Scouting in België

Scoutpedia.nl, dé Scouting wiki
Ga naar:navigatie, zoeken

Scouting is in België één van de grootste jeugdbewegingen die het land kent.

Doordat er in België Nederlands én Frans gesproken wordt, en er oorspronkelijk ook een scheiding was tussen Rooms-katholieke en niet-Rooms-katholieke verenigingen en tussen meisjes- en jongensgroepen, zijn er door de tijd heen vijf landelijke scoutingorganisaties ontstaan. Deze vijf organisaties zijn ondergebracht in één landelijke paraplu-organisatie (The Guides and Scouts Movement of Belgium / De Gidsen- en Scoutsbeweging in België / Le Guidisme et Scoutisme en Belgique) om zo lid te mogen zijn van de wereldorganisaties WOSM en WAGGGS, die per land slechts één organisatie toelaten. Daarnaast is er een zesde landelijke organisatie, die niet bij de wereldorganisaties is aangesloten, en zijn er door de internationale instellingen in België diverse internationale scoutinggroepen.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Toen de scoutingbeweging in Engeland opkwam, duurde het niet lang voor het programma ook aansloeg in omliggende landen. Zo ook in België. In 1910 wordt de eerste pluralistische scoutsvereniging, de Boy-Scouts de Belgique (BSB) opgericht. In 1912 richt de eerwaarde Heer Jules Petit in Brussel de Belgian Catholic Scouts (BCS) op de naam aannemen van de Baden-Powell Belgian Boy-Scouts (BPBBS). Die in 1913 wordt omgevormd tot B.P.B.B.S. (Baden-Powell Belgian Boy Scouts), met met J. Corbisier als eerste Chief-Scout.

Scouting wordt in België op twee manieren onthaald: enerzijds is er de wantrouwige Vlaming, anderzijds is er de wildenthousiaste Waal. Het is dan ook evident dat er in Vlaanderen enkel patronaatsgroepen ontstaan die zich openlijk distantiëren van het militarisme dat scouting met zich meedraagt.

De eerste Vlaamstalige groep wordt opgericht in Antwerpen, door Georges de Hasque, onder de naam "de 1e Antwerpen", erkend door BPBBS. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd het scoutisme in België verboden maar bleef clandestien verder werken. De eerste meisjesafdeling van scouting wordt, olv. Pater M. Verpoorten in 1915 opgericht in de Brusselse Marollenwijk. De ‘Baden-Powell Belgian Girl Guides’ (BPBGG) zijn een feit. In 1916 sticht de eerder genoemde Georges de Hasque de eerste Vlaamse zeescoutsgroep te Antwerpen. Hierdoor wordt voortaan gesproken van de BPBBSS ofwel de "Baden-Powell Belgian Boy and Sea Scouts". In 1918 ontstaat het eerste Vlaamse tijdschrift ‘De Scout’. In 1919 wordt de eerste Vlaamse groep in Leuven opgericht, onder leiding van E.H. De Neuter, later eerste verbondsaalmoezenier van VVKS.

Om hun uitbreiding in Vlaanderen beter te begeleiden, beslissen de katholieke scouts om zich op te splitsen in twee autonome taalafdelingen vanaf 1929: de Fédération des Scouts Catholiques (FSC) voor de Franstaligen en het Vlaams Verbond der Katholieke Scouts (VVKS) voor de Nederlandstaligen. In de jaren dertig, evenals in de loop van de Tweede Wereld Oorlog, groeien de scoutsbewegingen tot bijna 45.000 scouts in 1945. In dat jaar verenigen de pluralistische scouts en gidsen zich in de Boy-Scouts en Girl-Guides de Belgique (BSB-GGB). De BSB-GGB splitst in 1966 in een franstalige Fédération des Eclaireurs et Eclaireuses (FEE), die de Scouts et Guides Pluralistes (SGP) van België wordt in 1992, terwijl de Nederlandstaligen zich groeperen in de Federatie voor Open Scoutisme (FOS). In 1973 verenigen VVKS en de VVKM om het Vlaams Verbond van Katholieke Scouts en Meisjesgidsen (VVKSM) te vormen, die in 2006 Scouts en Gidsen Vlaanderen wordt. In 1999 wijzigt het FCS haar naam in Les Scouts – Fédération catholique des Scouts Baden-Powell de Belgique .

