| Huidige versie |
Jouw tekst |
| Regel 1: |
Regel 1: |
| {{Groep | | {{Groep |
| |IsOpgeheven=ja
| |
| |Naam=Oorspronggroep
| |
| |Beweging=Katholieke Verkenners | | |Beweging=Katholieke Verkenners |
| |Levensbeschouwing=katholiek | | |Levensbeschouwing=katholiek |
| Regel 8: |
Regel 6: |
| |Land=Nederland | | |Land=Nederland |
| |Open voor=jongens | | |Open voor=jongens |
| |Opgericht=1935-11-16 | | |Opgeheven=ja |
| |Oprichter=W. de Hoop
| |
| |Opgegaan in=Van Maasdijk | | |Opgegaan in=Van Maasdijk |
| |lat=52.934815 | | |lat=52.934815 |
| Regel 15: |
Regel 12: |
| |GeenCat=ja | | |GeenCat=ja |
| }} | | }} |
| '''De Oorspronggroep''' was een [[scoutinggroep]] in Huisterheide. | | '''De Oorspronggroep''' is een [[Katholieke Verkenners]] groep opgericht op Huisterheide, Skarsterlân gelegen tussen Joure en Sint Nicolaasga. De naam van de groep is ontleend het gebouw waar ze waren gehuisvest, de voormalige stoeterij 'de Oorsprong'. |
|
| |
|
| == Oprichting == | | == Geschiedenis == |
| De Oorspronggroep werd opgericht op 16 november 1935 «woensdagavond om 8 uur» door W. de Hoop te Huisterheide en was aangesloten bij de [[Katholieke Verkenners]] . De oprichter was de eerste [[hopman]] van de groep en mogelijk was hij onderwijzer in Sint Nicolaasga en Echten, vanaf 1 december 1938 in Sassenheim. [[Oubaas]] was B. (Barend) Hopperus Buma. Hij was van 1934 tot 1940 burgemeester van de gemeente Doniawerstal (waar Huisterheide onder viel), van 1940 tot 1941 burgemeester van de gemeente Haskerland en van 1941 tot 1955 burgemeester van Smallingerland. Ook jonkheer Van Eysenga uit Sint Nicolaasga (die woonde in het buurtschap Huisterheide bij de driesprong van de wegen naar Sint-Nicolaasga-Joure-Langweer) was betrokken bij de groep. De groep had leden uit o.a. Heerenveen en Joure. | | De Oorspronggroep werd formeel opgericht op 16 november 1935 door W. de Hoop te Huisterheide "op woensdagavond om 8 uur". |
| [[Bestand:Oorspronggroep Notities.jpg|miniatuur|AantekeningenbladHaasdijk]] | | Deze W. de Hoop was de eerste hopman. |
| | | Oubaas was B. Hopperus Buma, van 1934-1940 burgemeester van de gemeente Doniawerstal (waar Huisterheide onder viel), 1940-1941 burgemeester van de gemeente Haskerland, 1941-1955 burgemeester van Smallingerland. |
| === Groepsnaam ===
| | De Oorspronggroep nam in [[1937]] deel aan de [[Wereldjamboree 1937|5e Wereldjamboree]] in [[Vogelenzang]]. |
| In 1884 werd door jonkheer Cornelis van Eysinga uit Huisterheide en jonkheer Vegelin van Claerbergen de “Vereniging tot Veredeling van het Friese paardenras in Doniawerstal” opgericht. Deze jhr. Vegelin van Claerbergen was mogelijk de burgemeester van de gemeente Haskerland met dezelfde naam. De eerste aankoop was een Friese stamboekhengst, genaamd Graaf Adolf 21. Deze aankoop werd in 1885 gevolgd door de oprichting van Stoeterij (paardenfokkerij) De Oorsprong. Doel was het behouden van het met uitsterven bedreigde Friese paardenras.
| | De laatste notities van de groep zijn uit april 1940. Waarschijnlijk is de groep net als veel andere padvindersgroepen in Nederland, na de Duitse inval in mei 1940 opgeheven. |
| De stoeterij was in gebruik tot ca. 1930, waarschijnlijk omdat jonkheer Cornelis van Eysinga in dat jaar overleed. Hierdoor was het gebouw van de voormalige stoeterij beschikbaar als [[groepshuis]] voor de verkenners van de groep toen deze in 1935 werd opgericht. De naam van de groep is dus ontleend het gebouw waar ze waren gehuisvest, de voormalige stoeterij 'de Oorsprong'.
