Argonauten (Hilversum)

[[Categorie:Scoutinggroep in Het Gooi]]

Argonauten (Hilversum) is een scoutinggroep in Hilversum

Speltakken

De groep heeft de volgende speltakken:

• Bevers - 5 tot 7 jaar
• Welpen - 7 tot 10 jaar
• Verkenners - 11 tot 15 jaar
• Rowans - 14 tot 17 jaar
• Stam - 16 tot 23 jaar
• Plus-scouts - vanaf 23 jaar

Wie zijn wij?

Scoutinggroep De Argonauten is een gezellige landgroep met een mooi clubhuis aan de rand van de bossen in Hilversum-Zuid. De groep heeft een rijke historie en is opgericht in 1944. Veel mensen in Hilversum en omstreken kennen de Argonauten nog wel van de herfstwandeltochten, de grote gepionierde torens en spectaculaire akties in de buurt.

De Argonauten hebben zo'n 85 leden. Je kunt bij ons terecht vanaf 5 jaar, het jaar waarin je lid kan worden van de Bevers. De Welpen zijn van 7 tot 10 jaar. Daarna word je Verkenner (11-15 jaar). De Rowans noemen we de speltak voor de jongeren van 15 tot 17 jaar, en daarna is er nog een lang scoutingleven voor de boeg bij de Stam (vanaf 18 jaar), leiding of bestuur.

Onze gemengde groep wordt gerund door een enthousiaste groep vrijwilligers en we staan open voor mensen van alle komaf. We hebben natuur en buitenleven hoog in het vaandel staan. Spreekt dit je aan? Kijk dan verder op deze site! En schroom niet om ons te mailen of te bellen, of kom op zaterdag gewoon eens langs!

Clubhuis De Argo

Ons clubhuis "De Argo" is te vinden in Hilversum-Zuid, aan de rand van een mooi natuurgebied: de Hoorneboegse heide. Ons houten clubgebouw heeft nog een echte padvindersuitstraling. Het gebouw is in 1952 gebouwd door de toenmalige Argonauten en in 2004 geheel vernieuwd en gemoderniseerd. In april 2004 is het clubhuis feestelijk heropend door Cor Louwerse, directeur van Scouting Nederland, samen met Henny Borstlap, Wethouder van Hilversum.

Geschiedenis

Ter gelegenheid van het 60-jarig bestaan van onze groep heeft Piet Muller (lid sinds een paar maanden na oprichting) de historie van de Argonauten beschreven, tot 1994, kort voor zijn afscheid als stichtingsvoorzitter. Felix Oberdorfer heeft de periode 1994-2004 aangevuld. Veel leesplezier! De Argonauten' zijn in september 1944 in Hilversum opgericht als een landverkennersgroep, op het moment dat Noord-Nederland verwachtte heel spoedig door de Geallieerde troepen te zullen worden bevrijd (de padvinders-beweging was tijdens de Duitse bezetting verboden). Doordat veel van de eerste leden afkomstig waren uit het vrijzinnig-christelijk jeugdwerk werden 'De Argonauten' een vrijzinnig-protestantse groep.

De groepsnaam is afkomstig uit de Griekse mythe over 'De Argonauten en het Gulden Vlies'. In dit verhaal moet de held Jason een opdracht vervullen die voor onmogelijk wordt gehouden. Hij moet een gouden ramsvacht, die door een draak verweg, ergens in de Kaukasus, wordt bewaakt, veroveren en terugbrengen naar Griekenland. Met de hulp van vijftig helden uit het hele land, die scheep gaan op het schip Argo, wordt, na vele avonturen, deze 'onmogelijke' opdracht toch volbracht. Dit gegeven heeft destijds de oprichters van de groep ertoe gebracht de naam 'Argonauten' te kiezen: samen kunnen we dingen doen die voor onmogelijk worden gehouden.

Bij het einde van de oorlog, in mei 1945, konden de verkenners van De Argonauten uit hun ondergronds bestaan tevoorschijn komen. Nieuwe leden stroomden toe: er werd een welpenhorde opgericht, spoedig nog een tweede, er kwam een tweede verkennerstroep en een voortrekkersstam, de 'Jasonstam', voor oudere leden.

Vier jaar later moest de groep het tijdelijk onderkomen aan de Soestdijker-straatweg verlaten. De bloeitijd was voorbij: er waren nog maar enkele tientallen leden, die met elkaar en met zelf-verdiend geld een eigen groepshuis gingen bouwen achter de Eikenlaan, dichtbij de Hoorneboegse hei. Bij de opening hiervan, in maart 1952, was de groep weer op krachten gekomen.

