Scouting in België: verschil tussen versies

Scoutpedia.nl, dé Scouting wiki
Ga naar:navigatie, zoeken
k (Bot: automatisch tekst vervangen (-<br> +<br />))
Geen bewerkingssamenvatting
 
(36 tussenliggende versies door 6 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
'''Scouting''' is '''in België''' één van de grootste jeugdbewegingen die het land kent.  
'''Scouting''' is '''in België''' één van de grootste jeugdbewegingen die het land kent.  


Doordat er in België Nederlands én Frans gesproken wordt, en er oorspronkelijk ook een scheiding was tussen Rooms-katholieke en niet-Rooms-katholieke verenigingen en tussen meisjes- en jongensgroepen, zijn er door de tijd heen vijf landelijke scoutingorganisaties ontstaan. Deze vijf organisaties zijn ondergebracht in één landelijke paraplu-organisatie (The Guides and Scouts Movement of Belgium / De Gidsen- en Scoutsbeweging in België / Le Guidisme et Scoutisme en Belgique) om zo lid te mogen zijn van de wereldorganisaties [[WOSM]] en [[WAGGGS]], die per land slechts één organisatie toelaten. Daarnaast is er een zesde landelijke organisatie, die niet bij de wereldorganisaties is aangesloten, en zijn er door de internationale instellingen in België diverse internationale scoutinggroepen.  
Doordat er in België Nederlands én Frans gesproken wordt, en er een scheiding was tussen Rooms-katholieke en niet-Rooms-katholieke verenigingen en tussen meisjes- en jongensgroepen, zijn er door de tijd heen vijf landelijke scoutingorganisaties ontstaan. Deze vijf organisaties zijn ondergebracht in één landelijke paraplu-organisatie ([[De Gidsen- en Scoutsbeweging in België|The Guides and Scouts Movement of Belgium / De Gidsen- en Scoutsbeweging in België / Le Guidisme et Scoutisme en Belgique]]) om zo lid te mogen zijn van de wereldorganisaties [[World Organization of the Scout Movement|WOSM]] en [[World Association of Girl Guides and Girl Scouts|WAGGGS]], die per land slechts één organisatie toelaten. Daarnaast is er een zesde landelijke organisatie, die niet bij de wereldorganisaties is aangesloten, en zijn er door de internationale instellingen in België diverse internationale scoutinggroepen.  


==Geschiedenis==
{{Belgische scoutingorganisaties}}
Toen de scoutingbeweging in Engeland opkwam, duurde het niet lang voor het programma ook aansloeg in omliggende landen. Zo ook in België. In 1910 wordt de eerste pluralistische scoutsvereniging, de Boy-Scouts de Belgique (BSB) opgericht. In 1912 richt de eerwaarde Heer Jules Petit in Brussel de Belgian Catholic Scouts (BCS) op de naam aannemen van de Baden-Powell Belgian Boy-Scouts (BPBBS). Die in 1913 wordt omgevormd tot B.P.B.B.S. (Baden-Powell Belgian Boy Scouts), met met J. Corbisier als eerste Chief-Scout.  
== Geschiedenis ==
Toen de scoutingbeweging in Engeland opkwam, duurde het niet lang voor het programma ook aansloeg in omliggende landen. Zo ook in België. In 1909 wordt de eerste Belgische scoutsgroep opgericht in Brussel door Harold Parfitt, een schotse immigrant. In 1910 wordt de eerste pluralistische scoutskoepel, de Boy-Scouts de Belgique (BSB), opgericht. Het officiële kenteken is de vijfpuntige ster.
In 1912 richt de eerwaarde Heer Jules Petit in Brussel de Belgian Catholic Scouts (BCS) op. Die in 1913 wordt omgevormd tot B.P.B.B.S. (Baden-Powell Belgian Boy Scouts), met met J. Corbisier als eerste Chief-Scout.  


