Lengte- en breedtegraad

Scoutpedia.nl, dé Scouting wiki
Ga naar:navigatie, zoeken

Lengte- en breedtegraden zijn denkbeeldige lijnen die over de wereldbol zijn getrokken. Van Noord naar Zuid noemt men die lijnen een lengtegraad. Een lijn van Oost naar West heet een breedtegraad.

Oorsprong

De oorsprong van de graden ligt bij de vroegere scheepsvaarders. Zij waren het ook die de hele wereld rond gingen en dus iets moesten bedenken. Met de poolster als uitgangspunt begonnen ze. Deze ster staat loodrecht of 90° boven de noordpool. hiermee begonnen ze. Op de Evenaar was de poolster niet of nauwelijks te zien omdat hij vlak aan de horizon staat, 0° dus. In Nederland staat de poolster ongeveer 51° boven de horizon.

De lengtegraden was lastiger omdat de wereld rond is. Men liet vaak de nullijn over zijn eigen hoofdstad lopen, bijvoorbeeld de Fransen namen Parijs en de Britten de koninklijke sterrenwacht in Greenwich bij Londen. Op de Evenaar gingen ze 1 zeemijl naar het Oosten en daar lag de 1ste lengtegraad. weer een zeemijl naar het Oosten en daar ligt de tweede dit deden ze ook naar het Westen. (1 Zeemijl = 1,852 Kilometer)

In 1884 werd de Greenwich lijn algemeen erkend als officiële nullijn.

Lengtegraad

Lengtegraad of Meridiaan

Over het Engelse plaatsje Greenwich loopt de nulmeridiaan of de "Greenwich mainline" de bekendste lengtegraad. De grens tussen het Oostelijk en het Westelijk halfrond. Vanaf deze lijn wordt ook de standaard wereldtijd (Greenwich Main Time) bepaalt.

Aan de andere kant van de wereld loopt de 180ste lengtegraad, beter bekent als de internationale datumlijn. deze meridiaan loopt niet in een loodrechte lijn over de aarde vanwege praktische en politieke redenen. Als hij wel recht had gelopen dan zou het in enkele landen twee dagen tegelijk zijn.

De nulmeridiaan is op meerdere plekken aangegeven, onder andere op Gilwell Park de thuis basis van Scouting.

de Nulmeridiaan op Gilwell Park

Breedtegraden

Breedtegraad of Paralel

De Evenaar is de bekendste breedtegraad (0° Noorder- en Zuiderbreedte) hij scheid het noordelijk en het zuidelijk halfrond. Andere bekende breedtegraden zijn de Kreeftskeerkring 23½° Noorderbreedte (NB) en de Steenbokskeerkring 23½° Zuiderbreedte (ZB) . Deze twee Keerkringen de noordelijkste en de zuidelijkste breedtegraad waarop de zon eenmaal per jaar in het zenit (loodrecht boven je) staat. Dit gebeurt tijdens de zonnewende, rond 21 juni, en luidt het begin in van de zomer op het Noordelijk Halfrond en op 21 december de dag waarop in het Noorden de winter begint. De laatste twee bekende breedtegraden zijn de Poolcirkels 66½° NB en 66½° ZB, binnen deze cirkels is er tenminste een dag dat de zon niet boven de horizon uitkomt (poolnacht) en tenminste een nacht dat de zon niet onder de horizon komt (pooldag).

Coördinaten

De kruising van twee van deze lijnen kan als een coördinaat gebruikt worden. Bijvoorbeeld Leusden ligt bij de kruising van de 51ste breedtegraad en de 5de lengtegraad. Erg nauwkeurig is dit nog niet. De gaten zijn opgedeeld in minuten en seconden. Dit coördinaat is ook terug te vinden in de hoeken van een stafkaart.

Het Landelijk Bureau van Scouting Nederland ligt ongeveer op de 51ste breedtegraad NB (°) vanaf hier 8 minuten(‘) en 32.14 seconden(“) naar het noorden Verder op de 5de(°) lengtegraad Oosterlengte (OL) 24(‘) minuten en 56.09(“) seconden naar het Oosten.

Dat wordt als volgt geschreven N 52° 8' 32.14" , E 5° 24' 56.09" (Halfrond, Graden, Minuten, Seconden/H D° M' S.S"(*))

Een andere gangbare manier van schrijven is N 52° 8.414' , E 5° 25.367' (Halfrond, Graden, Minuten, Decimale Minuten/H D° M.M')

De achterste cijfers veranderen met de schrijfwijze. vergelijk het met de tijd je, kan schrijven 1 uur en 15 minuten of 1,25 uur, dat is even lang maar als je de getallen moet optellen krijg je een hele andere uitkomst.

Met een GPS-ontvanger kan je meerdere coördinatenstelsel invoeren en omzetten naar een ander coördinatenstelsel.

(*) H = Hemisphere/Halfrond, D = Degrees/Graden, M = Minutes/Minuten, S = Seconds/Seconden.

Cookies helpen ons onze services aan te bieden. Door onze services te gebruiken stemt u in met het gebruik van onze cookies.