Waarderingstekens

Scoutpedia.nl, dé Scouting wiki
Ga naar:navigatie, zoeken

Scouting Nederland kent een onderscheidingssysteem met meerdere onderscheidingen: waarderingstekens in brons, zilver of goud, lustrumtekens, het vriendschapsteken en het teken van moed. De Landelijke Admiraliteit kent daarbij het Blauwe waarderingsteken. In het verleden kende Scouting Nederland en zijn voorgangers andere waarderingstekens.

Nieuw stelsel van waarderingstekens[bewerken | brontekst bewerken]

Op de Landelijke Raad van 13 december 2014 is gekozen om een nieuw waarderingsstelsel in het leven te roepen. Een stelsel dat meer aansluit bij andere internationale waarderingsstelsels, dus met brons als hoogste kleur en goud als laagste. Bovendien een stelsel dat een waarderingsteken kent voor 'bijzondere prestaties', wat een uitkomst was van de commissie van de Landelijke Raad die onderzoek had gedaan naar dit onderwerp. Begin 2016 worden er mensen geworven voor een werkgroep waarderingstekens[1].

Huidige onderscheidingen/waarderingstekens[bewerken | brontekst bewerken]

Onderscheidingen veranderen door de jaren heen. Hieronder staan de onderscheidingen/waarderingstekens die momenteel in gebruik zijn bij Scouting Nederland, enkele regio's en bij de World Scout Committee.

Draagwijze huidige waarderingstekens[bewerken | brontekst bewerken]

De huidige Nederlandse waarderingstekens worden gedragen op de klep van de rechter borstzak van de scoutfit.

Waarderingstekens brons, zilver, goud[bewerken | brontekst bewerken]

Om in aanmerking te komen voor een waarderingsteken moet je grofweg voldoen aan de volgende eisen[2]:

  • Brons
    • Je bent minimaal 5 jaar verdienstelijk actief zijn geweest
    • Je was trekker/initiator van activiteiten op minstens één niveau
  • Zilver
    • Je bent minimaal 10 jaar verdienstelijk actief geweest
    • Je was trekker/initiator van activiteiten op minstens twee niveaus
    • Je bent al onderscheiden met het bronzen waarderingsteken
  • Goud
    • Je bent minimaal 20 jaar verdienstelijk actief geweest
    • Je was trekker/initiator van activiteiten op minstens drie niveaus
    • je bent al onderscheiden met het zilveren waarderingsteken

Alle overige eisen staan op de site van Scouting Nederland.

Lustrumtekens[bewerken | brontekst bewerken]

Lustrumtekens

Een lustrumteken kan worden uitgereikt aan iemand die een aantal lustra (een lustrum is 5 jaar) lid is van Scouting Nederland. Hierbij worden alle lidmaatschapsjaren meegeteld, dus jeugd-, jongeren- en kaderlidmaatschap. Ieder lustrumteken is zilver- of goudgerand en heeft een specifieke basiskleur voor het lustrum. Er zijn tekens voor:

  • 5-jarig lidmaatschap: zilver/rood
  • 10-jarig lidmaatschap: zilver/groen
  • 15-jarig lidmaatschap: zilver/paars
  • 20-jarig lidmaatschap: zilver/wit
  • 25-jarig lidmaatschap: goud/rood
  • 30-jarig lidmaatschap: goud/groen
  • 40-jarig lidmaatschap: goud/paars
  • 50-jarig lidmaatschap: goud/wit
  • 60-jarig lidmaatschap: goud/geel

Vriendschapsteken[bewerken | brontekst bewerken]

Niet-leden van Scouting Nederland kunnen ook een waarderingsteken ontvangen. Dit is het vriendschapsteken dat door het landelijk bestuur wordt toegekend voor een bijzondere aan Scouting Nederland bewezen dienst.

Teken van moed[bewerken | brontekst bewerken]

Jeugdleden kunnen in bijzondere gevallen van moedig optreden ten dienste van anderen een waarderingsteken ontvangen. Dit Teken van moed wordt toegekend door het landelijk bestuur. Het Teken van moed kan ook postuum worden toegekend.

Blauwe waarderingsteken[bewerken | brontekst bewerken]

Nuvola single chevron right.svg Zie ook:Blauwe waarderingsteken

De Landelijke Admiraliteit kende in ieder geval vanaf 1996[3] het blauwe waarderingsteken. Dit wordt uitgereikt aan scouts die veel hebben betekend voor het waterwerk[4][5] of die zich verdienstelijk hebben gemaakt voor een waterwerkklus[6]. Het waarderingsteken zelf had de vorm van een jacobsstaf aan een draaglint. Bij de uitreiking werd ook een certificaat overhandigd. Toen het systeem van waarderingstekens duidelijk genoeg was voor de Landelijke Admiraliteit, zijn na de uitreiking van het laatste blauwe waarderingstekens, geen nieuwe blauwe waarderingstekens meer besteld[6]. Sindsdien wordt voor de uitreiking een passend voorwerp gekozen.