Scouting wordt in België op twee manieren onthaald: enerzijds is er de wantrouwige Vlaming, anderzijds is er de wildenthousiaste Waal. Het is dan ook evident dat er in Vlaanderen enkel patronaatsgroepen ontstaan die zich openlijk distantiëren van het militarisme dat scouting met zich meedraagt.
[[Georges de Hasque]], een Antwerps zakenman, was sinds 1895 actief in de patronaatswerking van de Sint-Jacobsparochie. Na reeds kennis gemaakt te hebben met Scouting in 1908, besluit hij dit ook geleidelijk aan te introduceren in de patronaatswerking. Niet overhaast maar via het omweggetje 'Patria Club' waar de uiteindelijke scoutsgroep zal uit geboren worden. Op [[27 oktober]] [[1913]] legt Georges De Hasque zijn belofte af in de eerste Vlaamse Katholieke groep, [[1e St.-Jacob|"de 1e Antwerpen"]]. Alhoewel deze introductie succesvol is, krijgt Georges de Hasque tegenkanting. Waar de andere groepen franstalig en meestal niet-confessioneel zijn, is zijn groep Vlaams en katholiek. Tevens eist hij dat ook de leden van zijn groep het bekende beige hemd mogen dragen. Dit was normaal enkel voor de franstalige elite weggelegd, de Vlamingen moesten het doen met een groen hemd (zoals dit nog steeds wordt gedragen door de Waalse jeugdorganisatie Patro).


De eerste Vlaamstalige groep wordt opgericht in Antwerpen, door Georges de Hasque, onder de naam "de 1e Antwerpen", erkend door BPBBS. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd het scoutisme in België verboden maar bleef clandestien verder werken. De eerste meisjesafdeling van scouting wordt, olv. Pater M. Verpoorten in 1915 opgericht in de Brusselse Marollenwijk. De ‘Baden-Powell Belgian Girl Guides’ (BPBGG) zijn een feit. In 1916 sticht de eerder genoemde Georges de Hasque de eerste Vlaamse zeescoutsgroep te Antwerpen. Hierdoor wordt voortaan gesproken van de BPBBSS ofwel de "Baden-Powell Belgian Boy and Sea Scouts". In 1918 ontstaat het eerste Vlaamse tijdschrift ‘De Scout’. In 1919 wordt de eerste Vlaamse groep in Leuven opgericht, onder leiding van E.H. De Neuter, later eerste verbondsaalmoezenier van VVKS.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd het scoutisme in België verboden maar bleef clandestien verder werken. De eerste meisjesafdeling van scouting wordt, olv. Pater M. Verpoorten in 1915 opgericht in de Brusselse Marollenwijk. De ‘Baden-Powell Belgian Girl Guides’ (BPBGG) zijn een feit. In 1916 sticht de eerder genoemde Georges de Hasque de [[1e BP.Zeescouts Georges de Hasque|eerste Vlaamse zeescoutsgroep]] te Antwerpen. Hierdoor wordt voortaan gesproken van de BPBBSS ofwel de "Baden-Powell Belgian Boy and Sea Scouts". In 1918 ontstaat het eerste Vlaamse tijdschrift ‘De Scout’. In 1919 wordt de eerste Vlaamse groep in Leuven opgericht, onder leiding van E.H. De Neuter, later eerste verbondsaalmoezenier van VVKS.


Om hun uitbreiding in Vlaanderen beter te begeleiden, beslissen de katholieke scouts om zich op te splitsen in twee autonome taalafdelingen vanaf 1929: de Fédération des Scouts Catholiques (FSC) voor de Franstaligen en het Vlaams Verbond der Katholieke Scouts (VVKS) voor de Nederlandstaligen. In de jaren dertig, evenals in de loop van de Tweede Wereld Oorlog, groeien de scoutsbewegingen tot bijna 45.000 scouts in 1945. In dat jaar verenigen de pluralistische scouts en gidsen zich in de Boy-Scouts en Girl-Guides de Belgique (BSB-GGB). De BSB-GGB splitst in 1966 in een franstalige Fédération des Eclaireurs et Eclaireuses (FEE), die de Scouts et Guides Pluralistes (SGP) van België wordt in 1992, terwijl de Nederlandstaligen zich groeperen in de Federatie voor Open Scoutisme (FOS). In 1973 verenigen VVKS en de VVKM om het Vlaams Verbond van Katholieke Scouts en Meisjesgidsen (VVKSM) te vormen, die in 2006 Scouts en Gidsen Vlaanderen wordt. In 1999 wijzigt het FCS haar naam in Les Scouts – Fédération catholique des Scouts Baden-Powell de Belgique .
Om hun uitbreiding in Vlaanderen beter te begeleiden, beslissen de katholieke scouts om zich op te splitsen in twee autonome taalafdelingen vanaf 1929: de Fédération des Scouts Catholiques (FSC) voor de Franstaligen en het Vlaams Verbond der Katholieke Scouts (VVKS) voor de Nederlandstaligen. In de jaren dertig, evenals in de loop van de Tweede Wereld Oorlog, groeien de scoutsbewegingen tot bijna 45.000 scouts in 1945. In dat jaar verenigen de pluralistische scouts en gidsen zich in de Boy-Scouts en Girl-Guides de Belgique (BSB-GGB). De BSB-GGB splitst in 1966 in een franstalige Fédération des Eclaireurs et Eclaireuses (FEE), die de Scouts et Guides Pluralistes (SGP) van België wordt in 1992, terwijl de Nederlandstaligen zich groeperen in de Federatie voor Open Scoutisme (FOS). In 1973 verenigen VVKS en de VVKM om het Vlaams Verbond van Katholieke Scouts en Meisjesgidsen (VVKSM) te vormen, die in 2006 Scouts en Gidsen Vlaanderen wordt. In 1999 wijzigt het FCS haar naam in Les Scouts – Fédération catholique des Scouts Baden-Powell de Belgique .