In daaropvolgende jaren werden de Argonauten naar buiten toe vooral bekend door hun herfstwandeltochten door de bossen van de Lage Vuursche, waaraan naast mede-padvinders (nu: 'scouts') honderden Hilversummers hebben deelgenomen.

Het derde lustrum van de groep, in 1959, kwam in het teken van Griekenland te staan: er werd een 'Grieks Jaar' uitgeroepen, Argolympische spelen op de Hoorneboegse hei georganiseerd, Atheens scouts uitgenodigd en aan een groot kampvuur een Argolustrumspel opgevoerd. Het jaar daarna ging het verder met een Grieks programma voor heel Hilversum, 'Hellas in Hilversum', waarin o.m. een tentoonstelling in het Goois museum, theatervoorstellingen, dansuitvoeringen, lezingen en een Griekse markt werden georganiseerd. Drie weken lang hingen, in het kader van 'Hermes in Hilversum', de winkelstraten in het centrum vol Griekse vlaggen en waren meer dan honderd etalages door scholieren Grieks ingericht.

Die zomer reisden negen Argonauten naar Griekenland om er een deel van de tocht van hun mythologische naamgenoten met een zeilboot (kaïk) na te varen. Nu 'brachten' ze een Gulden Vlies mee: de opbrengst van hun Griekse markt was voor een technische school in Thracië bestemd. De reis kreeg zowel in Griekenland als in Nederland een enorme publiciteit. Door het schrijven van artikelen, het maken van foto's, dia's en radio-opnamen, later gebruikt voor een diaklankbeeld dat voor allerlei verenigingen en scholen werd vertoond, konden de Argonauten hun reiskosten terugverdienen.

Dankzij het grote succes van hun eerste tocht konden de Argonauten in 1962 een tweede zelf-verdiende reis door Griekenland maken, ditmaal in het voetspoor van Theseus, die volgens een bekende mythe met hulp van de draad van Ariadne uit het labyrinth van Kreta kon ontsnappen. Drie jaar later was de stand van de kas zodanig dat een tiental Argonauten het aandurfde een tocht van drie maanden door het Midden-Oosten te gaan maken, nu in het voetspoor van Alexander de Grote. De reis voerde met tal van avonturen door Turkije, Syrië, Libanon, Jordanië, Irak en Iran. Wegens het voortdurend succes van hun publiciteitswerk volgde in 1969 zelfs nog een vierde tocht, verder in Alexander de Grote's sporen dwars door Afghanistan en Pakistan tot aan de Indus. Deze tocht werd door een NCRV-televisieteam verfilmd.

In al die jaren maakten verkenners en Jasonstamleden verre fietstrektochten, o.m. langs de Noorse fjorden, door de Pyreneeën en in de Franse Alpen. Er werd deelgenomen aan internationale werkkampen in een door een aardbeving verwoest Siciliaans dorpje. Dichter bij huis werden weekeindtochten naar het eiland Pampus georganiseerd en met een zelfgemaakt vlot op de Friese meren gevaren. In de jaren '70 besloot de groep het vrijzinnig-protestantse karakter op te geven. Van padvindersgroep werden ze een scoutinggroep van Scouting Nederland.

Sinds de jaren 80 en 90 is de groep bekend van haar 'pionier-prestaties'. Met houten palen worden grote objecten gebouwd, die alleen met touwen (‘sjorringen’) bijeen gehouden worden. In 1993 werd bij het groepshuis een toren van meer dan 35 meter hoog gebouwd. Deze deed dienst als zend- en ontvangst-station tijdens de Jota, de 'Jamboree on the Air', wanneer scouts van over de hele wereld met elkaar in radio-contact staan. Een metershoge foto van deze toren prijkt tegenwoordig aan de deur van de Stamhut in het clubhuis.

De record-toren van 1993 hebben we nog eens herhaald in 1996, nadat in 1995 de pionierprestaties van de Groep welhaast wereldwijde bekendheid verwierven tijdens de Wereld Jamboree in Dronten, Nederland. Daar waren de Argonauten als kernploeg binnen de afdeling ‘Camping Facilities’ o.a. verantwoordelijk voor de bouw van twee 25-meter hoge achthoekige vuurtorens die als baken dienden voor de 30.000 aanwezige scouts.

