Lengte- en breedtegraad: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
|||
Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Lengte- en breedtegraden''' zijn denkbeeldige lijnen die over de wereldbol zijn getrokken. Van [[Noord]] naar [[Zuid]] noemt men die lijnen een lengtegraad. Een lijn van [[Oost]] naar [[West]] heet een breedtegraad. | |||
Van [[Noord]] naar [[Zuid]] noemt men die lijnen een lengtegraad. | |||
Een lijn van [[Oost]] naar [[West]] heet een breedtegraad. | |||
==Oorsprong== | ==Oorsprong== | ||
De oorsprong van de graden ligt bij de vroegere scheepsvaarders. Zij waren het ook die de hele wereld rond gingen en dus iets moesten bedenken. | De oorsprong van de graden ligt bij de vroegere scheepsvaarders. Zij waren het ook die de hele wereld rond gingen en dus iets moesten bedenken. | ||
Met de [[Koersbepaling#Sterren| poolster]] als uitgangspunt begonnen ze. Deze ster staat loodrecht of 90° boven de noordpool. hiermee begonnen ze. Op de Evenaar was de poolster niet of nauwelijks te zien omdat hij vlak aan de horizon staat, 0° dus. In Nederland staat de poolster ongeveer 51° boven de horizon. | Met de [[Koersbepaling#Sterren| poolster]] als uitgangspunt begonnen ze. Deze ster staat loodrecht of 90° boven de noordpool. hiermee begonnen ze. Op de Evenaar was de poolster niet of nauwelijks te zien omdat hij vlak aan de horizon staat, 0° dus. In Nederland staat de poolster ongeveer 51° boven de horizon. | ||
De lengtegraden was lastiger omdat de wereld rond is. | De lengtegraden was lastiger omdat de wereld rond is. Men liet vaak de nullijn over zijn eigen hoofdstad lopen, bijvoorbeeld de Fransen namen Parijs en de Britten de koninklijke sterrenwacht in Greenwich bij Londen. | ||
Op de Evenaar gingen ze 1 zeemijl naar het Oosten en daar lag de 1ste lengtegraad. weer een zeemijl naar het Oosten en daar ligt de tweede dit deden ze ook naar het Westen. (1 Zeemijl = 1,852 Kilometer) | Op de Evenaar gingen ze 1 zeemijl naar het Oosten en daar lag de 1ste lengtegraad. weer een zeemijl naar het Oosten en daar ligt de tweede dit deden ze ook naar het Westen. (1 Zeemijl = 1,852 Kilometer) | ||
In | In 1884 werd de Greenwich lijn algemeen erkend als officiële nullijn. | ||
==Lengtegraad== | ==Lengtegraad== | ||
Regel 19: | Regel 16: | ||
Over het Engelse plaatsje Greenwich loopt de nulmeridiaan of de "''Greenwich mainline''" de bekendste lengtegraad. De grens tussen het Oostelijk en het Westelijk halfrond. Vanaf deze lijn wordt ook de standaard wereldtijd (Greenwich Main Time) bepaalt. | Over het Engelse plaatsje Greenwich loopt de nulmeridiaan of de "''Greenwich mainline''" de bekendste lengtegraad. De grens tussen het Oostelijk en het Westelijk halfrond. Vanaf deze lijn wordt ook de standaard wereldtijd (Greenwich Main Time) bepaalt. | ||
Aan de andere kant van de wereld loopt de ''180ste'' lengtegraad, beter bekent als ''de internationale datumlijn''. deze meridiaan loopt niet in een loodrechte lijn over de aarde vanwege praktische en politieke redenen. Als hij wel recht had gelopen | Aan de andere kant van de wereld loopt de ''180ste'' lengtegraad, beter bekent als ''de internationale datumlijn''. deze meridiaan loopt niet in een loodrechte lijn over de aarde vanwege praktische en politieke redenen. Als hij wel recht had gelopen dan zou het in enkele landen twee dagen tegelijk zijn. | ||