{| class="toccolours" cellspacing="3px" style="float: right; margin: 0 0 1em 1em; text-align:center; width:400px; font-size: 70%"
<gallery mode="packed">
|-
Bestand:SSB.png|Sea Scouts van België
| colspan="2" |<font size=3>'''Belgische scoutingorganisaties (onvolledig)'''</font>
Bestand:SSB2.png|Sea Scouts van België
'''''Meisjes'''''<br />
Belgian_catholic_scouts.png|Baden-Powell Belgian Boy-Scouts
[[Baden-Powell Belgian Girl Guides]] (BPBGG): [[1915]] - [[1929]]<br />
Bestand:BSB.png|Boy Scouts Belgium
[[Associatie der Katholieke Padvindsters van België]] (KPB): [[1929]] - [[1945]]<br />
Bestand:Boyscouts de Belgique.png|Boy Scouts Belgium
[[Guides Catholiques de Belgique]] (GCB): [[1929]] - ?<br />
Bestand:Girl-Guides_de_Belgique.svg|Girl Guides Belgium
[[Girl-Guides de Belgique]] (GGB): [[1919]] - [[1945]]<br />
</gallery>
[[Blauwe Gidsen]]: [[1939]] - [[1953]]<br />
[[Katholieke Meisjesgidsen van België]] (KMGB): [[1945]] - [[1961]]<br />
[[Vlaams Verbond der Katholieke Meisjesgidsen]] (VVKM): [[1961]] - [[1973]]<br />


'''''Jongens'''''<br />
== Huidige situatie ==
[[Belgian Catholic Scouts]] (BCS): [[1910]] - [[1912]]<br />
=== Vlaanderen ===
[[Boy Scouts de Belgique]] (BSB): [[1910]] - [[1945]]<br />
In Vlaanderen zijn twee jeugdbewegingen aangesloten bij de wereldorganisaties [[World Organization of the Scout Movement|WOSM]] en [[World Association of Girl Guides and Girl Scouts|WAGGGS]]:
[[Baden-Powell Belgian Boy Scouts]] (BPBBS): [[1912]] - [[1916]]<br />
[[Baden-Powell Belgian Boy and Sea Scouts]] (BPBBSS): [[1916]] - [[1930]]<br />
[[Vlaams Verbond der Katholieke Scouts]] (VVKS): [[1930]] - [[1973]]<br />
[[Fédération des Scouts Catholiques]] (FSC): [[1930]] - [[1999]]<br />
[[Les Scouts|Les Scouts – Fédération catholique des Scouts Baden-Powell de Belgique]] [[1999]] - nu <br />


'''''Gemengd'''''<br />
* [[Scouts en Gidsen Vlaanderen]] (v.h. VVKSM) - 80.000 leden
[[Boy-Scouts et Girl-Guides de Belgique]] (BSB-GGB): [[1945]] - [[1966]]<br />
* [[FOS Open Scouting]] - 10.000 leden
[[Fédération des Eclaireurs et Eclaireuses]] (FEE): [[1966]] - [[1992]]<br />
[[Federatie voor Open Scouting]] (FOS): [[1966]] - nu<br />
[[Vlaams Verbond van Katholieke Scouts en Meisjesgidsen]] (VVKSM): [[1973]] - [[2006]] <br />
[[Scouts en Gidsen Vlaanderen]] (SGV): [[2006]] - nu<br />
[[Scouts et Guides Pluralistes de Belgique]] (SGP): [[1992]] - nu<br />


