Marlpriem

Scoutpedia.nl, dé Scouting wiki
(Doorverwezen vanaf Marlspijker)
Ga naar:navigatie, zoeken

Marlpriem, marlpen, splitshoorn en splitsijzer zijn gereedschappen die gebruikt kunnen worden bij het splitsen van touw.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Van oudsher komt dit stuk gereedschap uit de touwslagerijen en zeilmakerijen voor de zeilvaart. Aan boord van (zeil)schepen werd dit ook gebruikt door zeelui die aanpassing of herstel moesten doen aan zeil- en touwwerk. Met de opkomst van de stoomschepen en steeds grotere schepen worden splitsen en verbindingen machinaal gemaakt in touw- en kabelfabrieken. Bij ambachtelijke scheepswerven, zeilmakerijen en hobbyisten wordt dit gereedschap nog veelvuldig gebruikt.

Benamingen[bewerken | brontekst bewerken]

Splitshoorn

De benamingen worden bij Scouting vaak door elkaar heen gebruikt, de betekenissen zijn eigenlijk als volgt:

Marlpriem, marlpen
houten priem met een afgeronde platte punt, o.a. gebruikt voor het splitsen van touw, vooral wanneer dat van natuurlijke vezels gemaakt is.
Splitshoorn
Het lemmet is priemvormig met een sterke holling, het handvat is een houten of plastic klos waarop men met de hand kracht en wring kan zetten.
Splitsijzer
spits toelopend stuk staal met afgeronde platte punt en een dwarsgreep. Soms ook marlspijker genoemd. Het splitsijzer wordt onder andere gebruikt bij het splitsen van staaldraad.
Splitsnaald
Dubbelgevouwen ijzerdraad waarmee men de strengen eenvoudiger onder elkaar door kan trekken.

Gebruik[bewerken | brontekst bewerken]

Zij worden voornamelijk gebruikt bij het splitsen van dikkere of zeer strak geslagen lijnen. De punt van het lemmet kan gebruikt worden om bij geslagen touw tussen de strengen te zetten. Bij een splitshoorn kan een streng in de holling gelegd worden om deze onder de losgewerkte streng door te schuiven, hierbij gebruikt men het lemmet om voldoende ruimte te maken en te houden. Soms ook bruikbaar bij het losmaken of afwerken van andere knopen.


Category edit nl.svg Dit artikel is een beginnetje. U wordt uitgenodigd op Bewerk te klikken om uw kennis aan dit artikel toe te voegen.

Bronnen en referenties

Cookies helpen ons onze services aan te bieden. Door onze services te gebruiken stemt u in met het gebruik van onze cookies.