Verlichting

Scoutpedia.nl, dé Scouting wiki
Ga naar:navigatie, zoeken
De printervriendelijke versie wordt niet langer ondersteund en kan weergavefouten bevatten. Werk uw browserbladwijzers bij en gebruik de gewone afdrukfunctie van de browser.

Een echte scout is natuurlijk niet bang in het donker. Toch kan een beetje goede verlichting op z'n tijd geen kwaad. Om te gebruiken bij een spannend nachtspel bijvoorbeeld, of om een stuk terrein af te bakenen. Verlichting simpelweg gebruiken om te zien waar je tent staat kan natuurlijk ook.

Open vuur[bewerken | brontekst bewerken]

Onder verlichting in de vorm van open vuur vallen bijvoorbeeld kaarsen en een kampvuur. Kaarsen zijn vooral gezellig en sfeervol, maar gevoelig voor tocht en nogal gevaarlijk. Zet je een sfeervol tochtje in het bos uit met kaarsen, kies dan met het oog op de veiligheid bijvoorbeeld voor waxinelichtjes in grote jampotten.

Zie het artikel kampvuur voor meer informatie over kampvuur en hoe hiermee om te gaan

Carbidlamp[bewerken | brontekst bewerken]

speleologen en mijnwerkers gebruikte karbiet- of acetyleenlamp. De lamp is voorzien van een waterreservoir en een drukvaatje waar het karbiet/carbid in brokken in zit. Als er water op het carbid druppelt ontstaat er een chemische reactie. Het gas dat vrijkomt, (acetyleen) is zeer brandbaar en geeft een grote licht opbrengst. De pit wordt voorop de helm gedragen en kan worden aangestoken met een vuursteentje vergelijkbaar met een aansteker. In het verleden werden ook auto’s en koetsen voorzien van dit soort lampen. Tegenwoordig zijn ze enkel nog te vinden bij speleologie beoefenaars.

Petroleumlampen[bewerken | brontekst bewerken]

Stormlamp

Feuerhand[bewerken | brontekst bewerken]

Een petroleumlamp geeft doorgaans lang en betrouwbaar maar weinig fel licht. Ze is redelijk Scoutproof en erg goedkoop. Prima geschikt als toplicht voor een lelievlet. Ook kun je ze gebruiken om bijvoorbeeld de lijn van een kabelbaan te markeren, zodat er 's nachts niemand zomaar tegenaan loopt. Een petroleumlamp werkt als volgt: Een lont reikt tot aan de petroleum en absorbeert ze. Bovenaan de lont flikkert het vlammetje. Door de lont langer of korter te maken pas je de grootte van de vlam aan.

Voor een uitgebreidere beschrijving, zie Olielamp


Tilleylamp[bewerken | brontekst bewerken]

Tilleylamp

Deze lamp werkt met een gaskousje en geeft veel meer licht. Het is erg nuttig om op één plek als vaste verlichting te dienen, maar beslist niet geschikt als navigatieverlichting. De tilleylamp is een petroleumvergasser. Dat betekent dat de petroleum eerst in gas omgezet moet worden door verhitting. Dat kan op twee manieren:

  • de oude versies gebruiken een bakje waar spiritus in moet worden gestookt tot de lamp heet genoeg is en de verbranding van het gas zelf voor voldoende hitte zorgt;
  • de moderne versies gebruiken daar de petroleum zelf voor, die via een pomp op druk wordt gebracht en verneveld.

Het gaskousje is na een keer te zijn gebruikt erg kwetsbaar, het is niets anders dan as. Bij ruw gebruik van de lamp scheurt het kousje af en moet het worden vervangen.

Benzinelampen[bewerken | brontekst bewerken]

Coleman

Een benzinelamp geeft doorgaans voldoende licht om een heel kampterrein te verlichten. Een bekende benzinelamp is de Coleman.

Voordelen

  • Kan heel veel en heel fel licht geven
  • De brandstof (benzine) is overal wel te verkrijgen, wat niet altijd geldt voor gas, petroleum of kaarsen.
  • De brandstof is goedkoop en veroorzaakt geen afval (zoals lege bidons of dure cartouches)
  • Een benzinelamp (en dit geldt ook voor een kookpitje) heeft erg weinig vermogenverlies bij gebruik op hoogte (vb 2500m), bij lage temperaturen (minder dan -10° Celsius) of met een bijna lege brandstoftank. Gas- en petroleumlampen presteren onder dezelfde omstandigheden merkbaar minder goed.
  • De brandstoftank kan leeg gemaakt worden (door bijvoorbeeld over te gieten in een een Cola-petflesje van een halve liter). Dit is handig als je je toestel met het vliegtuig wil meenemen.
  • Lange levensduur. Kan van top tot teen gedemonteerd en dus goed hersteld worden

Nadelen

  • Is niet erg robuust en dus niet Scoutproof. Vooral het glas sneuvelt wel eens, wat relatief kostbaar is. Liever dus niet overhandigen aan jeugdleden en bij transport in een stevige verpakking steken.
  • Redelijk duur in aanschaf
  • Bij de verbranding onstaat er wel eens roet, hoewel veel minder dan bij petroleumlampen. Af en toe moet een benzinelamp dus gepoetst worden. Hoe beter de brandstof (vb superbenzine), hoe minder kans op roet. Met specifieke hoogwaardige brandstof (ook wel "Coleman®-fuel" genoemd) is dit quasi nihil.