'''''Overkoepelende organen'''''<br />
Binnen Scouts en Gidsen Vlaanderen zijn er 5 soorten speltakken: [[kapoenen]], [[Welpen (Scouts en Gidsen Vlaanderen)|welpen]] en [[Kabouters (Scouts en Gidsen Vlaanderen)|kabouters]] (wouters), [[Jonggidsen (Scouts en Gidsen Vlaanderen)|jonggidsen]] en [[Jongverkenners (Scouts en Gidsen Vlaanderen)|jongverkenners]], de [[gidsen]] en [[verkenners]] (givers) en de [[Jins|jin's]] (Jij, Ik een Noodzaak). Ook bestaat er nog een aparte groep van zeescouting, die een eigen benaming gebruiken voor de speltakken, namelijk: [[zeehondjes]], [[Zeewelpen|(zee)welpen]], [[scheepsmakkers]], [[Zeeverkenners|(zee)verkenners]] en [[Loodsen (Scouts en Gidsen Vlaanderen)|loodsen]]. Verder heeft de organisatie 8 [[Hopper]]-jeugdverblijven en de Hopperwinkels (de vroegere scoutsshops) in beheer.
[[Interfederale Scoutsbond van België]] (ISB) [[1940]]?-? (Jongens) <br />
[[Nationale Verbindingsraad van de Gidsenbewegingen in België]] (N.V.R.) [[1932]]?-? (meisjes) <br />
[[Verbindingsraad der Gidsen- en Scoutsbewegingen van België]] (Hexagoon) ? - [[1979]] <br />
[[Gidsen- en Scoutsbeweging in België]] (GSB): [[1979]] - nu


|}
Ook FOS Open Scouting kent vijf leeftijdsgroepen: [[Bevers (FOS)|bevers]] ([[zeehonden]]), [[Welpen (FOS)|welpen]], jongverkenners-jonggidsen (aspiranten), verkenners-gidsen (juniors) en seniors. De omschrijving tussen haakjes is de sea-scoutbenaming, voor kinderen en jongeren die het spel van Scouting op het water spelen.


==Huidige situatie==
De twee belangrijkste verschillen tussen de twee verenigingen zijn enerzijds de grootte van de beweging (in 2009 respectievelijk 7500 tegenover 74.500) en anderzijds de ideologische invalshoek. Scouts en Gidsen Vlaanderen is een aanvankelijk katholiek geïnspireerde beweging, terwijl FOS Open Scouting gestoeld is op actief pluralisme en vrijzinnigheid.
===Vlaanderen===


In Vlaanderen zijn twee jeugdbewegingen aangesloten bij de wereldorganisaties [[WOSM]] en [[WAGGGS]]:
Daarnaast bestaat scouting ook voor mensen met een (zowel lichamelijke als mentale) handicap. Deze scoutsgroepen worden binnen Scouts en Gidsen Vlaanderen [[AKABE]] genoemd. Deze AKABE-tak kan geïntegreerd worden in de 'normale' werking, maar kan ook een aparte groep zijn. Er zijn steeds meer en meer AKABE-groepen, meestal 1 voor enkele gemeenten samen.


* [[Scouts en Gidsen Vlaanderen]] (v.h. VVKSM) - 72.000 leden
Daarnaast is er nog een onafhankelijke groep die kandidaat-lid is de [[World Federation of Independent Scouts]] (WFIS), Scoutsgroep De Zwaluw (afsplitsing van 120° - 121° F.O.S. De Zwaluw) in Gent- Wondelgem.
* [[FOS|Federatie voor Open Scoutisme]] (FOS Open Scouting) - 7300 leden
 
