Kaartdatum
Een kaartdatum of Geodetisch datum wordt gebruikt als basis voor coördinatenstelsels. Velen hebben een poging gedaan om van de aarde als min if meer bolvormig lichaam een platte kaart te maken. Allen stuitten op hetzelfde probleem. Om een kaart te maken van de wereld moet je eerst weten welke vorm de aarde eigenlijk heeft. Geografen hebben de vorm van de aarde bepaald door vanuit de kern een lijn te trekken naar de Noordpool en van uit de kern een lijn naar de evenaar. De lijn naar de Noordpool is korter dan de lijn naar de evenaar. Hierdoor krijgen we een bol met afgeplatte polen. Dat noemt men een ellipsoïde. Door andere plaatsen op de evenaar te kiezen, het maakt nog al wat uit of er gemeten wordt vanaf de zeebodem of vanaf een bergketen, en doordat de apparatuur steeds beter wordt, verschillen de ellipsoïden van elkaar.
Voor het Nederlandse Rijksdriehoeksgrid wordt de Bessel ellipsoïde uit 1841 gebruikt. België maakte voor Lambert72 gebruik van de Hayford 1924 (= International) ellipsoïde. De moderne Lambert 2008 maakt gebruik van de geodetische datum ETRS89.
Naam | Lijn naar evenaar (m) | Lijn naar pool (m) | Waar gebruikt |
---|---|---|---|
Airy 1830 | 6 377 563,396 | 6 356 256,909 | Engeland, Schotland, Ierland |
Everest 1830 | 6 377 276,345 | 6 356 075,413 | India |
Bessel 1841 | 6 377 397,155 | 6 356 078,965 | Europa, Japan |
Clarke 1866 | 6 378 206,4 | 6 356 583,8 | Noord Amerika |
International/Hayford 1924 | 6 378 388 | 6 356 911,9 | Europa |
Krasovsky 1940 | 6 378 245 | 6 356 863 | Rusland, Oost Europa |
GRS 1980 | 6 378 137 | 6 356 752,3141 | |
WGS 1984 / ETRS 1989 | 6 378 137 | 6 356 752,3142 | Wereldwijd GPS |
Bol | 6 371 000 | 6 371 000 |