Tekenbeet

Scoutpedia.nl, dé Scouting wiki
Ga naar:navigatie, zoeken
De printervriendelijke versie wordt niet langer ondersteund en kan weergavefouten bevatten. Werk uw browserbladwijzers bij en gebruik de gewone afdrukfunctie van de browser.
De 5 van de EHBO
1.
Let op gevaar! 
2.
Wat is er gebeurd? 
3.
Stel gerust 
4.
Regel deskundige hulp 
5.
Help slachtoffer ter plaatse 
Let op, de getoonde medische informatie kan onjuist of onvolledig zijn en kan nooit informatie van een echte geneeskundige/deskundige vervangen. Gebruik Scoutpedia niet als bron voor gezondheids-informatie. Meer informatie op Scoutpedia.nl:Waarschuwing medische artikelen.

In België en Nederland wordt het de laatste jaren warmer in de zomer en het voorjaar. Dat is niet alleen fijn voor scouts die graag buiten zijn, maar ook voor ongewenste beestjes zoals de teek, een kleine parasiet die zich graag ophoudt in het bos of in hoog gras, tot er iemand voorbij komt om zich in vast te bijten. Als het beestje zich in je vastbijt, noem je dit een tekenbeet. Op zich is een tekenbeet relatief onschadelijk, ware het niet dat heel wat teken drager zijn van de ziekte van Lyme. Bij mensen kan deze ziekte gewrichts-, zenuw- en hartaandoeningen veroorzaken. Als je op kamp bent in een gebied waar teken zitten, organiseer dan dagelijks een controlemoment om teken te detecteren en te verwijderen.

Wat is een teek?

Teken (Acarina of Acari) zijn achtpotige geleedpotigen die als parasieten leven van het bloed van gewervelde dieren. Ze bijten zich vast in de huid en laten zich na een bloedmaaltijd, die enige uren tot dagen duurt, weer vallen. Teken kunnen soms ziekten overbrengen. Tekenbeten zijn meestal niet pijnlijk en worden vrij vaak alleen opgemerkt doordat iemand de teek in de huid ziet of voelt zitten. Een niet met bloed volgezogen teek is slechts een paar millimeter groot. Als ze zich helemaal volgezogen heeft met bloed, kan ze meer dan een centimeter groot worden.

Waar gaat een teek zitten?

De teken zitten te wachten tot een gastheer langskomt in struikgewas, maar ook op grassprieten. Ze kunnen via de benen van de gastheer omhoog klimmen en nestelen zich bij voorkeur in huidplooien, maar ook wel gewoon op een been of arm. Een teek wandelt meestal enige minuten rond op zoek naar een optimale plaats alvorens zich in de huid vast te bijten. Naast in het wild voorkomende zoogdieren, worden vooral honden, katten en mensen gebeten.

Een teek kan tijdens een natuurwandeling worden opgedaan. Vooral als men zich daarbij door struiken of onder bomen en begroeiing begeeft. Daarbij is de teek in staat om onder de kleding te kruipen. Je kan dit voorkomen door niet met korte broek of onbedekte lichaamsdelen in bos of struikgewas wandelen, broekspijpen in de sokken, jezelf na het verlaten van het bos of 's avonds controleren op teekjes, en de voor jezelf niet zichtbare delen van de huid door een ander laten inspecteren. Jonge tekenlarven zijn slechts ca. 1 mm groot!

Hoe verwijder je een teek?

Tekenbeetkaartje.jpg

Zie je een teek zitten, verwijder die dan zo snel mogelijk. Wanneer de teek binnen 24 uur is verwijderd dan is de kans op besmetting met de Lyme-ziekte namelijk klein.

Als een teek zich nog niet heeft vastgebeten, spuit je ze af met stromend water. Als ze wel vastgebeten is, doe je het volgende:

  • Verwijder de teek. Doe dit met een pincet, zo dicht mogelijk tegen de huid. Er zijn speciale pincetten voor teken, zogenaamde tekentangen, waarmee je een teek zelf kunt verwijderen. Heb je geen tekentang, dan kan het ook met een pincet, al is dat wat lastiger om zelf te doen.
  • Na verwijderen van de teek ontsmet je het plekje grondig met alcohol. Doe dit beslist NIET vóórdat je de teek hebt verwijderd: de teek kan onder invloed van de alcohol zijn maaginhoud legen in het lichaam van het slachtoffer, waardoor je het besmettingsgevaar juist vergroot!
  • Schrijf op wanneer en waar op je lichaam een teek heeft gezeten. Maak eventueel een tekening, of ontwerp een kaartje zoals het voorbeeld hiernaast, en markeer de plek op het lichaam waar de teek zat.
  • Hou de eerstkomende weken de plek in de gaten waar de tekenbeet heeft gezeten, om te zien of er veranderingen op de huid optreden.

Als er een rode uitslag ontstaat op de plek van de beet, of als je vermoedt dat de teek al langer dan 24 uur vastzit, dan ga je (preventief) naar een dokter. Licht in het geval van een tekenbeet bij een jeugdlid ook de ouders in (liefst - ook - schriftelijk). Het eerdergenoemde kaartje kan daarbij goed van pas komen: het vereenvoudigt de diagnose bij eventuele latere complicaties.

Bronnen en referenties

  • Een deel van bovenstaande tekst of een eerdere versie daarvan is afkomstig van Tips en trucs - Teken, informatie van de website van HIT Dwingeloo
Cookies helpen ons onze services aan te bieden. Door onze services te gebruiken stemt u in met het gebruik van onze cookies.