Ook stonden de negentiger jaren in het teken van de opbouw van een nieuwe jongste speltak, de Bevers (5-7 jaar). Momenteel floreert deze speltak met zo’n 15 leden, en vormt de groeimotor voor de oudere speltakken van de groep. De afgelopen jaren waren redelijk rustig voor de Argonauten, totdat in 2001 het clubhuis De Argo zwaar beschadigd werd door brandstichting. De periode 2001-2004 is voornamelijk gebruik om deze schade te herstellen, en in April 2004 is de geheel vernieuwde Argo feestelijk heropend. Als laatste heuglijke feit kan de oprichting van een nieuwe Stam (voorjaar 2004) genoemd worden, nadat de vorige stam in 1998 ter ziele is gegaan.

De Argonauten-geschiedenis is in 1994 herdacht met een Argo-vaartocht: tijdens de lustrumviering op 24 september 1994 werd een musical opgevoerd over de terugtocht van Jason en de zijnen. In Januari 2005 zal het cabaret (tijdens de traditionele Boerenkoolfuif) wellicht weer in het teken staan van de legendarische Argonautentocht.

Bronvermelding:

Piet Muller, 25 september 2004.

Waar komt de naam Argonauten vandaan?

Onze groepsnaam komt uit de Griekse mythologie. De Argonauten waren, volgens een beroemd oud Grieks verhaal, een groep helden die onder aanvoering van Jason een gevaarlijke tocht gaan maken naar verre, onbekende gebieden om het Gulden Vlies naar Griekenland terug te brengen.

De naam is bedacht, een maand na de oprichting van de padvinders(scouting)groep in september 1944, door een van de oudste leden, Tjaard Hommes, zoon van de oprichter van de groep. Hij had op het Hilversumse gymnasium van het Argonautenverhaal gehoord en hij vond dat zo prachtig dat hij voorstelde díe naam aan de groep te geven. Met elkaar een moeilijke, avontuurlijke tocht gaan maken, samen zoeken naar de juiste koers op onbekende wateren, om een groots doel te bereiken &endash; daar staat de naam van de Argonauten voor.

Wat was die legende? Jason was de zoon van Aeson, koning van Iolkos in Thessalië, in Noord-Griekenland. Deze Aeson werd door zijn helfbroer Pelias van de troon gestoten. De kleine Jason werd gered door zijn voedster, die hem naar het Peliongebergte bracht, waar hij werd grootgebracht door de wijze Cheiron.

Pelias was gewaarschuwd door een orakel dat hij op zijn beurt zou worden gedood door een man die op één blote voet naar de stad zou komen. Dat zou na een aantal jaren inderdaad gebeuren. Toen Jason, als jongeling, op weg naar de stad een hoog gezwollen rivier moest oversteken verloor hij daarbij één van zijn sandalen, die in de bedding bleef steken. De andere kon hij uit de modder trekken en zo verscheen hij voor de koning. .

Zodra koning Pelias hem zag moest hij aan het orakel denken en hij besloot Jason op een gevaarlijk, ver avontuur te zenden, met de gedachte dat Jason hiervan toch niet levend zou terugkeren.

De opdracht voor Jason bestond erin om in Kolchis het befaamde Gulden Vlies te bemachtigen. Dat was de gouden vacht van een heilige ram die in vroegere tijden vanuit Griekenland naar dit land was gevlogen, dat aan het oostelijke uiteinde van de Zwarte Zee was gelegen. Volgens veel Grieken hoorde die vacht in Griekenland thuis. Maar het terughalen van die vacht was een bijna onmogelijke taak, want Kolchis lag onmetelijik ver weg, de vaarroute erheen was onbekend en het Gulden Vlies werd door een altijd waakzame draak bewaakt.

Jason stuurde herauten naar alle koninklijke hoven van Hellas (Griekenland) om dappere jonge mannen op te roepen voor de tocht. Het waren er vijftig, onder meer de geweldige Herakles en zijn helper Hylas, Orpheus de zanger, de broers Castor en Polydeukes (Pollux), Zetes en Kalaïs, de zonen van de Noordenwind, de scherpziende Lynkeus, de twistzieke Idas, Peleus en Telamon. Onder leiding van de godin Athene werd aan de voet van het Peliongebergte een grote boot gebouwd, die de Argo werd genoemd, dat is: de snelle. Daarvandaan komt ook de naam 'Argonauten': de Argo-vaarders.

