Bewerken van Historische waarderingstekens tot 1973

De voorgangers van [[Scouting Nederland]] kenden allen een onderscheidingssysteem met meerdere '''onderscheidingen'''. Deze pagina geeft een overzicht van alle voormalige waarderingstekens binnen Scouting in Nederland.

Voor de huidige waarderingstekens en de waarderingstekens van 1973-2018
{{Zie ook|[[Waarderingstekens|Huidige waarderingstekens]]}}
{{Zie ook|[[Historische waarderingstekens 1973-2018]]}}

== Historie van waarderingstekens ==
De eerste onderscheidingen waren voor verkenners die heldendaden verrichtten. Die hulp aan anderen was een doel van Scouting en een deel van de instructie was daar ook op gericht. Dat kwam dus nogal eens voor. [[Robert Baden-Powell]] draaide de zaken graag om en dus was brons bij Scouting de hoogste onderscheiding en goud de laagste.

=== Erekruis en Jan van Hoofkruis ===
Het [[erekruis]] wordt al genoemd in de eerste [[Scouting for Boys]]. Bij [[NPB]] werd in 1915 voorgesteld om bronzen, zilveren en gouden erepenningen in te stellen voor reddingsacties<ref>[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB14:002311044:00006 Het Padvindersblad; weekblad, officieel orgaan van de Nederlandsche Padvinders Organisatie en van den Nederlandschen Padvinders Bond, jrg 1, 1914-1915, no 44, 2 april 1915]</ref>. In het eerste [[technisch reglement]] van [[NPV]] werd een bronzen erepenning ingesteld<ref>[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB14:002313041:00002 Het Padvindersblad, jrg 2, 1915-1916, no 43, 24 maart 1916]</ref>. In [[1927]] werd het erekruis<ref>[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB14:002392005:00003 De Verkenner, mei 1948]</ref> ingesteld. Deze kon ook uitgereikt worden aan een hele groep voor een gezamenlijk optreden, dan kwam het op de [[groepsvlag]]. In maart 1948 werd deze onderscheiding hernoemd naar [[Jan van Hoofkruis]]<ref>[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMRANM03:048378064:mpeg21:a00052 Nijmeegsch Dagblad, 16 maart 1948]</ref><ref>[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB14:002376024:00003 Weest Paraat, februari 1950]</ref>, naar [[Jan van Hoof]], een verzetsstrijder in de [[Scouting in de Tweede Wereldoorlog|Tweede Wereldoorlog]]. Het erekruis werd gedragen op de rechter borstzak en kende de volgende gradaties:
* Gouden Kruis met rood/blauw lint. Voor moed, zonder direct levensgevaar.
* Zilveren Kruis met blauw lint. Voor moed met belangrijk levensgevaar.
* Bronzen Kruis met rood lint. Als de betrokkene bijzondere moed heeft getoond en groot levensgevaar onder ogen heeft gezien
Bij de fusie van de landelijke scoutingverenigingen in 1973 zijn de kruizen afgeschaft.

<gallery>
Bestand:Erekruis.jpg |Erekruis
Bestand:Erekruis draag.jpg|draaginsignes erekruis
</gallery>

=== Dankbaarheidsinsigne ===
Het dankbaarheidsinsigne kon door iedere verkenner uitgereikt worden aan personen buiten Scouting (na goedkeuring door de vereniging). Hier waren geen bijzondere eisen voor. Een speciaal dankbaarheidsinsigne is uitgeven met op de voorzijde de Jacobsstaf en de tekst: Wereldjamboree Nederland 1937 en op de achterzijde: De Nederlandsche Padvinders, Uit dankbare erkentelijkheid voor uw hulp.

<gallery>
Bestand:Waarderingsinsigne.jpg |Dankbaarheidsinsigne
Bestand:Dankinsigne1937 voor.png |Dankbaarheidsinsigne voor de Jamboree 1937, voorkant
Bestand:Dankinsigne1937 achter.png |Dankbaarheidsinsigne voor de Jamboree 1937, achterkant
Bestand:Dankinsigne1937 draag.png |Dankbaarheidsinsigne voor de Jamboree 1937, draaginsigne
</gallery>