| | De Oorspronggroep had leden uit o.a. Heerenveen en Joure en werd gedreven door Jonkheer van Eysenga uit Sint Nicolaasga, die woonde in het buurtschap Huis Ter Heide/Huisterheide (bij de 3-sprong van de wegen naar Sint-Nicolaasga-Joure-Langweer). |
| | |
| In dagblad "De Nederlander" van 29 augustus 1938 staat in een artikel over burgemeester Buma onder het kopje de Vegelinbosschen: "In 1885 werd (...) door de heren C. van Eysinga en A. Vegelin van Claerbergen de paardenstoeterij De Oorsprong aangelegd. Sedert een aantal jaren doet dit mooie terrein met zijne gebouwen niet meer als stoeterij dienst, maar het wordt nog dikwijls afgestaan voor veekeuringen en padvinders."
| |
|
| |
|
| | In 1884 werd door Jhr. Cornelis van Eysinga en Jhr. Vegelin van Claerbergen de “Vereniging tot veredeling van het Friese paardenras in Doniawerstal” opgericht. De eerste aankoop was een Friese stamboekhengst, genaamd Graaf Adolf 21. Deze aankoop werd in 1885 gevolgd door de oprichting van Stoeterij “de Oorsprong”. Doel was het behouden van het met uitsterven bedreigde Friese paardenras. |
| | De Stoeterij was in gebruik tot ca. 1930, en de verkenners konden hierna van deze gebouwen gebruikmaken (mogelijk omdat jonkheer Cornelis van Eysinga (1847-1930) in 1930 overleed, hij was zeer actief op het gebied van de paardenfokkerij). |
| Na enkele andere functies is uiteindelijk het gebouw enkele jaren geleden -na een grondige verbouwing- in gebruik genomen als hotel en heeft het zijn oorspronkelijk naam “de Oorsprong” weer teruggekregen. | | Na enkele andere functies is uiteindelijk het gebouw enkele jaren geleden -na een grondige verbouwing- in gebruik genomen als hotel en heeft het zijn oorspronkelijk naam “de Oorsprong” weer teruggekregen. |
| [[Bestand:Oorspronggroep InstallatieakteMaxHeslinga 2.jpg|miniatuur|Installatieaktie Max Heslinga]]
| |
|
| |
| == Deelname WereldJamboree 1937 ==
| |
| De Oorspronggroep nam in 1937 deel aan de 5e Wereldjamboree in Vogelenzang samen met de [[Greate Piergroep]] uit Sneek.
| |
| De Leeuwarder Courant van 17 maart 1937 beschrijft dat er toen in Joure een Jamboreeavond werd gehouden door jonkheer P.B.J Vegelin van Claerbergen, die tegelijk ook voorzitter was van "de plaatselijke commissie voor de Jamboree". In hetzelfde artikel wordt de heer Nijholt genoemd als "hopman van de plaatselijke groep alhier" (waarmee Joure werd bedoeld). Deze P.B.J. Vegelin van Claerbergen was jhr. Pieter Benjamin Johan Vegelin van Claerbergen (1878-1942), burgemeester van Haskerland. Van de Oorspronggroep namen de volgende leden deel aan de Jamboree:
| |
| V. a Nij(e)holt (hopman), W. de Hoop (vaandrig, eerder was hij hopman), Tj. Schotanus, G. Busser, Br. Bijkersma, J. Bijkersma, H. Visser, Th. Schaap, G. Ferwerda, J. Ferwerda, Dik Kiewiet de Jonge (Heerenveen), S. v.d. Veer, J. v.d. Veer, A. Bakker, Henk Haasdijk (Joure), W. Koopman, P. van Baarsel, C. Busser, Max Heslinga (Heerenveen)<ref>reisverslag M. Heslinga</ref>. De groep reisde per tram van Joure naar Sneek en voegde zich daar bij de Greate Piergroep. De namen van de deelnemers van die groep zijn helaas niet bekend. Samen reisden de twee groepen per bus naar Vogelenzang. Deelnemer Max Heslinga uit Heerenveen schreef hierover een reisverslag en verder een ca. 500 pagina's dik kampverslag.
| |
| Op de laatste avond van de Jamboree nam Lord [[Baden-Powell]] deel aan het laatste kampvuur en toe dit werd gedoofd namen vele verkenners een stukje houtskool mee (destijds een padvindersgebruik; bij de Pinksterfik van het NPK wordt elk jaar een stukje van het vuur bewaard en het jaar erop weer in het volgende vuur geplaatst). Max Heslinga nam ook wat houtskool mee uit dit Jamboreekampvuur en dat is 80 jaar later doorgegeven aan [[Scouting Van Maasdijk]] in Heerenveen.
