Willem Jan Kruys
Willem Jan Kruys was een Nederlandse marineofficier en hoofdkwartiercommissaris voor de zeeverkenners bij De Nederlandse Padvinders.
Levensloop[bewerken | brontekst bewerken]
Hij komt uit een familie met een grote marinetraditie en brengt zijn vroege jeugd door in Nederlands-Indië. Zijn middelbare school doorloopt hij in Nederland en behaalt het HBS-diploma. In 1924 gaat hij direct na de middelbare school naar het Koninklijk Instituut voor de Marine in Den Helder en wordt adelborst (marineofficier in opleiding). Hij rondt het KIM af in 1926, doorloopt daarna de rangen van de Koninklijke Marine en dient op diverse schepen (waaronder op een onderzeeboot). Op 15 augustus 1938 werd hij benoemd tot luitenant-ter-zee eerste klasse en werd geplaatst op het ministerie van Marine in Den Haag; hij steekt in de meidagen van 1940 over naar Londen, waarbij hij de leiding heeft bij de overtocht van de admiraliteit naar het Verenigd Koninkrijk. In 1942 krijgt hij het commando over de nieuwe jager Hr.Ms. Tjerk Hiddes en voert tijdens de Tweede Wereldoorlog diverse gedurfde en gevaarlijke opdrachten uit, waarbij zijn schip en bemanning gedurende zijn bevel geen noemenswaardige schade oplopen. In 1945 volgde zijn benoeming tot hoofd opleidingen Koninklijke Marine te Londen en in 1948 bevordering tot kapitein-luitenant-ter-zee. Op 1 augustus 1952 werd hij benoemd tot kapitein-ter-zee en weer geplaatst in Den Haag als hoofd bureau bewapening. Hij is in het bijzonder betrokken bij de afbouw van de beide (toen) zeer moderne kruisers “De Ruyter” en “Zeven Provinciën”. Hij werd op 18 november 1953 de eerste commandant van Hr.Ms. “De Ruyter”. En dan gaat het snel; de bevorderingen volgden elkaar snel op en hij werd in 1958 benoemd tot vice-admiraal (de vierde in zijn familie!). Hij verlaat de militaire dienst (pensioen) in 1960 en wordt plaatsvervangend directeur-generaal van de Rijksluchtvaartdienst, om kort daarop de functie van directeur-generaal te aanvaarden. Hij blijft in die functie tot in 1971.
Scouting[bewerken | brontekst bewerken]
In 1939 was hij AHKC[1] voor zeeverkenners toen het hoofdbestuur van de NPV onder leiding stond van Arie Oosterlee. Hij was daar in gezelschap van Jan Schaap, Pom van Voorthuisen, Harry Spijkerman en Johan Buitendijk; klinkende namen in die tijd. Hij was ook ADC[2] voor zeeverkenners in Den Haag.
Na de Tweede Wereldoorlog kwam hij terug in het hoofdbestuur als HKC voor zeeverkenners. In 1949 werd hij benoemd tot hoofdcommissaris[3] van de Vereeniging Nederlandsch Indische Padvinders (NIPV), waarna hij daarin snel opgevolgd werd door Jacques Zaneveld. In februari 1951 trad hij aan als waarnemend hoofdcommissaris[4] na het vertrek van Willem Roest van Limburg. Er was onrust in de NPV vanwege de wijze waarop de vereniging geleid werd vanuit het Nationaal Hoofdkwartier. In mei van dat jaar[5] trad hij weer aan als hoofdkwartiercommissaris voor de zeeverkenners in het bestuur van de NPV onder leiding van de nieuwe hoofdcommissaris Jan Ravesloot. In Vriezenveen is een scoutinggroep met de naam Scouting Admiraal Kruys. Hij was aanwezig bij de start van deze scoutinggroep in 1964.
Onderscheidingen en eretitels[bewerken | brontekst bewerken]
- Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw
- Commandeur in de Orde van Oranje-Nassau met de zwaarden
- Ereteken voor Belangrijke Krijgsbedrijven met gesp "Timor 1942" (Nederland)
- Oorlogsherinneringskruis 1940-45 met 2 gespen (Nederland)
- Ereteken voor Orde en Vrede met 1 gesp (Nederland)
- Onderscheidingsteken voor Langdurige Dienst als officier met cijfer XXX (Nederland)
- Officer Most Excellent Order of the British Empire (Verenigd Koninkrijk)
- Officer Legion of Merit met Combat V (Verenigde Staten)
- Commandeur Orde van het Zwaard (Zweden)
- Commandeur 1e klasse in de Orde van de Poolster (Zweden)
- Groot gouden ereteken voor verdienste jegens de Bondsrepubliek Oostenrijk (Oostenrijk)
- Medaille van verdienste van de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij (Nederland)
- Zilveren Gaai van de Nationale Padvindersraad (Nederland)
Bronnen en referenties
- Het artikel Willem Jan Kruys op de Nederlandstalige Wikipedia
- https://www.unithistories.com/officers/persons_dutch_navyK.html
- Haarlems Dagblad, 7 november 1951