Jakobsstaf
De Jakobsstaf of graadstok is een hoekmeet- of navigatieinstrument.
Geschiedenis
Het is in de 14e eeuw uitgevonden door Gersonides. Het is bedacht om hoeken te meten. Met het instrument is het mogelijk de hoogte van gebouwen, de positie van de zon ten opzichte van de horizon en de afstanden tussen sterren te bepalen. Vanaf de 16e eeuw gebruikte men het instrument in de zeevaart. Zeevaarders bepaalden met het instrument op welke breedtegraad ze zich bevonden en navigeerden zo de over wereldzeeën. In Nederland is het gebruikt tot in de 19e eeuw; met de komst van het sextant raakte het in de zeevaart in onbruik.
Werking
Het instrument is vrij eenvoudig en bestaat uit een vierkante houten stok met een schaalverdeling. Haaks hierop een verschuifbare tweede stok. Men plaatste het uit einde van de lange stok onder het oog en keek beurtelings naar het object waarvan men de hoogte wilde weten en de horizon. Door de dwars stok te schuiven tot hij ogenschijnlijk tussen de twee punten past, kon men op de lange de schaalverdeling aflezen.
Wereldjamboree 1937
In het logo van de Wereldjamboree 1937 heeft de Jakobsstaf 4 dwarslatten en daardoor 10 uitsteeksels. Deze staan voor scouts in die tijd symbool voor de 10 padvinderswetten. bij de slotceremonie van de jamboree op 9 augustus 1937 kregen alle contingentleiders uit handen van Robert Baden-Powell een Jakobsstaf uitgereikt.
Hiermee nam de 81-jarige Baden-Powell afscheid van scouting en sprak: "Ik nader het eind van mijn leven, velen van jullie staan nog aan het begin. Ik wens jullie een gelukkig en succesvol leven toe. Je kunt dit bereiken door je altijd aan de Padvinderswet te houden, wat je ook bent en waar je je ook bevindt. Now Goodbye. God bless you all. God bless you."
Onderscheiding
De Jacobsstaf was vanaf deze jamboree, tot de fusie naar Scouting Nederland in 1973, een van de symbolen geweest van scoutingonderscheidingen. De NPV en de KV kenden de gouden en de zilveren Jacobsstaf.