Regionale waarderingstekens[bewerken | brontekst bewerken]

De Grutskpin

Sommige regio's kennen een eigen waarderingsteken. Bijvoorbeeld de regio Fryslân heeft de Grutskpin[7]. Regio ZON kent het 'Schouderklopje'[8]. Regio Utrechtse Heuvelrug kent de Waarderingsbadge[9].

Internationale onderscheiding[bewerken | brontekst bewerken]

Nuvola single chevron right.svg Zie Bronzen Wolf voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De World Scout Committee kent de Bronzen Wolf. Deze wordt alleen toegekend als erkenning van de uitstekende diensten die door een persoon voor de wereld Scouting beweging zijn verricht.

Historie van waarderingstekens[bewerken | brontekst bewerken]

De eerste onderscheidingen waren voor verkenners die heldendaden verrichtten. Die hulp aan anderen was een doel van Scouting en een deel van de instructie was daar ook op gericht. Dat kwam dus nogal eens voor. Robert Baden-Powell draaide de zaken graag om en dus was brons bij Scouting de hoogste onderscheiding en goud de laagste.

Erekruis[bewerken | brontekst bewerken]

Het erekruis wordt al genoemd in de eerste Scouting for Boys. In 1927 werd deze in Nederland ingesteld. Het kon ook uitgereikt worden aan een hele groep voor een gezamenlijk optreden, dan kwam het op de groepsvlag. Na de Tweede Wereldoorlog werd deze onderscheiding "Jan van Hoof-kruis" genoemd, naar Jan van Hoof, een verzetsstrijder in de Tweede Wereldoorlog. Het erekruis werd gedragen op de rechter borstzak. Bij de fusie in 1973 zijn de kruizen afgeschaft.

  • Gouden Kruis met rood/blauw lint. Voor moed, zonder direct levensgevaar.
  • Zilveren Kruis met blauw lint. Voor moed met belangrijk levensgevaar.
  • Bronzen Kruis met rood lint. Als de betrokkene bijzondere moed heeft getoond en groot levensgevaar onder ogen heeft gezien.

Dankbaarheidsinsigne[bewerken | brontekst bewerken]

Het dankbaarheidsinsigne kon door iedere verkenner uitgereikt worden aan personen buiten Scouting (na goedkeuring door de vereniging). Hier waren geen bijzondere eisen voor.

Een speciaal dankbaarheidsinsigne is uitgeven met op de voorzijde de Jacobsstaf en de tekst: Wereldjamboree Nederland 1937 en op de achterzijde: De Nederlandsche Padvinders, Uit dankbare erkentelijkheid voor uw hulp.

Jacobsstaf en Zilveren Gaai[bewerken | brontekst bewerken]

In de jaren 50/60 waren er onderscheidingen voor verenigingsactiviteiten:

  • Gouden Jacobsstaf met geel lint, gedragen op de rechterborst. Als de betrokkene zich een groot aantal jaren zeer verdienstelijk heeft gemaakt voor de Padvindersbeweging.
  • Zilveren Jacobsstaf met oranje/rood/groen/geel lint, gedragen op de rechterborst. Als de betrokkene zich een zeer groot aantal jaren buitengewoon verdienstelijk heeft gemaakt voor de ontplooing van de Padvindersbeweging.
  • Zilveren Vlaamse Gaai met blauw-zwart lint gedragen om de hals. Als de betrokkene aan de Padvindersbeweging diensten van uitzonderlijk karakter heeft bewezen.

De eerste Jacobsstaf werd door Baden-Powell op de Wereldjamboree 1937 aan de contingentleiders uitgereikt. Ook groepen die zich verdienstelijk hadden gemaakt voor de Jamboree, zoals de Delftsche Zwervers kregen er een. Dit was een normale houten uitvoering. Bij iedere onderscheiding hoorde een draaginsigne voor op het uniform, bestaande uit een achtknoop in de kleuren van het lint.

De Zilveren Gaai is onder andere uitgereikt aan:

Zilvervis[bewerken | brontekst bewerken]

De Zilvervis was en is in veel padvindsters- en gidsenorganisaties de hoogste onderscheiding. De onderscheiding werd door de Nederlandse organisaties tot 1973 enkele malen uitgereikt aan personen die zich voor de gehele organisatie in hoge mate verdienstelijk hadden gemaakt. In 1966 ontving Koningin Juliana de Zilvervis voor haar inzet voor de Nederlandse Padvindsters en Gidsen. Het Zilveren Visje hing aan een lint en werd om de hals gedragen.


Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Eisen waarderingsteken op www.scouting.nl.

Cookies helpen ons onze services aan te bieden. Door onze services te gebruiken stemt u in met het gebruik van onze cookies.