruikt worden door het in te korte lengtes te knippen. Als het risico bestaat dat het vroeg of laat toch weer tussen de "goede" touwen terecht komt, kan het beter worden afgevoerd.

== Bewerken ==
Gebruik het juiste gereedschap om touw op lengte te maken, een schaar, mes, zaag, smeltijzer of tang kan een verschil van meters maken. Een naald, [[marlpriem]] en een houten hamer kunnen nodig zijn om takelingen en splitsen te maken.
{{Link portaal Scoutingtechnieken}}

[[Categorie:Schiemanswerk]]