Philip van Pallandt

Scoutpedia.nl, dé Scouting wiki
Ga naar:navigatie, zoeken


Philip Dirk, baron van Pallandt, heer van Eerde
Philip van Pallandt.jpg
Icon boy scout.svg
Geboorteplaats
Den Haag ­Zuid-Holland ­Nederland
Geboortedatum
28 december 1889
Overlijdensplaats
Zwolle ­Overijssel ­Nederland
Overlijdensdatum
1 november 1979
Bezig met het laden van de kaart...
Waarderingsteken(s)
 Zilveren Vlaamse Gaai 
Philip van Pallandt en zijn vrouw Willi Voorwijk

Philip Dirk, baron van Pallandt, heer van Eerde (28 december 1889 - 1 november 1979) was een padvinder van het eerste uur in de beginjaren van scouting in Nederland.

Scouting[bewerken]

Op 19 januari 1912 sluiten twee troepen van de Jonge Verkenners zich aan bij de Nederlandsche Padvindersorganisatie. In het bestuur van de Haagse afdeling nemen zitting de heren M. J. Teunissen, G. Griffin Moriarty, Philip van Pallandt, jonkheer Ocker Repelaer en Johan Schuijleman (secretaris)[1]. Troep 1 komt onder leiding te staan van G. Opzoomer, en de "2e 's-Gravenhaagse troep" onder die van Griffin Moriarty. Wanneer Moriarty in oktober 1912 vertrekt, volgt Jan Schaap hem op. Samen met Philip van Pallandt maakt hopman Jan Schaap een modeltroep van Troep 2. Deze troep is vele jaren en fusies later de HWS Baron van Pallandtgroep in Den Haag. Zijn naam leeft voort door twee scoutinggroepen die naar hem vernoemd zijn, te weten de HWS Baron van Pallandtgroep in Den Haag en de van Pallandtgroep in Ommen. Zowel tijdens het Nationaal kamp van 1932 als bij de Wereldjamboree van 1937 was hij lid van de kampstaf en daarin verantwoordelijk voor de ontvangst.

Landgoederen[bewerken]

Het jaar daarop, in 1913, erft de dan 23-jarige Philip van Pallandt uitgebreide landgoederen van zijn oom en wordt hij Baron van Pallandt, Heer van Eerde. De hele driehoek tussen de Vecht en Regge, ten zuiden van Ommen is vanaf dan zijn eigendom. Hij was gespeend van ieder zakelijk instinct, ondanks het bezit van duizenden hectaren grond had hij soms nauwelijks geld voor de boodschappen. Hij zag zich in de loop der jaren genoodzaakt grote delen van de hand te doen om het hoofd boven water te houden. Sociaal en natuurminnend als Philip van Pallandt was, verkocht hij niet aan de hoogste bieder, maar zocht hij nieuwe eigenaren die het landgoed in stand konden houden en open stelden voor het publiek. Al in 1913 kamperen de eerste padvinders op zijn landgoed waaronder bij de Ada’s Hoeve. In 1923 besluit Van Pallandt het gebruik van Ada's Hoeve, de padvindersboerderij en omliggende terreinen aan de NPV te schenken.

Even later vindt Philip van Pallandt nog een ander goed doel voor zijn bezit. Het kasteel Eerde werd hoofdkwartier van de Internationale Orde van de Ster van het Oosten. Deze oostelijke ster was de mystieke leider Krishnamurti. Van Pallandt schonk in 1924 de toen opgerichte Eerde-stichting, waarvan Krishnamurti president was, al zijn onroerende goederen, waaronder Eerde.

In deze periode werden op Eerde de zogenaamde Sterkampen gehouden. Het laatste daarvan (1929) werd bezocht door drieduizend geestverwanten uit 48 verschillende landen. Tijdens dit kamp ontbond Krishnamurti de Orde van de Ster, omdat hij geen heil zag in sekten en groepen, maar slechts in de mens als individu. In 1932 verhuurde de baron het kasteel aan de Quakers, die er een internationale school vestigen. Tegenwoordig is het grootste deel van het landgoed eigendom van Staatbosbeheer en Natuurmonumenten.

Oorlogsjaren[bewerken]

Een deel van Landgoed Eerde werd in de Tweede Wereldoorlog door de bezetters gebruikt als gevangenenkamp onder de beruchte naam ‘Kamp Erika’. Ook Philip ontkwam niet aan de oorlogsellende. In oktober 1940 werd hij als ‘prominente’ Nederlander gegijzeld. Hij verbleef van 8 oktober 1940 tot 19 maart 1941 in het concentratiekamp Buchenwald. Hier was ook Jopie Eijkman aanwezig, nauw betrokken bij de Amsterdamse Maatschappij voor Jongemannen (AMVJ) en voor de oorlog lid van het hoofdbestuur van de Padvinders Vereniging Nederland. Als politieke gevangenen werden ze redelijk goed behandeld. In het gemeentehuis van Ommen herinnert het monument hier aan[2].  

Vanaf 1942 vervulde Philip een rol in ondergrondse netwerken, onder andere via leden van het Utrechts Kindercomité. Op het landgoed doken ook joden, een neergeschoten Amerikaanse boordschutter en anderen onder. Adri Knappert was voor de oorlog actief als leidster en trainster in het Nederlands Padvindsters Gilde. Na het verbod op Scouting huurde ze van Baron van Pallandt huis ’t Weversnest aan de Steile Oever op Landgoed Eerde. Ze liet hier joodse kinderen onderduiken[3]. Het stafhuis van het kampeerterrein op landgoed Eerde werd aan het eind van de oorlog gebruikt als woonruimte voor vluchtelingen uit het westen.

Privé[bewerken]

De familie verkeerde in gegoede kringen in Den Haag. Hij woonde in zijn jeugd op de Korte Vijverberg 6 in Den Haag, met uitzicht op het Binnenhof[4]. Het was niet vreemd dat hij jonkheer Ocker Repelaer kende, die was bijna net zo oud als hij en woonde immers tegenover hem aan de Lange Vijverberg 20f. De zomers bracht de familie door op het landgoed Duinrell in Wassenaar. In zijn jeugd was hij al een man van de wereld: hij had Australië en Fiji bezocht met de boot en was bevriend met de stichter van de scouting, Robert Baden-Powell. Philip van Pallandt trouwde op 1 augustus 1928 met Wilhelmine Marie (Willi) Voorwijk, beide droegen hun padvindersuniform [5]. Ze kregen twee dochters: Erin (Oudshoorn-baronesse van Pallandt) en Irthe (André de la Porte-baronesse van Pallandt). De beide zussen bezitten elk nog een klein stukje van het landgoed die zij in de jaren vijftig als huwelijkscadeau van hun vader kregen om er te kunnen blijven wonen. Philip overlijdt op 1 november 1979. Willi overlijdt op 26 juni 1989.

Hoek van de Korte en Lange Vijverberg in 1923
Korte Vijverberg 6 is het witte pand rechts, Lange Vijverberg 20 is het derde pand van links


Cookies helpen ons onze services aan te bieden. Door onze services te gebruiken stemt u in met het gebruik van onze cookies.