==Breedtegraden== | ==Breedtegraden== | ||
Regel 27: | Regel 24: | ||
De ''Evenaar'' is de bekendste breedtegraad (0° Noorder- en Zuiderbreedte) hij scheid het noordelijk en het zuidelijk halfrond. | De ''Evenaar'' is de bekendste breedtegraad (0° Noorder- en Zuiderbreedte) hij scheid het noordelijk en het zuidelijk halfrond. | ||
Andere bekende breedtegraden zijn de ''Kreeftskeerkring'' 23½° Noorderbreedte (NB) en de ''Steenbokskeerkring'' 23½° Zuiderbreedte (ZB) . Deze twee Keerkringen de noordelijkste en de zuidelijkste breedtegraad waarop de zon eenmaal per jaar in het zenit (loodrecht boven je) staat. Dit gebeurt tijdens de zonnewende, rond 21 juni, en luidt het begin in van de zomer op het Noordelijk Halfrond en op 21 december de dag waarop in het Noorden de winter begint. | Andere bekende breedtegraden zijn de ''Kreeftskeerkring'' 23½° Noorderbreedte (NB) en de ''Steenbokskeerkring'' 23½° Zuiderbreedte (ZB) . Deze twee Keerkringen de noordelijkste en de zuidelijkste breedtegraad waarop de zon eenmaal per jaar in het zenit (loodrecht boven je) staat. Dit gebeurt tijdens de zonnewende, rond 21 juni, en luidt het begin in van de zomer op het Noordelijk Halfrond en op 21 december de dag waarop in het Noorden de winter begint. | ||
De laatste twee bekende breedtegraden zijn de Poolcirkels 66½° NB en 66½° ZB, binnen deze cirkels is er tenminste een dag dat de zon niet boven de horizon uitkomt (poolnacht) en tenminste een nacht dat de zon niet onder de horizon komt (pooldag). | |||
==Coördinaten== | ==Coördinaten== | ||
De kruising van twee van deze lijnen kan als een [[coördinaat]] gebruikt worden. | |||
De kruising van twee van deze lijnen | Bijvoorbeeld Leusden ligt bij de kruising van de 51ste breedtegraad en de 5de lengtegraad. | ||
Bijvoorbeeld Leusden ligt | |||
Erg nauwkeurig is dit nog niet. De gaten zijn opgedeeld in minuten en seconden. | Erg nauwkeurig is dit nog niet. De gaten zijn opgedeeld in minuten en seconden. | ||
Dit coördinaat is ook terug te vinden in de hoeken van een [[stafkaart]]. | Dit coördinaat is ook terug te vinden in de hoeken van een [[stafkaart]]. | ||
Regel 41: | Regel 37: | ||
Dat wordt als volgt geschreven N 52° 8' 32.14" , E 5° 24' 56.09" (Graden, Minuten, Seconden) | Dat wordt als volgt geschreven N 52° 8' 32.14" , E 5° 24' 56.09" (Graden, Minuten, Seconden) | ||
Een andere gangbare | Een andere gangbare manier van schrijven is N 52° 8.414' , E 5° 25.367' (Graden, Minuten, Decimale Minuten) | ||
LET OP!!! de laatste getallen veranderen ook met de schrijfwijze met de schrijfwijze verandert namelijk ook het coördinatenstelsel. | |||
Met een [[GPS]]-ontvanger kan je meerdere coördinatenstelsel invoeren en [[Coördinaten omzetten|omzetten naar een ander coördinatenstelsel]]. |
Versie van 26 sep 2009 12:47
Lengte- en breedtegraden zijn denkbeeldige lijnen die over de wereldbol zijn getrokken. Van Noord naar Zuid noemt men die lijnen een lengtegraad. Een lijn van Oost naar West heet een breedtegraad.