| |
|
| |
| == Einde van de groep ==
| |
| In 1938 richtten twee leden van de Oorspronggroep een nieuwe groep op in Heerenveen en waren zelf waarschijnlijk geen lid meer van de Oorspronggroep.
| |
|
| |
| 26 mei 1938 werd er bij Huis ter Heide een "WelpenJamboree" gehouden met totaal 84 welpen<ref name =aantekeningen>aantekeningen Oorspronggroep Henk Haasdijk</ref>.
| |
|
| |
| Begin juni 1938 wordt er op het terrein van de Oorspronggroep een Pinksterkamp gehouden mede met deelnemers van de [[Tjerk Hiddesgroep]] en [[Burmaniagroep]] uit Leeuwarden, de Greate Piergroep uit Sneek en de Van Maasdijkgroep uit Heerenveen.
| |
|
| |
| In september 1938 neemt de groep, zoals vele Friese padvindersgroepen, deel aan de vreugdevuren ('Nationale Jeugdhulde') langs de Nederlandse kust t.g.v. het 40-jarige jubileum van koningin Wilhelmina. De Oorspronggroep heeft dan een vreugdevuur bij Kornwerderzand op de Afsluitdijk. In november 1938 was de groep in Heerenveen t.g.v. een bazar van de Van Maasdijkgroep.
| |
|
| |
| In maart 1939 is de hopman van de groep aanwezig bij de opening van het nieuwe clubhuis van de Burmaniagroep in Leeuwarden.
| |
|
| |
| In krantenartikelen in de Leeuwarder Courant en Hepkema's Courant wordt de Oorspronggroep voor het laatst genoemd in 1939. Waar de groep was gevestigd is niet altijd even duidelijk in de persberichten; er wordt zowel Joure, Huis Ter Heide/Huisterheide als St. Nicolaasga genoemd, als ook "Langweer, Joure, Huisterheide en St Nicolaasga" bij elkaar. De laatste aantekeningen van de groep vermelden:
| |
| * 15 maart 1940: Oubaas benoemd tot burgemeester van Haskerland. Dit betreft B. Hopperus Buma. Zijn vrouw was [[akela]]. Daarna werd hij burgemeester in Smallingerland.
| |
| * P.W. van Baarsel en J. Bijkersma betalen contributie voor de VT (Voortrekkers) vanaf 1 april 1940
| |
| * G.G.J. Ferwerda en W.T. Koopmans betalen contributie voor de VT vanaf 13 april 1940<ref name =aantekeningen/>.
| |
| Waarschijnlijk is de groep net als veel andere padvindersgroepen in Nederland op 2 april 1941 ontbonden.
| |
|
| |
| Na de Tweede Wereldoorlog waren twee hoofdrolspelers, hopman De Hoop en oubaas Buma niet meer woonachtig in de gemeente Doniawerstal (De Hoop was onderwijzer en verhuisde naar Zuid-Holland) en was jhr. Vegelin van Claerbergen overleden. Mogelijk dat daardoor de Oorspronggroep niet meer opnieuw startte. In Joure en Heerenveen ontstonden na de oorlog diverse nieuwe scoutinggroepen.
| |
|
| |
|
| Volgens een bericht uit de Leeuwarden Courant van 3 maart 1956 getiteld "Padvinders van Burmania", werden er bij Huis ter Heide ("Stoeterij De Oorsprong") ook Friese jamborees en andere kampen gehouden.
| | De Oorspronggroep nam deel aan de Wereldjamboree in Vogelensang/Haarlem in 1937 samen met de Greate Piergroep uit Sneek. Van de Oorspronggroep namen deel: |
| | V. a Nij(e)holt, Hopman |
| | W. de Hoop, Vaandrig (eerder hopman) |
| | Tj. Schotanus, G. Busser, Br. Bijkersma, J. Bijkersma, H. Visser, Th. Schaap, G. Ferwerda, J. Ferwerda, D. Kiewiet de Jonge (Heerenveen), S. v.d. Veer, J. v.d. Veer, A. Bakker, H. Haasdijk (Joure), W. Koopman, P. van Baarsel, C. Busser, M. Heslinga (Heerenveen). (bron: reisverslag M. Heslinga). |
|
| |
|
| Verdere gegevens over de Oorspronggroep zijn helaas vooralsnog niet bekend.