Binnen [[Scouts en Gidsen Vlaanderen]] zijn er 5 soorten speltakken: [[kapoenen]], [[Welpen (Scouts en Gidsen Vlaanderen)|welpen]] en [[Kabouters (Scouts en Gidsen Vlaanderen)|kabouters]] (wouters), [[Jonggidsen (Scouts en Gidsen Vlaanderen)|jonggidsen]] en [[Jongverkenners (Scouts en Gidsen Vlaanderen)|jongverkenners]], de [[gidsen]] en [[verkenners]] (givers) en de [[Jins|jin's]] (Jij, Ik een Noodzaak). Ook bestaat er nog een aparte groep van zeescouting, die een eigen benaming gebruiken voor de speltakken, namelijk: [[zeehondjes]], [[Zeewelpen|(zee)welpen]], [[scheepsmakkers]], [[Zeeverkenners|(zee)verkenners]] en [[Loodsen (Scouts en Gidsen Vlaanderen)|loodsen]]. Verder heeft de organisatie een aantal terreinen en de scoutshops in beheer.
 
Ook [[FOS|FOS Open Scouting]] kent vijf leeftijdsgroepen: [[Bevers (FOS)|bevers]] ([[zeehonden]]), [[Welpen (FOS)|welpen]], jongverkenners-jonggidsen (aspiranten), verkenners-gidsen (juniors) en seniors. De omschrijving tussen haakjes is de sea-scoutbenaming, voor kinderen en jongeren die het spel van Scouting op het water spelen.
 
De twee belangrijkste verschillen tussen de twee verenigingen zijn enerzijds de grootte van de beweging (in 2005 respectievelijk 7300 tegenover 72.000) en anderzijds de ideologische invalshoek. [[Scouts en Gidsen Vlaanderen]] is een katholiek geïnspireerde beweging, terwijl [[FOS|FOS Open Scouting]] gestoeld is op actief pluralisme en vrijzinnigheid.
 
Daarnaast bestaat scouting ook voor mensen met een (zowel lichamelijke als mentale) handicap. Deze scoutsgroepen worden binnen Scouts en Gidsen Vlaanderen [[Akabe|AKABE]] genoemd. Deze AKABE-tak kan geïntegreerd worden in de 'normale' werking, maar kan ook een aparte groep zijn. Er zijn steeds meer en meer AKABE-groepen, meestal 1 voor enkele gemeenten samen.
 
===Franstalig België===


=== Franstalig België ===
* [[Les Scouts|Fédération catholique des scouts Baden-Powell de Belgique]] (« Les Scouts » ex-FSC) - Katholiek, lid WOSM, gemengd, 50.000 leden ongeveer
* [[Les Scouts|Fédération catholique des scouts Baden-Powell de Belgique]] (« Les Scouts » ex-FSC) - Katholiek, lid WOSM, gemengd, 50.000 leden ongeveer
* [[Guides Catholiques de Belgique|Les Guides Catholiques de Belgique]] (GCB) - Katholiek, meisjes, lid WAGGGS, 27.000 leden
* [[Guides Catholiques de Belgique|Les Guides Catholiques de Belgique]] (GCB) - Katholiek, meisjes, lid WAGGGS, 27.000 leden
* [[Scouts et Guides Pluralistes de Belgique]] (SGP) - Pluralistisch, gemengd, lid WOSM en WAGGGS, 5.000 leden ongeveer
* [[Scouts et Guides Pluralistes de Belgique]] (SGP) - Pluralistisch, gemengd, lid WOSM en WAGGGS, 5.000 leden ongeveer


Daarnaast zijn er nog de volgende kleine (niet WOSM / WAGGGS) organisaties: Eclaireurs Unionistes de Belgique (YMCA-Scouts), Europe & Scoutisme (lid [[Confédération Européenne de Scoutisme]] (CES)), Scouts de Genval, Scouts de Grez, Unité scoute protestante Jean Calvin en Unité scoute de Profondsart.
Daarnaast zijn er nog de volgende kleine (niet WOSM / WAGGGS) organisaties: Eclaireurs Unionistes de Belgique (YMCA-Scouts), Europe & Scoutisme (lid [[Confédération Européenne de Scoutisme]] (CES)), Scouts de Genval, Scouts de Grez, Unité scoute protestante Jean Calvin, Unité scoute de Profondsart, l'Unité Saint Antoine.


===Federale Verenigingen===
=== Federale Verenigingen ===
Eén scoutsbeweging (niet WOSM/WAGGGS) heeft leden in alle delen van België:


Eén scoutsbeweging (niet WOSM/WAGGGS) heeft leden in alle delen van België:
* [[Europascouts en -gidsen België]] / Guides et Scouts d'Europe (ESG-B FSE), is aangesloten bij de [[UIGSE-FSE]], 2000 leden ongeveer, en wordt gekenmerkt door haar katholieke identiteit.