Oorsprong
De oorsprong van de graden ligt bij de vroegere scheepsvaarders. Zij waren het ook die de hele wereld rond gingen en dus iets moesten bedenken. Met de poolster als uitgangspunt begonnen ze. Deze ster staat loodrecht of 90° boven de noordpool. hiermee begonnen ze. Op de Evenaar was de poolster niet of nauwelijks te zien omdat hij vlak aan de horizon staat, 0° dus. In Nederland staat de poolster ongeveer 51° boven de horizon.
De lengtegraden was lastiger omdat de wereld rond is. Men liet vaak de nullijn over zijn eigen hoofdstad lopen, bijvoorbeeld de Fransen namen Parijs en de Britten de koninklijke sterrenwacht in Greenwich bij Londen. Op de Evenaar gingen ze 1 zeemijl naar het Oosten en daar lag de 1ste lengtegraad. weer een zeemijl naar het Oosten en daar ligt de tweede dit deden ze ook naar het Westen. (1 Zeemijl = 1,852 Kilometer)
In 1884 werd de Greenwich lijn algemeen erkend als officiële nullijn.
Lengtegraad
Lengtegraad of Meridiaan
Over het Engelse plaatsje Greenwich loopt de nulmeridiaan of de "Greenwich mainline" de bekendste lengtegraad. De grens tussen het Oostelijk en het Westelijk halfrond. Vanaf deze lijn wordt ook de standaard wereldtijd (Greenwich Main Time) bepaalt.
Aan de andere kant van de wereld loopt de 180ste lengtegraad, beter bekent als de internationale datumlijn. deze meridiaan loopt niet in een loodrechte lijn over de aarde vanwege praktische en politieke redenen. Als hij wel recht had gelopen dan zou het in enkele landen twee dagen tegelijk zijn.
Breedtegraden
Breedtegraad of Paralel
De Evenaar is de bekendste breedtegraad (0° Noorder- en Zuiderbreedte) hij scheid het noordelijk en het zuidelijk halfrond. Andere bekende breedtegraden zijn de Kreeftskeerkring 23½° Noorderbreedte (NB) en de Steenbokskeerkring 23½° Zuiderbreedte (ZB) . Deze twee Keerkringen de noordelijkste en de zuidelijkste breedtegraad waarop de zon eenmaal per jaar in het zenit (loodrecht boven je) staat. Dit gebeurt tijdens de zonnewende, rond 21 juni, en luidt het begin in van de zomer op het Noordelijk Halfrond en op 21 december de dag waarop in het Noorden de winter begint. De laatste twee bekende breedtegraden zijn de Poolcirkels 66½° NB en 66½° ZB, binnen deze cirkels is er tenminste een dag dat de zon niet boven de horizon uitkomt (poolnacht) en tenminste een nacht dat de zon niet onder de horizon komt (pooldag).
Coördinaten
De kruising van twee van deze lijnen kan als een coördinaat gebruikt worden. Bijvoorbeeld Leusden ligt bij de kruising van de 51ste breedtegraad en de 5de lengtegraad. Erg nauwkeurig is dit nog niet. De gaten zijn opgedeeld in minuten en seconden. Dit coördinaat is ook terug te vinden in de hoeken van een stafkaart.
Het Landelijk Bureau van Scouting Nederland ligt ongeveer op de 51ste breedtegraad NB (°) vanaf hier 8 minuten(‘) en 32.14 seconden(“) naar het noorden Verder op de 5de(°) lengtegraad Oosterlengte (OL) 24(‘) minuten en 56.09(“) seconden naar het Oosten.
Dat wordt als volgt geschreven N 52° 8' 32.14" , E 5° 24' 56.09" (Graden, Minuten, Seconden)
Een andere gangbare manier van schrijven is N 52° 8.414' , E 5° 25.367' (Graden, Minuten, Decimale Minuten)
LET OP!!! de laatste getallen veranderen ook met de schrijfwijze met de schrijfwijze verandert namelijk ook het coördinatenstelsel.
Met een GPS-ontvanger kan je meerdere coördinatenstelsel invoeren en omzetten naar een ander coördinatenstelsel.