| | 26 mei 1938 werd er bij Huis ter Heide een "WelpenJamboree" gehouden met totaal 84 welpen (bron: aantekeningen Oorspronggroep Henk Haasdijk). |
| | Volgens een bericht uit de Leeuwarden Courant van 03-04-1956 "Padvinders van Burmania" werden er bij Huis ter Heide ("Stoeterij De Oorsprong") ook Friese jamborees en andere kampen gehouden. |
| | De Leeuwarder Courant van 17 maart 1937 beschrijft dat er toen in Joure een Jamboreeavond werd gehouden door Jonkheer P.B.J Vegelin van Claerbergen, die tegelijk ook voorzitter was van "de plaatselijke commissie voor de Jamboree". In het zelfde artirkel wordt de heer Nijholt genoemd als "hopman van de plaatselijke groep alhier" (Joure). |
|
| |
|
| == Oprichting van de Van Maasdijkgroep in Heerenveen ==
| | In krantenartikelen in de Leeuwarder Courant en Hepkema's Courant wordt de Oorspronggroep voor het laatst genoemd in 1939. Waarschijnlijk is de Oorspronggroep begin jaren 1930 opgericht en in april 1941 (verbod voor scoutinggroepen in 2e Wereldoorlog) opgeheven. Waar de groep was gevestigd is niet altijd even duidelijk; er wordt zowel Joure, Huis Ter Heide/Huisterheide als St Nicolaasga genoemd, als ook "Langweer, Joure, Huisterheide en St Nicolaasga" bijelkaar. |
| In januari 1938 richtten twee leden van de Oorspronggroep, die deel hadden genomen aan de Wereldjamboree in 1937 in Vogelenzang (Max Heslinga en Dik Kiwiet de Jonge), een nieuwe padvindersgroep op in Heerenveen: de Van Maasdijkgroep (tegenwoordig [[Scouting Van Maasdijk]] in Oranjewoud vlakbij Heerenveen). Daardoor staat de Oorspronggroep uit Huis ter Heide (opgericht 1935) aan de basis van de Van Maasdijkgroep in Heerenveen (opgericht 1938) en daardoor indirect ook aan [[Scouting Polaris]] in Heerenveen (voortgekomen uit de Van Maasdijkgroep in 2018). | | De laatste aantekeningen van de groep vermelden: |
| De eerste hopman van deze nieuwe Van Maasdijkgroep was Bauke Wiarda, stuurman van de Greate Piergroep in Sneek. Zeer waarschijnlijk kenden deze mensen elkaar van de WereldJamboree in Vogelenzang.
| | 15 maart 1940: Oubaas benoemd tot burgemeester van Haskerland. Dit betreft B. Hopperus Buma. Zijn vrouw was Akela. |
| | P.W. van Baarsel en J. Bijkersma betalen contributie voor de VT (Voortrekkers) vanaf 1 april 1940 |
| | G.G.J. Ferwerda en W.T. Koopmans betalen contributie voor de VT vanaf 13 april 1940. |
| | (bron: aantekeningen Oorspronggroep Henk Haasdijk). |
| | 30 Juni 1940... |
| | |
| | In 1938 richtte 2 leden van de Oorspronggroep die deel hadden genomen aan de Wereldjamboree in 1937 in Vogelenzang (Max Heslinga en Dik Kiwiet de Jonge), samen met o.a. Henk Haasdijk een nieuwe padvindersgroep op in Heerenveen; de Van Maasdijkgroep [[Scouting Van Maasdijk]], tegenwoordig in Oranjewoud vlakbij Heerenveen. Daardoor staat de Oorspronggroep uit Huis ter Heide (opgericht 1935) aan de basis van de Van Maasdijkgroep in Heerenveen (opgericht 1938) en daardoor ook aan Scouting Polaris in Heerenveen (voortgekomen uit de Van Maasdijkgroep in 2018). |
|
| |
|
| == Zie ook == | | == Zie ook == |
| * Scouting de [[Borgergroep]] in Joure | | * Scouting de [[Borgergroep]] Joure |
| * Scouting [[Van Maasdijk]] in Heerenveen (Van Maasdijkgroep) | | * Scouting [[Van Maasdijk]] Heerenveen (Van Maasdijkgroep) |
| * Scouting [[Greate Pier]] in Sneek
| |
| {{bron}}
| |
