Bewerken van Johan Bodegraven

{{Persoon
|Naam=Johannes Gerrit Bodegraven
|Geslacht=man
|Beweging=De Nederlandse Padvinders
|Geboorteplaats=Tiel
|Geboorteprovincie=Gelderland
|Geboorteland=Nederland
|Geboortedatum=1914/07/03
|Overlijdensplaats=Hilversum
|Overlijdensprovincie=Noord-Holland
|Overlijdensland=Nederland
|Overlijdensdatum=1993/03/08
}}
Johan Bodegraven 


Hij groeide samen met een oudere en een jongere zuster op in een gereformeerd gezin. Aangezien zijn vader, als belastingambtenaar, enige malen werd overgeplaatst, verhuisde de familie Bodegraven van Tiel via Dordrecht (1916) naar Utrecht (1923). In de laatstgenoemde plaats bezocht hij de lagere school in de Vogelbuurt. Na de HBS had de achttienjarige graag een opleiding aan de Toneelschool in Amsterdam gevolgd, maar zijn ouders stonden dat niet toe, omdat toneelspelen in het strenge calvinistische milieu als 'zondig' werd beschouwd. Hij ging ook maar bij de Belastingdienst werken en daar heb ik tot zijn 32ste 'gezeten'.  
Zo hield hij genoeg energie over om zich 's avonds uit te leven in allerlei ontspanningsverenigingen. Zo was hij lid van de Vereeniging van Personeel in 's Rijksdienst en van de Rederijkerskamer 'Molière'. Verder stak hij veel van zijn vrije tijd in de padvinderij, meer in het bijzonder bij de zeeverkenners.
Ook na de bevrijding in 1945 bleef hij actief in de leiding van de Utrechtse padvinderij als schipper van een zeeverkennerstroep. Na 1945 zijn er in Utrecht de grote stadionshows onder leiding van Johan Bodegraven. De voorstellingen worden gegeven om padvinderij bekend te maken bij ouders, leden te werven en om de kas te spekken. Zo reist hij in die periode naar Bennekom om daar padvinders zangles te geven. In 1946 praatte hij, verkleed als nar, op humoristische wijze de verschillende programmaonderdelen van een verkennersrevue in de Utrechtse Stadsschouwburg aan elkaar. In de zaal zat Gerard Hoek, programmaleider van de NCRV, en deze nodigde hem uit mee te werken aan het avondvullende amusementsprogramma Studio Steravond, dat de protestants-christelijke omroep iedere donderdag op de radio verzorgde. Bodegraven mocht hierin vanaf 2 oktober 1947 'Spraakwaterval' presenteren. Voor hem -inmiddels getrouwd en vader- betekende het royale honorarium van 25 gulden per uitzending een mooie bijverdienste. In de zomer van 1948 kwam hij daarom in vaste dienst bij de NCRV; zijn baan bij de Belastingdienst zegde hij toen op. Tot zijn pensionering zou hij de NCRV trouw blijven, met dien verstande dat hij - als nevenactiviteit - van 1953 tot 1957 voor de Wereldomroep ook het bekende liedjesprogramma "Kun je nog zingen, zing dan mee" zou presenteren.

Een bekend programma uit zijn begintijd was de Radio-Vossenjacht, die in de zomermaanden van 1953, 1956 en 1957 wekelijks in een andere plaats in Nederland werd gehouden. Met behulp van via de radio verstrekte aanwijzingen konden de luisteraars de 'blauwe vos' en de 'zilvervos' opsporen. Wie het eerst een vos 'gevangen' had, was de winnaar. Nog bekender werd Bodegraven met het spelletje 'Mastklimmen', dat van 4 december 1952 tot 5 juni 1957, tijdens het winterseizoen, deel uitmaakte van de Studio Steravond. Hoe meer vragen een deelnemer aan deze quiz goed beantwoordde, hoe hoger hij of zij opklom in een in de studio geplaatste mast en hoe groter de daarbij behorende beloning. Bovenin hing als hoofdprijs een gerookte ham. Wie het juiste antwoord gaf op de laatste en belangrijkste vraag - 'de hamvraag' - , kon de prijs uit de mast pakken. De term 'de hamvraag' kreeg zo'n bekendheid dat hij tot een vast begrip is geworden in de Nederlandse taal.  De grootste bekendheid verwierf Bodegraven met zijn geldinzamelacties voor goede doelen. Zijn eerste actie kwam spontaan tot stand. In 1950/1951 leidde hij het spelletje Haak-in, waarbij de deelnemers een woordketen moesten vormen door een nieuw woord steeds te laten beginnen met de eindlettergreep van het daaraan voorafgaande woord. Bodegraven kwam toen op de gedachte de luisteraars thuis te laten meedoen. Op 24 mei 1951 kon in het Amsterdamse Concertgebouw niet de beoogde 80.000 gulden, maar 2.680.000 gulden aan het Koningin Wilhelmina Fonds worden overhandigd. Aangemoedigd door dit overweldigende succes hield de NCRV tot 1961 vrijwel ieder jaar een geldinzameling voor een goed doel. Met al deze radioacties heeft Bodegraven - spoedig bekend als 'De Aartsbedelaar' - in totaal ruim 15 miljoen gulden bijeengebracht. In juni 1957 speldt Hilversums burgemeester Boot hem de versierselen van Ridder in de Orde van Oranje-Nassau op. Toen hij in 1979 met pensioen ging, nadat hij eerder zijn activiteiten wegens hartklachten al had moeten beperken, kon Bodegraven er prat op gaan in zijn loopbaan in totaal 83 miljoen gulden bijeen te hebben gebedeld. In zijn lange radioloopbaan deed hij ook vele malen verslag van padvindersactiviteiten. 
De kenners van de fijne kneepjes van het padvindersspel hebben natuurlijk in de gaten dat de radiospellen in wezen échte padvindersspelletjes zijn!
Hoewel niet zonder ijdelheid, was Bodegraven wars van sterallures. Hij bleef een radioman in hart en nieren. Het nieuwe medium, de televisie, kon hem niet bekoren. Johan Bodegraven overleed op 78-jarige leeftijd, aan de gevolgen van kanker.

{{bron|bronvermelding=
* http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn6/bodegravenj
* wikipedia
* }}


{{DEFAULTSORT:Bodegraven, Johan}}
[[Categorie:Persoon uit de scoutinggeschiedenis]]
[[Categorie:De Nederlandse Padvinders]]