Fok

Scoutpedia.nl, dé Scouting wiki
Ga naar:navigatie, zoeken

Een fok is een van de zeilen van een lelievlet en lelieschouw.

De fok is het zeil dat vóór de mast gehesen wordt. De fok heeft een kleiner oppervlak dan het grootzeil.

Technische details[bewerken | brontekst bewerken]

Het zeil oppervalk van de fok is 4,00 m2
Maximale totale afwijking van het oppervlak 5% (dit is inclusief grootzeil)

Benamingen[bewerken | brontekst bewerken]

De hoek voor onder is de halshoek, de stag zijde is het voorlijk, de top is de tophoek, de onderzijde is het onderlijk of broek, de mastzijde is het achterlijk, de bijna rechte hoek tussen achterlijk en onderlijk is de schoothoek. Een zeil is niet een plat vlak, maar heeft een zekere bolling,

Optuigen[bewerken | brontekst bewerken]

Lelievlet

De tophoek van de fok wordt bevestigd aan de fokkeval, de halshoek vastgezet op het kettinkje aan de hanekam en het voorlijk met leuvertjes bevestigd aan de voorstag, De fok wordt bediend met schoten, deze is met een harp of knoop in het midden aan de schoothoek bevestigd.

Lelieschouw

De tophoek van de fok wordt bevestigd aan de fokkeval, de halshoek vastgezet aan de halstalie. De fok wordt bediend met schoten, deze wordt in het midden vastgezet met een leersluiting aan de schoothoek,

Hijsen[bewerken | brontekst bewerken]

De fok wordt als laatste gehesen. Dit om te voorkomen dat de vlet lijgierig wordt en gaat zeilen voordat er een roerganger is. De fok wordt aan de voorkant in de mast gehesen totdat de spanning net onder die van de voorstag is.

Zeilklaar[bewerken | brontekst bewerken]

De schoten lopen door oogjes of blokken net voor of achter het want zodat de trekrichting keert en de fok bediend kan worden.

Bediening[bewerken | brontekst bewerken]

De opvarende die de fok bedient wordt de fokkenist of simpelweg fok genoemd. De fokkenist zit aan de hoge kant van de vlet op de doft. Dit is vaak de plek waar een beginnend zeiler plaats neemt omdat hiervoor nog niet veel kennis van zeilen nodig is.

Lezen[bewerken | brontekst bewerken]

De fok bolt normaal van de mast af, als de fok de andere kant op begint te bollen wordt dit killen of tegenbollen genoemd. Bij scherpe koersen kan het voorlijk gaan killen, bij ruime koersen kan het achterlijk gaan killen. Gaat de fok killen kijk dan even naar de roerganger om te zien of deze dit gezien heeft.

Commando's[bewerken | brontekst bewerken]

  • Klaar om te wenden?

Dit commando verteld de fokkenist dat er zometeen overstag gegaan wordt. Schoot in de hand en zorgen dat de fok over het andere boord kan. Bemanning op het voordek moet rekenen op laag overkomende klapperende fok. Er gebeurt nog niets.

  • Ree!

De fokkeschoten worden losgelaten. Het grootzeil vangt nu als enige wind en zal de vlet loefgieriger maken zodat de boeg gaat wenden. Bemanning op het voordek moet laag blijven, zeker als de schoot met een harp vastzit.

  • Fok bak!

De koers is in de wind in de dode hoek, de fok wordt weer aangehaald en zal tegenbollen, Zodra de fok niet tegenbolt de roerganger aankijken.

  • Fok door!

Als de fok niet meer tegenbolt kan de fok naar het andere boord. Nog niet straktrekken!

  • Fok aan!

De fok aantrekken.

  • Fok los!

Direct de fokkeschoot loslaten en de gelegenheid geven om te vieren eventueel meehelpen. De roerganger is met manouvres bezig en heeft deze vector nodig.

  • Fok te loevert

Fok naar het andere boord en waarschijnlijk de schoot buitenboord vasthouden om de fok mooi te laten bollen.
In zeer ruime koersen kan de roerganger besluiten dat de fok over het andere boord dan het grootzeil kan. Dit verdubbelt het effectieve zeiloppervlak.

Opdoeken[bewerken | brontekst bewerken]

Het opdoeken van de fok begint tijdens het strijken, door de leuvertjes om beurten in iedere hand te nemen maakt men een harmonica vouw in het zeil. Enige hulp om de schoothoek te strekken en de schoot te verwijderen is prettig. Hierna met het voorlijk boven, de fok niet te strak oprollen. De fokkezak is de bergplaats indien het zeil droog is.

Bron

  • Bovenstaand artikel of een eerdere versie daarvan is geheel overgenomen van Fok (zeil) op wikipedia
Category edit nl.svg Dit artikel is een beginnetje. U wordt uitgenodigd op Bewerk te klikken om uw kennis aan dit artikel toe te voegen.
Cookies helpen ons onze services aan te bieden. Door onze services te gebruiken stemt u in met het gebruik van onze cookies.