=== Jacobsstaf en Zilveren Vlaamse Gaai ===
In de jaren 50/60 waren er onderscheidingen voor verenigingsactiviteiten:
* [[Gouden Jacobsstaf]] met geel lint, gedragen op de rechterborst. Als de betrokkene zich een groot aantal jaren zeer verdienstelijk heeft gemaakt voor de padvindersbeweging.
* [[Zilveren Jacobsstaf]] met oranje/rood/groen/geel lint, gedragen op de rechterborst. Als de betrokkene zich een zeer groot aantal jaren buitengewoon verdienstelijk heeft gemaakt voor de ontplooiing van de padvindersbeweging.
* [[Zilveren Vlaamse Gaai]] met blauw-zwart lint gedragen om de hals. Als de betrokkene aan de padvindersbeweging diensten van uitzonderlijk karakter heeft bewezen. Deze onderscheiding is ontworpen door [[Titus Leeser]].

De eerste Jacobsstaf werd door Baden-Powell op de [[Wereldjamboree 1937]] aan de contingentsleiders uitgereikt. Ook groepen die zich verdienstelijk hadden gemaakt voor de Jamboree, zoals de [[Delftsche Zwervers]] kregen er een. Dit was een normale houten uitvoering. Bij iedere onderscheiding hoorde een draaginsigne voor op het uniform, bestaande uit een [[achtvormige knoop]] in de kleuren van het lint.

<gallery>
Bestand:Jamboree37i.jpg| Houten Jacobsstaf
Bestand:Jacobsstafgoud.png |Gouden Jacobsstaf
Bestand:Jacobsstafzilver.png |Zilveren Jacobsstaf
Bestand:Jacobzilverinsigne.png |Zilveren Jacobsstaf draaginsigne
Bestand:zilvergaai.jpg |Zilveren Vlaamse Gaai
</gallery>

===Waarderingstekens NPG===
[[Het Nederlandse Padvindstersgilde]] kende twee [[Waarderingstekens NPG|waarderingstekens]]. Die werden uitgereikt aan leidsters, commissie- en bestuursleden voor verdienstelijke inzet voor de padvindstersbeweging. Afhankelijk van de mate van inzet kon een Waarderingsteken of een Groot Waarderingsteken uitgereikt worden.

In de Regels voor het Padvindstersspel<ref>[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB11:000003664:00097 Regels voor het Padvindstersspel, regels 106 en 107, 1937]</ref> werden deze omschreven, inclusief wie het teken mocht uitreiken. Het waarderingsteken was een hangertje van blank metaal en het Groot Waarderingteken was een geemailleerd hangertje. Beide waarderingstekens moesten op de klep van de linkerborstzak onder de knoop gedragen worden.

===Waarderingsteken NGB/NG===
De [[Nederlandse Gidsenbeweging]] en de [[Nederlandse Gidsen]] kenden ook [[Waarderingsteken NGB en NG|waarderingsteken]]s. De waarderingstekens heetten het Blauwe, Zilveren en het Gouden Waarderingsteken en de criteria waren min of meer vergelijkbaar met het Waarderingsteken van het NPG.

=== Zilvervis ===
De [[Zilvervis]] was en is in veel padvindsters- en gidsenorganisaties de hoogste onderscheiding. De onderscheiding werd door de Nederlandse organisaties tot 1973 uitgereikt aan personen die zich voor de gehele organisatie in hoge mate verdienstelijk hadden gemaakt.

<gallery>
Bestand:Zilvervis.png|Nederlandse Zilvervis
Bestand:Silver fish.png|Britse Zilvervis
</gallery>

{{Bron|bronvermelding=
* Spelregels NPV 1957
* [[Verkennen voor jongens]], 1946
* Provinciale Drentsche en Asser courant, 15 november 1949
* De Tijd, Godsdienstig en Staatkundig Dagblad, 6 juni 1955
* Het Parool, 29 april 1957
* Trouw, 24 mei 1961
* Nieuw Suriname : Surinaams nieuws- en advertentieblad, 17 juli 1961
|titel= Bronnen
}}
{{Link portaal Scoutingmethode}}

[[Categorie:Persoonlijke progressie]]
[[Categorie:Nederlandse Gidsen]]
[[Categorie:Katholieke Verkenners]]
[[Categorie:De Nederlandse Padvinders]]
[[Categorie:Het Nederlandse Padvindstersgilde]]
[[Categorie:Scouting Nederland]]
[[Categorie:HRM]]