Werking

  • De benzine (gebruik géén diesel/petroleum!) komt na enkele malen pompen onder hoge druk te staan. Hierna wordt de benzine ter hoogte van de de gloeikous uitgespuwd alwaar ze ontsteekt. Dit verhit die gloeikous zo hard dat ze begint te gloeien.
  • Het ingenieuze aan het systeem is dat, alvorens de benzine wordt uitgespuwd, ze eerst via een kanaal vlakbij de hete gloeikousen loopt en dus fel wordt "voorverwarmd". Dit zorgt, samen met de druk, voor een heel goede verbranding en het kenmerkende felle licht.
  • Omdat je met het pompje zelf de druk op peil kan houden, kan zelfs een bijna lege lamp nog steeds met dezelfde intensiteit stralen, wat niet is bij een gaslamp.


Zaklampen[bewerken | brontekst bewerken]

De hele MAGLITE®-serie, van klein (AAA) naar groot (D).

De ouderwetse staaf/buiszaklamp zal niet zo snel uit het scoutingbeeld verdwijnen. Uitgevoerd in plastic of metaal is het een staafvormige buis met aan de voorkant een lichtmodule. De buis is vaak aan één kant te openen om de batterijen er in te doen. Aan de lamp zijde de pluspool en aan de “onder”kant de minpool. In de buis passen een of meerdere batterijen die in serie met elkaar staan.

Van al de zaklampen die er op de markt zijn, is het Amerikaanse MAGLITE® waarschijnlijk de bekendste. De MAGLITE® wordt door zo'n beetje iedereen gezien als dé zaklamp; hij is zeer robuust en dus Scoutproof. De maglitezaklampen zijn gemaakt van aluminium en doorgaans zwart gespoten. Andere kleuren zijn er echter ook. De lamp bestaat uit 17 losse onderdelen die bijna allemaal los verkrijgbaar zijn. De MAGLITE® is verkrijgbaar van klein (1 AAA batterij) tot groot, 49cm lang; 6 x D batterijen. MAGLITE® maakt ook lampen met LED en bied voor oudere modellen ombouwsetjes aan.

Een vergelijkbaar merk uit Duitsland is “LED LENSER®”. De LED LENSER® is uitgevoerd met een "High End Power LED" die achter een versterkende lens is geplaatst. Ook de LED LENSER® is een aluminium behuizing en is volledig modulair. Onderdelen zijn los verkrijgbaar. Een “High Performance” LED LENSER® heeft een licht opbrengst van zo’n 1600 lumen, berijkt een afstand van 600 meter en brand ongeveer 7 uur op 4 x D batterijen.

Een vergelijking; De MAGLITE® LED 2-Cell D heeft een brand duur van 8 uur een opbrengst van 134 lumen en schijnt 388 meter. Op 2 D-cel batterijen. De LED LENSER® P14 geeft 210 lumen op 280 meter. De producent beweerd een brand duur van 84 uur op 4 AA 1,5 volt batterijen. (1 Lumen is vergelijkbaar met de lichtopbrengst van 1 kaars.)

Bij de goedkopere huishoudwinkels zijn 5W LED zaklantaarns verkrijgbaar, deze hebben meerdere diodes direct op een aluminium koelplaat gemonteerd die ook nog als reflector dient. De 4 AA batterijen houden het bijna 12 uur vol. Ook zijn er oplaadbare varianten te vinden.


Knijpkat[bewerken | brontekst bewerken]

de knijpkat is een zaklamp zonder batterijen. Door een hendel in te knijpen wordt er een ingebouwd dynamootje aangedreven en brand het lampje. De knijpkat deed zijn intrede aan het einde van de tweede wereldoorlog. Elektriciteit was toen niet altijd even betrouwbaar. Met de opkomst van de groene stroom wordt de techniek weer populair. Hedendaagse exemplaren zijn vaak uitgevoerd met een oplaadbaar batterijtje dat wordt opgeladen door te knijpen of te draaien. Ook zonder dat het lampje brand. Verschillende uitvoeringen zijn voorzien van een aansluiting voor het opladen van een mobiele telefoon.

Een leuke variant is de schudlamp. Door een Neodymium magneet binnen de staaflamp snel en vaak heen en weer te bewegen wordt er in de omliggende spoelen voldoende stroom opgewekt om de goldcap (supercondensator) te laden die dan de LED enige minuten licht laat geven.

Hoofdlampen[bewerken | brontekst bewerken]

Hoofdlamp

Hoofdlampjes zijn een soort mijnwerkerslampen die je op je hoofd kunt vastmaken. Het grote voordeel is dat je vervolgens je beide handen vrij hebt om bijvoorbeeld spullen te sjouwen of welpjes vanuit de lelievlet op de kade te tillen. De oudere modellen werken nog op kleine gloeilampjes met een vrij dikke batterij, en zakken door hun gewicht nog wel eens van je voorhoofd af. Nieuwere modellen bevatten ledverlichting en zijn een stuk lichter. Ze blijven daardoor veel beter op je voorhoofd zitten, de lampjes gaan lang mee en er komt - afhankelijk van het aangeschafte type - een behoorlijke hoeveelheid licht af.

Breaklights[bewerken | brontekst bewerken]

Breaklights zijn er in meerdere kleuren en maten. Het leuke aan deze dingen zijn ondanks dat ze vrij klein zijn ze toch aardig wat licht geven en zo prima kunnen dienen als achterlicht voor een rugzak-wandelaar, of als orientatiepunt tijdens een spannend nachtspel. Nadeel is echter dat het chemische rommel is, en tevens lastig te verwijderen als het buisje breekt en de vloeistof op je kleding of je lichaam lekt.

Cookies helpen ons onze services aan te bieden. Door onze services te gebruiken stemt u in met het gebruik van onze cookies.