* [[Europascouts en -gidsen België]] / Guides et Scouts d'Europe (ESG-B FSE), aangesloten bij de [[UISGE-FSE]], 1200 leden ongeveer, conservatief katholiek.
Bij de Europascouts zijn er 4 verschillende speltakken:
Bij de Europascouts zijn er 4 verschillende speltakken:


Regel 85: Regel 59:
* voortrekkers en voortreksters (vanaf 18 jaar)
* voortrekkers en voortreksters (vanaf 18 jaar)


Onder de Europascouts bestaat een aparte werking zeescouting.
Onder de Europascouts bestaat er een aparte werking voor zeescouting.
 
===Internationale Groepen===


=== Internationale Groepen ===
Dankzij de internationale instellingen in België zijn er diverse internationale scoutinggroepen voor anderstaligen zoals Amerikaanse, Britse, Finse en Noorse groepen.
Dankzij de internationale instellingen in België zijn er diverse internationale scoutinggroepen voor anderstaligen zoals Amerikaanse, Britse, Finse en Noorse groepen.


==Zie ook==
== Zie ook ==
* [[Geschiedenis Scouting]] (voor een breder kader van de oprichting van scouting wereldwijd)
* [[Geschiedenis Scouting]] (voor een breder kader van de oprichting van scouting wereldwijd)
* [[Oudste scoutinggroep]] (een verzameling oudste speltakken en scoutinggroepen van België)
* [[Oudste scoutinggroep]] (een verzameling oudste speltakken en scoutinggroepen van België)
* [[Lijst van scoutinggroepen in België]] (een overzicht van scoutinggroepen in België)
* [[Lijst van scoutinggroepen in België]] (een overzicht van scoutinggroepen in België)
* [[Scouting in Belgie (schema)]] Schematisch beeld van het ontstaan van de Belgische organisaties.
== Externe links ==
* [http://www.scoutsengidsenvlaanderen.be/ Scouts en Gidsen Vlaanderen]
* [http://www.fosopenscouting.be/ FOS Open Scouting]
* [http://www.lesscouts.be/ Fédération catholique des scouts Baden-Powell de Belgique]
* [http://www.guides.be/ Les Guides Catholiques de Belgique (GCB)]
* [http://www.sgp.be/ Les Scouts et Guides Pluralistes (SGP)]
* [http://www.scoutsdegenval.be Scouts de Genval]
* [http://www.scoutsdegrez.be Scouts de Grez]
* [http://www.ujc.be Unité Scoute Protestante Jean Calvin]
* [http://www.profondsart.net Unité scoute de Profondsart]
* [http://scout-de-saint-antoine.skynetblogs.be l'Unité Saint Antoine]
* [http://www.troupeducampagnol.be Troupe scoute du Campagnol]


{{bron|bronvermelding=
{{bron|bronvermelding=
* [http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Scouting&oldid=8036254 Het artikel "Scouting" op nl.wikipedia], overgenomen op 19 mei 2007
* Het artikel [[wp-nl:Scouting|Scouting]] op nl.wikipedia, overgenomen op 19 mei 2007
* [http://www.vvksm.be/kos/mijlpalen.asp?b=1857&e=1920 www.vvksm.be] tijdlijn van Scouting in België
* [http://www.vvksm.be/kos/mijlpalen.asp?b=1857&e=1920 www.vvksm.be] tijdlijn van Scouting in België
* [http://www.gsb-history.org/guidisme_nl.htm www.gsb-history.org] De Gidsenbeweging in België
* [http://www.gsb-history.org/guidisme_nl.htm www.gsb-history.org] De Gidsenbeweging in België
Regel 105: Regel 93:
}}
}}


==Externe links==
[[Categorie:Scouting in België| ]]
*[http://www.lesscouts.be/ Fédération catholique des scouts Baden-Powell de Belgique]
*[http://www.guides.be/ Les Guides Catholiques de Belgique (GCB)]
*[http://www.sgp.be/ Les Scouts et Guides Pluralistes (SGP)]


[[Categorie:Scouting in België| ]]
[[en:Scouting and Guiding in Belgium]]
[[fi:Partiointi Belgiassa]]
[[fr:Histoire du scoutisme en Belgique]]

Huidige versie van 6 okt 2023 om 11:12

Scouting is in België één van de grootste jeugdbewegingen die het land kent.