Avonturen beleefden de Argonauten al meteen na hun vertrek uit Iolkos (het huidige Volos). Bij hun landing op het eiland Lemnos in de Egeïsche Zee bleken alle mannen kort tevoren door hun vrouwen te zijn omgebracht. De Argonauten kwamen er de orde weer herstellen. Later moesten ze koersen door een gevaarlijke zee-engte, de Hellespont (nu de Dardanellen) en tussen de botsende rotsen van de Symplegaden (bij de huidige Bosporus) doorvaren. Nog veel meer gevaren bedreigden hen tijdens hun lange vaartocht over de Zwarte Zee, totdat ze eindelijk Kolchis bereikten. Hier werden ze ontvangen door koning Aietes, die Jason duidelijk maakte dat hij het Gulden Vlies alleen kon krijgen als hij een paar vuurspuwende stieren voor een ploeg kon spannen, na het omploegen van een akker draketanden in de voren zou zaaien en de daaruit voortkomende ijzeren mannen zou verslaan. Maar Jason wist de tovenares Medea, de dochter van de koning, te verleiden om hem bij dit alles te helpen. Tenslotte gaf zij hem een toverdrank zodat hij de draak kon bedwelmen, de kostbare vacht kon grijpen en met zijn kameraden kon vluchten naar de haven. Daar begon de al even gevaarlijke terugtocht naar Griekenland. Medea voer met Jason en zijn Argonauten mee.

Jason kon bij terugkomst de macht over Iolkos krijgen en Medea werd koningin, maar later moesten ze vluchten naar Korinthe. Hier werd Jason verliefd op Glauke, de dochter van de koning. Het verhaal krijgt een dramatisch einde als Medea uit wraak naar Glauke een vergiftigd kleed stuurt zodat ze een vreselijke dood sterft. Dan doodt ze haar eigen kinderen en vliegt weg in een met draken bespannen wagen. Jason blijft geslagen achter en werpt zich in wanhoop in zijn eigen zwaard. .

De achtergronden van de legende. Het Argonautenverhaal moet al heel vroeg bekend zijn geweest, want Homerus, de oudst bekende bron van de Griekse mythologie. verwijst in zijn Odyssee al naar de beroemde Argo, die de Botsende Rotsen wist te omzeilen. Ook het verhaal van de vrouwen van Lemnos en van het bezoek aan het land van koning Aietes wordt bij Homerus als bekend verondersteld. Ook Hesiodus, een dichter uit Boeotië die vrijwel in dezelfde tijd als Homerus leefde, aan het eind van de achtste eeuw voor Christus, moet het verhaal gekend hebben. In de vijfde eeuw werd het een geliefd thema bij vele Griekse dichters en schrijvers. Aeschylos, Sophocles, Euripides en anderen schreven er wereldberoemde toneelstukken over. Daarbij gaat het vooral om de al genoemde dramatische afloop van de liefdesrelatie tussen Jason en Medea.

Het verhaal van de eigenlijke Argonautentocht is het eerst volledig beschreven door Apollonius Rhodius, een dichter afkomstig van het eiland Rhodos, die leefde in Alexandrië in de derde eeuw voor Christus. Interessant is de vraag of het verhaal werkelijk gebeurd is. Volgens Strabo, een beroemde geograaf uit de oudheid, is dat zeker het geval geweest. De Grieken zouden in de vroegste tijden, zo omstreeks 1225 voor Christus, al verkenningsreizen langs de zuidkust van de Zwarte Zee hebben gemaakt, op zoek naar nieuwe handelscontacten. Strabo wijst erop dat er wellicht een verband bestaat tussen de manier waarop in Kolchis &endash; ter plaatse van het huidige Georgië &endash; goud werd gewonnen met behulp van schapevachten, en de legende van het Gulden Vlies.

Het Gulden Vlies. Het Gulden Vlies werd in de Griekse mythologie genoemd naar de gouden vacht van een gehoornde ram (in het Grieks heet het Gulden Vlies 'Chrysòmallon Dèras', goudbehaarde huid). Die werd uitgezonden door de god Hermes om twee koningskinderen te redden: Phrixus en Helle, die door hun stiefmoeder Ino werden gehaat, omdat zij haar eigen zoon op de troon wilde krijgen. Hun vader, koning Athamas, was daar onverschillig over. Toen bad hun moeder, Nephele, de goden om hulp. Hermes zond de ram met de gouden vacht, die hen meevoerde op zijn rug. Hij steeg op in de lucht en vloog naar het oosten, maar toen hij de zeeëngte overstak die Europa en Azië van elkaar scheidt gleed Helle van zijn rug en viel in het water. Dat heet sindsdien de Hellespont (nu: de Dardanellen).