Belgische scoutingorganisaties (onvolledig)

Meisjes
Baden-Powell Belgian Girl Guides (BPBGG): 1915 - 1929
Associatie der Katholieke Padvindsters van België (KPB): 1929 - 1945
Guides Catholiques de Belgique (GCB): 1929 - ?
Girl-Guides de Belgique (GGB): 1919 - 1945
Blauwe Gidsen: 1939 - 1953
Katholieke Meisjesgidsen van België (KMGB): 1945 - 1961
Vlaams Verbond der Katholieke Meisjesgidsen (VVKM): 1961 - 1973

Jongens
Belgian Catholic Scouts (BCS): 1910 - 1912
Boy Scouts de Belgique (BSB): 1910 - 1945
Baden-Powell Belgian Boy Scouts (BPBBS): 1912 - 1916
Baden-Powell Belgian Boy and Sea Scouts (BPBBSS): 1916 - 1930
Vlaams Verbond der Katholieke Scouts (VVKS): 1930 - 1973
Fédération des Scouts Catholiques (FSC): 1930 - 1999
Les Scouts – Fédération catholique des Scouts Baden-Powell de Belgique 1999 - nu

Gemengd
Boy-Scouts et Girl-Guides de Belgique (BSB-GGB): 1945 - 1966
Fédération des Eclaireurs et Eclaireuses (FEE): 1966 - 1992
Federatie voor Open Scouting (FOS): 1966 - nu
Vlaams Verbond van Katholieke Scouts en Meisjesgidsen (VVKSM): 1973 - 2006
Scouts en Gidsen Vlaanderen (SGV): 2006 - nu
Scouts et Guides Pluralistes de Belgique (SGP): 1992 - nu

Overkoepelende organen
Interfederale Scoutsbond van België (ISB) 1940?-? (Jongens)
Nationale Verbindingsraad van de Gidsenbewegingen in België (N.V.R.) 1932?-? (meisjes)
Verbindingsraad der Gidsen- en Scoutsbewegingen van België (Hexagoon) ? - 1979
Gidsen- en Scoutsbeweging in België (GSB): 1979 - nu

Huidige situatie[bewerken | brontekst bewerken]

Vlaanderen[bewerken | brontekst bewerken]

In Vlaanderen zijn twee jeugdbewegingen aangesloten bij de wereldorganisaties WOSM en WAGGGS:

Binnen Scouts en Gidsen Vlaanderen zijn er 5 soorten speltakken: kapoenen, welpen en kabouters (wouters), jonggidsen en jongverkenners, de gidsen en verkenners (givers) en de jin's (Jij, Ik een Noodzaak). Ook bestaat er nog een aparte groep van zeescouting, die een eigen benaming gebruiken voor de speltakken, namelijk: zeehondjes, (zee)welpen, scheepsmakkers, (zee)verkenners en loodsen. Verder heeft de organisatie een aantal terreinen en de scoutshops in beheer.

Ook FOS Open Scouting kent vijf leeftijdsgroepen: bevers (zeehonden), welpen, jongverkenners-jonggidsen (aspiranten), verkenners-gidsen (juniors) en seniors. De omschrijving tussen haakjes is de sea-scoutbenaming, voor kinderen en jongeren die het spel van Scouting op het water spelen.

De twee belangrijkste verschillen tussen de twee verenigingen zijn enerzijds de grootte van de beweging (in 2005 respectievelijk 7300 tegenover 72.000) en anderzijds de ideologische invalshoek. Scouts en Gidsen Vlaanderen is een katholiek geïnspireerde beweging, terwijl FOS Open Scouting gestoeld is op actief pluralisme en vrijzinnigheid.

Daarnaast bestaat scouting ook voor mensen met een (zowel lichamelijke als mentale) handicap. Deze scoutsgroepen worden binnen Scouts en Gidsen Vlaanderen AKABE genoemd. Deze AKABE-tak kan geïntegreerd worden in de 'normale' werking, maar kan ook een aparte groep zijn. Er zijn steeds meer en meer AKABE-groepen, meestal 1 voor enkele gemeenten samen.

Daarnaast is er nog een onafhankelijke groep die kandidaat-lid is de World Federation of Independent Scouts (WFIS), Scoutsgroep De Zwaluw (voorheen 120° - 121° F.O.S. DE ZWALUW) in Gent - Wondelgem.

Franstalig België[bewerken | brontekst bewerken]

Daarnaast zijn er nog de volgende kleine (niet WOSM / WAGGGS) organisaties: Eclaireurs Unionistes de Belgique (YMCA-Scouts), Europe & Scoutisme (lid Confédération Européenne de Scoutisme (CES)), Scouts de Genval, Scouts de Grez, Unité scoute protestante Jean Calvin en Unité scoute de Profondsart.

Federale Verenigingen[bewerken | brontekst bewerken]

Eén scoutsbeweging (niet WOSM/WAGGGS) heeft leden in alle delen van België:

Bij de Europascouts zijn er 4 verschillende speltakken:

  • de bevers (6-7 jaar)
  • welpen en welpinnen (8-11 jaar)
  • verkenners en gidsen (12-17 jaar)
  • voortrekkers en voortreksters (vanaf 18 jaar)

Onder de Europascouts bestaat een aparte werking zeescouting.

Internationale Groepen[bewerken | brontekst bewerken]

Dankzij de internationale instellingen in België zijn er diverse internationale scoutinggroepen voor anderstaligen zoals Amerikaanse, Britse, Finse en Noorse groepen.

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen en referenties

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Cookies helpen ons onze services aan te bieden. Door onze services te gebruiken stemt u in met het gebruik van onze cookies.