Kornelis ter Laan
Kornelis ter Laan was een Nederlandse onderwijzer, taalkundige, politicus en oprichter en voorzitter van de Jonge Haagsche Speurders.
Levensloop[bewerken | brontekst bewerken]
Ter Laan was een zoon van Remko ter Laan en Metje Buurman. Zijn ouders kochten in 1870 een boerderij met 2 hectare grond onder beklemrecht. Vader zag voor Kornelis weinig toekomst in de landbouw. Het inkomen uit het boerenbedrijf gaf net genoeg ruimte om voor Kornelis een opleiding te kunnen betalen. Hij kon daardoor de Rijks Hogere Burgerschool in Sappemeer volgen. Door extra lessen slaagde hij er vervolgens in een tijdelijke betrekking als onderwijzer te krijgen in Noordbroek.
Op jonge leeftijd raakte hij geïnteresseerd in het socialisme. Hij werd lid van de Sociaal-Democratische Bond, maar verliet deze toen men voor de anti-parlementaire weg koos. Hij trad in 1900 toe tot de Sociaal-Democratische Arbeiders Partij (SDAP) en werd in 1901 tot lid van de Tweede Kamer gekozen voor het kiesdistrict Hoogezand. Zijn werk in het onderwijs had hem in 1898 van Sluis naar Delft gebracht. Al spoedig werd hij lid van belangrijke Kamercommissies, zoals de Legercommissie (vanaf 1913) en de Bevredigingscommissie (1914), die een belangrijke rol speelde in de afloop van de Schoolstrijd.
Toen de SDAP en het Nederlandsch Verbond van Vakverenigingen (NVV) in 1925 de Campagne voor Nationale Ontwapening startten, was Ter Laan de openingsspreker. Ook was hij voorzitter van de Commissie tot Onderzoek van het Militaire Vraagstuk en de indiener van wetsontwerpen over de Leerplichtwet en de Staatsloterij. Hij bleef tot 1937 lid van de Tweede Kamer.
Van 1905 tot 1914 was Ter Laan ook gemeenteraadslid in Den Haag: de eerste sociaal-democraat in de Haagse gemeenteraad. In 1914 werd hij door het kabinet Cort van der Linden als eerste sociaal-democraat tot burgemeester benoemd in Zaandam. Hij bleef dat tot 1937, naast zijn kamerlidmaatschap. Van 1911 tot 1946 was hij ook voorzitter van de Commissie van Toezicht van de Algemeene Landsdrukkerij in Den Haag.
Hij trouwde in 1895 met Ida Groen. Zij kregen twee zoons en een dochter. Hij werd Kees of Knelis genoemd en door sommigen (tegen zijn zin) Klaas. Hij publiceerde als K. ter Laan. Hij was een bekend pleitbezorger van de Groninger taal en cultuur. Ook zijn jongere broer Jan ter Laan was vanaf 1913 jarenlang kamerlid voor de SDAP.
Scouting[bewerken | brontekst bewerken]
Hij was oprichter en voorzitter van de Jonge Haagsche Speurders.
Onderscheidingen en eretitels[bewerken | brontekst bewerken]
- Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw (Koninkrijk der Nederlanden, 15 januari 1937)
Bronnen en referenties