De ram bracht Phrixus veilig in Kolchis, waar hij gastvrij werd ontvangen door koning Aietes. Uit dankbaarheid offerde hij de ram in de tempel die gewijd was aan de oppergod Zeus. Daarna schonk hij de gouden vacht aan de koning, die hem ophing aan een eikenboom in een heilig woud van Ares, bewaakt door een nimmer slapende draak.

In de middeleeuwen werd naar aanleiding van dit beroemde verhaal de Orde van het Gulden Vlies ingesteld. Dat gebeurde ter gelegenheid van het huwelijk van hertog Filips de Goede van Bourgondië met Isabella van Portugal, in het jaar 1430 te Brugge. Het is de oudste en aanzienlijkste wereldlijke (dus niet religieuze) ridderorde van de wereld. Als onderscheidingsteken droegen de ridders een kleine gouden ramsvacht met kop en poten, door een ring gehaald, hangend aan een gouden keten. Op schilderijen van Karel V en Philips II zie je dat deze vorsten de ordetekenen dragen.

De Orde bestaat nog steeds, alleen zijn er wegens onenigheid twee 'soevereinen' (een Oostenrijkse en een Spaanse) die ieder nieuwe ridders kunnen benoemen. De schatten van de Orde bevinden zich in Wenen.

De Argonauten van Hilversum. De padvindersgroep (nu scoutinggroep) De Argonauten in Hilversum besloot om ter gelegenheid van zijn derde lustrum het jaar 1959 uit te roepen tot Grieks Jaar. Er werden toen allerlei 'Griekse' activiteiten uitgevoerd. Er waren zóveel plannen dat sommige pas in 1960 werden uitgevoerd, zoals de manifestatie 'Hellas in Hilversum' en: het uitvoeren van de tocht van de oude Argonauten, met een kaïk (zeilboot) over de Griekse wateren. Het waren negen Argonauten die nu wegvoeren uit de haven van Iolkos (Volos) om via Lemnos en Samothrake naar Thracië te varen. In plaats van weer het Gulden Vlies te veroveren brachten zij een geschenk voor een technische school in het stadje Chrysoúpolis. Verder oostelijk ging de tocht om praktische redenen niet: het verre Kolchis lag in 1960 trouwens achter het IJzeren Gordijn….

Tegenwoordig staat er in Volos een monument aan de haven waarop het model van de Argo staat. Daaronder zijn de namen van alle Argonauten in steen gebeiteld.

Over deze tocht hebben we zelf een boek geschreven: 'Argonautisch Avontuur'. Ook hebben we een diaklankbeeld samengesteld, waarvan nu een cd-rom/dvd is vervaardigd; die kan op verzoek worden vertoond. Bij bijzondere gelegenheden (lustrumviering, boerekoolmaaltijd) wordt vaak een cabaretvoorstelling gegeven van het Argonautenverhaal.

Het groepsblad van de Hilversumse Argonauten heet natuurlijk 'Het Gulden Vlies'. Het verschijnt al sinds 1945. En sinds 1959 wordt bij elke lustrumviering de Orde van het Gulden Vlies uitgereikt aan personen (geen actieve leden) die zich bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt voor de groep.

Literatuur. Het Argonautenverhaal wordt in alle boeken over de Griekse mythologie beschreven. De tekst van het heldengedicht van Apollonius Rhodius met een interessante inleiding is te vinden in 'The Voyage of Argo', uit het Grieks vertaald door E.V.Rieu, Penguin Classics, 1e druk 1959.

De beroemde auteur van historische romans Robert Graves schreef 'Hercules my Shipmate', dat vertaald is als 'De Argonautentocht', uitg. De Boekerij, Baarn, ca. 1960. Het nawoord van Graves geeft veel interessante achtergronden en literatuurverwijzingen.

Het toneelstuk 'Medeia' van Euripides is in Nederlandse vertaling verschenen bij de Nederlandsche Boekhandel, Antwerpen, 1949 (maar er zullen zeker nieuwere edities bestaan). Ook verschillende Nederlandse schrijvers en dichters hebben Medea als hoofdpersoon van hun werken genomen.

Ons eigen boek 'Argonautisch Avontuur', hierboven genoemd, is geschreven door Orpheus, één van de Hilversumse Argonauten. Het is verschenen bij H. ten Brink's Uitgeversmij., Amsterdam/Meppel, in 1961 en niet meer verkrijgbaar. Het is wel te vinden in het Argonautenarchief en in het Scoutingmuseum.

Tekst geschreven door ons Erelid Piet Muller, april 2005