Doordat er in België Nederlands én Frans gesproken wordt, en er een scheiding was tussen Rooms-katholieke en niet-Rooms-katholieke verenigingen en tussen meisjes- en jongensgroepen, zijn er door de tijd heen vijf landelijke scoutingorganisaties ontstaan. Deze vijf organisaties zijn ondergebracht in één landelijke paraplu-organisatie (The Guides and Scouts Movement of Belgium / De Gidsen- en Scoutsbeweging in België / Le Guidisme et Scoutisme en Belgique) om zo lid te mogen zijn van de wereldorganisaties WOSM en WAGGGS, die per land slechts één organisatie toelaten. Daarnaast is er een zesde landelijke organisatie, die niet bij de wereldorganisaties is aangesloten, en zijn er door de internationale instellingen in België diverse internationale scoutinggroepen.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Toen de scoutingbeweging in Engeland opkwam, duurde het niet lang voor het programma ook aansloeg in omliggende landen. Zo ook in België. In 1909 wordt de eerste Belgische scoutsgroep opgericht in Brussel door Harold Parfitt, een schotse immigrant. In 1910 wordt de eerste pluralistische scoutskoepel, de Boy-Scouts de Belgique (BSB), opgericht. Het officiële kenteken is de vijfpuntige ster. In 1912 richt de eerwaarde Heer Jules Petit in Brussel de Belgian Catholic Scouts (BCS) op. Die in 1913 wordt omgevormd tot B.P.B.B.S. (Baden-Powell Belgian Boy Scouts), met met J. Corbisier als eerste Chief-Scout.

Georges de Hasque, een Antwerps zakenman, was sinds 1895 actief in de patronaatswerking van de Sint-Jacobsparochie. Na reeds kennis gemaakt te hebben met Scouting in 1908, besluit hij dit ook geleidelijk aan te introduceren in de patronaatswerking. Niet overhaast maar via het omweggetje 'Patria Club' waar de uiteindelijke scoutsgroep zal uit geboren worden. Op 27 oktober 1913 legt Georges De Hasque zijn belofte af in de eerste Vlaamse Katholieke groep, "de 1e Antwerpen". Alhoewel deze introductie succesvol is, krijgt Georges de Hasque tegenkanting. Waar de andere groepen franstalig en meestal niet-confessioneel zijn, is zijn groep Vlaams en katholiek. Tevens eist hij dat ook de leden van zijn groep het bekende beige hemd mogen dragen. Dit was normaal enkel voor de franstalige elite weggelegd, de Vlamingen moesten het doen met een groen hemd (zoals dit nog steeds wordt gedragen door de Waalse jeugdorganisatie Patro).

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd het scoutisme in België verboden maar bleef clandestien verder werken. De eerste meisjesafdeling van scouting wordt, olv. Pater M. Verpoorten in 1915 opgericht in de Brusselse Marollenwijk. De ‘Baden-Powell Belgian Girl Guides’ (BPBGG) zijn een feit. In 1916 sticht de eerder genoemde Georges de Hasque de eerste Vlaamse zeescoutsgroep te Antwerpen. Hierdoor wordt voortaan gesproken van de BPBBSS ofwel de "Baden-Powell Belgian Boy and Sea Scouts". In 1918 ontstaat het eerste Vlaamse tijdschrift ‘De Scout’. In 1919 wordt de eerste Vlaamse groep in Leuven opgericht, onder leiding van E.H. De Neuter, later eerste verbondsaalmoezenier van VVKS.

