Heitje voor een karweitje
Het heitje voor een karweitje was in de 20ste eeuw een jaarlijkse actie die gehouden werd in de paasvakantie, en waarmee de clubkas van Nederlandse scoutinggroepen werd gespekt.
Padvindersactie Een heitje voor een karweitje - 1952 |
De eerste keer dat het "heitje voor een karweitje" gehouden werd, was in mei 1952, op initiatief van de vereniging "De Nederlandse Padvinders" (NPV). Het idee was afkomstig uit Engeland, waar het doen van klusjes in ruil voor geld onder de naam "Bob-A-Job" een groot succes was. Ook in Nederland sloeg het meteen aan. Welpen, verkenners, voortrekkers, leiders en leidsters en zelfs commissarissen trokken erop uit om bij mensen aan te bellen en te vragen of ze in ruil voor geld een klusje mochten doen. Naar aanleiding van het werk dat de vele scouts direct na de oorlog hadden verzet bij de opbouwwerkzaamheden van het land, had scouting in Nederland een flinke reputatie op het gebied van behulpzaamheid. Een groot deel van de bevolking was dan ook erg enthousiast over het initiatief en deed graag mee met het verzinnen van klusjes.
"Voor een heitje, zo heet in de dieventaal een kwartje*, worden allerlei karweitjes opgeknapt. Tuinen worden op vakkundige wijze opgeknapt, kippenhokken opgeruimd en stoepen schoongemaakt," meldde het Nederlandse Polygoonjournaal dat jaar. In 1952 was de Amsterdamse burgemeester d'Ailly een van de eerste werkgevers. Hij liet zijn schoenen poetsen op de Dam. "De padvinders leren op deze wijze zelf het geld verdienen waarmee ze in bepaalde financiële behoeften kunnen voorzien. Sommige troepen zullen het geld ten goede laten komen aan de gebrekkige (ofwel gehandicapte) padvinders."
Aanvankelijk was het alleen de NPV die dit organiseerde. Later werden ook de leden van het Nederlandse Padvindstersgilde, de Verkenners van de Katholieke Jeugdbeweging en de Nederlandse Gidsen ingeschakeld. Per district werd een prijs uitgedeeld aan de jongen of het meisje dat de meeste "Heitjes" had ingeleverd. Ook toen in 1973 Scouting Nederland werd opgericht, bleef de actie nog een aantal jaren bestaan. Ergens eind jaren 80 / begin jaren 90 werd de actie gestaakt, omdat de landelijke scoutingorganisatie vond dat het in de huidige tijd toch een beetje "bedelen aan de deur" was, wat de scouts deden. Ervoor in de plaats kwam nu de Nationale Scoutingloterij.
Bij een aantal groepen wordt in de 21ste eeuw nog steeds een "heitje voor een karweitje" gedaan, of een actie die erop lijkt. Dit is dan niet landelijk aangestuurd, en iedere groep geeft er zijn eigen invulling aan.
Opbrengsten[bewerken | brontekst bewerken]
- 1954: ƒ 267.000.
- De Nederlandse Padvinders: ƒ 85.000,
- De Verkenners van de Katholieke Jeugdbeweging: ƒ 85.000,
- Het Nederlands Padvindstersgilde: ƒ 40.000,
- De Nederlandse Gidsenbeweging: ƒ 57.000
Bronnen en referenties
- Een Heitje voor een Karweitje (kelpin.nl), artikel door Piet J. Kroonenberg uit 2006 (pdf-document)
Voetnoten
- Een "kwartje" was de naam voor een muntje van 25 cent, dat bestond vóór de invoering van de euro