Om hun uitbreiding in Vlaanderen beter te begeleiden, beslissen de katholieke scouts om zich op te splitsen in twee autonome taalafdelingen vanaf 1929: de Fédération des Scouts Catholiques (FSC) voor de Franstaligen en het Vlaams Verbond der Katholieke Scouts (VVKS) voor de Nederlandstaligen. In de jaren dertig, evenals in de loop van de Tweede Wereld Oorlog, groeien de scoutsbewegingen tot bijna 45.000 scouts in 1945. In dat jaar verenigen de pluralistische scouts en gidsen zich in de Boy-Scouts en Girl-Guides de Belgique (BSB-GGB). De BSB-GGB splitst in 1966 in een franstalige Fédération des Eclaireurs et Eclaireuses (FEE), die de Scouts et Guides Pluralistes (SGP) van België wordt in 1992, terwijl de Nederlandstaligen zich groeperen in de Federatie voor Open Scoutisme (FOS). In 1973 verenigen VVKS en de VVKM om het Vlaams Verbond van Katholieke Scouts en Meisjesgidsen (VVKSM) te vormen, die in 2006 Scouts en Gidsen Vlaanderen wordt. In 1999 wijzigt het FCS haar naam in Les Scouts – Fédération catholique des Scouts Baden-Powell de Belgique .

Huidige situatie[bewerken | brontekst bewerken]

Vlaanderen[bewerken | brontekst bewerken]

In Vlaanderen zijn twee jeugdbewegingen aangesloten bij de wereldorganisaties WOSM en WAGGGS:

Binnen Scouts en Gidsen Vlaanderen zijn er 5 soorten speltakken: kapoenen, welpen en kabouters (wouters), jonggidsen en jongverkenners, de gidsen en verkenners (givers) en de jin's (Jij, Ik een Noodzaak). Ook bestaat er nog een aparte groep van zeescouting, die een eigen benaming gebruiken voor de speltakken, namelijk: zeehondjes, (zee)welpen, scheepsmakkers, (zee)verkenners en loodsen. Verder heeft de organisatie 8 Hopper-jeugdverblijven en de Hopperwinkels (de vroegere scoutsshops) in beheer.

Ook FOS Open Scouting kent vijf leeftijdsgroepen: bevers (zeehonden), welpen, jongverkenners-jonggidsen (aspiranten), verkenners-gidsen (juniors) en seniors. De omschrijving tussen haakjes is de sea-scoutbenaming, voor kinderen en jongeren die het spel van Scouting op het water spelen.

De twee belangrijkste verschillen tussen de twee verenigingen zijn enerzijds de grootte van de beweging (in 2009 respectievelijk 7500 tegenover 74.500) en anderzijds de ideologische invalshoek. Scouts en Gidsen Vlaanderen is een aanvankelijk katholiek geïnspireerde beweging, terwijl FOS Open Scouting gestoeld is op actief pluralisme en vrijzinnigheid.

Daarnaast bestaat scouting ook voor mensen met een (zowel lichamelijke als mentale) handicap. Deze scoutsgroepen worden binnen Scouts en Gidsen Vlaanderen AKABE genoemd. Deze AKABE-tak kan geïntegreerd worden in de 'normale' werking, maar kan ook een aparte groep zijn. Er zijn steeds meer en meer AKABE-groepen, meestal 1 voor enkele gemeenten samen.

Daarnaast is er nog een onafhankelijke groep die kandidaat-lid is de World Federation of Independent Scouts (WFIS), Scoutsgroep De Zwaluw (afsplitsing van 120° - 121° F.O.S. De Zwaluw) in Gent- Wondelgem.

Franstalig België[bewerken | brontekst bewerken]

Daarnaast zijn er nog de volgende kleine (niet WOSM / WAGGGS) organisaties: Eclaireurs Unionistes de Belgique (YMCA-Scouts), Europe & Scoutisme (lid Confédération Européenne de Scoutisme (CES)), Scouts de Genval, Scouts de Grez, Unité scoute protestante Jean Calvin, Unité scoute de Profondsart, l'Unité Saint Antoine.

Federale Verenigingen[bewerken | brontekst bewerken]

Eén scoutsbeweging (niet WOSM/WAGGGS) heeft leden in alle delen van België:

Bij de Europascouts zijn er 4 verschillende speltakken:

  • de bevers (6-7 jaar)
  • welpen en welpinnen (8-11 jaar)
  • verkenners en gidsen (12-17 jaar)
  • voortrekkers en voortreksters (vanaf 18 jaar)

Onder de Europascouts bestaat er een aparte werking voor zeescouting.

Internationale Groepen[bewerken | brontekst bewerken]

Dankzij de internationale instellingen in België zijn er diverse internationale scoutinggroepen voor anderstaligen zoals Amerikaanse, Britse, Finse en Noorse groepen.

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen en referenties

Cookies helpen ons onze services aan te bieden. Door onze services te gebruiken stemt u in met het gebruik van onze cookies.