Nederlandse vlag

Bij officiele gelegenheden worden vlaggen vaak gehesen door leden van scouting. Dit artikel beschrijft de geschiedenis van de Nederlandse driekleur, en de manier waarop de vlag behandeld dient te worden.

Nederlandse vlag

Het ontstaan van het rood-wit-blauw

De Nederlandse vlag is ontstaan tijdens de tachtigjarige oorlog, een strijd die gevoerd werd tussen de "Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden" (de voorloper van het huidige Nederland) en de Spanjaarden. Deze strijd ontstond in 1568, min of meer doordat de protestants geworden Nederlanden onder leiding van Willem van Oranje eigenlijk maar wat graag afwilden van de katholieke Spaanse onderdrukking.

Voor de kleuren van de vlag is gebruik gemaakt van de kleuren die voorkwamen in het wapenschild van Willem van Oranje, een verre voorvader van Koningin Beatrix. Hij was de aanvoerder van de Nederlanders die tegen de Spanjaarden vochten. Op zijn gouden wapenschild stond een blauwe jachthoorn met zilveren (=witte, goud en zilver werd destijds als geel en wit weergegeven) banden er omheen. De koorden waar de hoorn aanhing, het mondstuk en de opening waar het geluid uit komt waren rood. De Nederlandse vlag werd voor het eerst gebruikt op 1 april 1572 toen de watergeuzen onder leiding van Lumey via een list Den Briel innamen, Ter nagedachtenis aan die list en de stommiteit van de Spanjaarden om er zomaar in te trappen word er op 1 april on bijna de hele wereld geintjes uitgehaald.

In het begin had de Nederlandse vlag 18 smalle banen. Op enige afstand leek dit paars. Vandaar dat het aantal banen tot 9 en nog later tot 3 werd teruggebracht.

Betekenis van de Nederlandse driekleur

In feite is een vlag alleen maar een stuk textiel, maar toch betekent het veel meer dan je zou denken. In het verleden hebben mensen voor deze vlag gevochten. Eigenlijk vochten ze natuurlijk voor de vrijheid van Nederland, maar als symbool gebruikten ze die vlag. Die rood wit blauwe vlag is dus een kenteken van ons land. Het bewijst dat Nederland bestaat. Men zegt dan ook dat onze vlag staat voor vrijheid, democratie en rechten voor alle mensen. Denk daar een aan als de vlag bij het openen gehesen wordt. Maak van dit hijsen geen aanfluiting door er lummelig bij te staan of er bij te lachen. Sta rechtop, kijk naar de vlag en denk erbij wat het betekent, dat die vlag daar kan en mag hangen en hoe dit bereikt is.

Het hijsen van de vlag

Het hijsen van de vlag wordt bij waterscouting als volgt gedaan: Als jouw bak dienstbak is zal de schipper aan jouw bootsman om de vlag vragen. Hij salueert daarbij en de bootsman salueert terug. Daarop draait de bootsman zich naar zijn bak en vraagt aan twee baksleden om de vlag te hijsen. Hij salueert naar die baksleden en zij salueren terug. Daarop gaan de baksleden naar voren. Als zij in de buurt van de schipper zijn, maken zij halt en salueren naar de schipper. Deze salueert terug. De baksleden lopen nu naar de vlag, maken het touw los van de kikker. Een van de baksleden pakt de vlag beet en zorgt ervoor dat die de grond niet raakt. De ander hijst de vlag rustig in de top. Als de vlag boven is dan beleggen we de lijn op de kikker, doen twee of drie passen achteruit en salueren naar de vlag. Daarop draai je je om en een van beiden zegt rustig en duidelijk de wet op. Daarop draai je je naar de schipper, salueert en gaat terug naar je plaats.

Bij landscouting gaat het min of meer op dezelfde manier, maar worden de rol van schipper en bootsman overgenomen door de patrouilleleider (PL) en de assistent-patrouilleleider (APL) (klopt dit?)

Vlag breken

Behalve een vlag hijsen kan je een vlag ook breken. Dit gaat bijna op dezelfde wijze. Bij het breken wordt de vlag al van te voren als een pakketje omhoog gehesen. Bij het openen trekt men aan een touwtje en de vlag ontplooit zich. Let er wel op dat bij het oprollen de blauwe kleur altijd buiten zit. Het beste is het om iemand te vragen dit eens voor te doen. Dan zie je dat het allemaal erg eenvoudig is.

Het oprollen van een vlag voordat je de vlag kan breken:

• Je vouwt de vlag in drieën. Let erop dat blauw aan de buitenkant zit.

• De persoon die niet staat aan de kant waar het touw vastzit, begint de vlag als een harmonica op te vouwen. Wanneer je halverwege bent kan je gewoon gaan rollen. Let er weer op dat blauw aan de buitenkant zit.

• Daarna wordt het touw, dat onderaan de vlag zit, een keer om de vlag gedraaid. Vervolgens haal je het touw een keer onder zichzelf door zoals op de tekening. Er ontstaat een soort lus (slipsteek).

Op kampen wordt vaak bij het neerhalen van de vlag een fluitsignaal gebruikt. Er wordt eerst 1 maal gefloten. Als je dat hoort ga je in de houding staan met je gezicht naar de vlag. Als de vlag dan weer beneden is, hoor je 2 of 3 keer te fluiten. Je kan dan weer doorgaan waarmee je bezig was.

Als je de vlag na zonsondergang onverlicht buiten laat hangen noemen ze dat een belediging van de vlag. Wil je een vlag toch na zonsondergang laten hangen dan moet je een lamp op de vlag richten en die laten branden, een zogenaamde vlaggelamp. Het is ook een belediging van de vlag als hij de grond raakt. Let er dus op dat jou dat nooit gebeurt.

Halfstok

Een vlag kan ook halfstok worden gehesen. Dat gebeurt in geval van rouw. Als er iemand van belang overleden is. Het hijsen van een vlag half stok gaat net als het gewoon hijsen van de vlag. Als de vlag in de top hangt zet je hem even vast, gaat een paar passen terug en salueert naar de vlag. Daarna ga je terug naar voren maakt de vlag weer los en laat hem tot halverwege zakken. Dan maak je hem vast en gaat op een normale manier terug naar je plaats. Bij het neerhalen van een vlag die halfstok hangt hijs je hem eerst weer in de top, daar salueer je en haalt hem vervolgens neer, De algemene regel is dat je een vlag alleen maar kan salueren als hij in de top van de mast hangt. Is hij niet in de top kan je er ook nooit naar salueren.

Als je een vlaggenmast hebt, waar de vlaggen op verschillende hoogtes kunnen hangen, moet de nationale vlag altijd bovenaan komen, De nationale vlag gaat daarbij als eerste omhoog en als laatste naar beneden.

Vlaggen op schepen

Welke vlaggen je aan boord van een schip mag voeren, en waar ze moeten hangen, verschilt per schip. Bij een vlet hoort de Nederlandse vlag aan een vlaggenstok op de achterspiegel. Reclamevlaggen zijn verboden. De eigenaarsvlag (bijvoorbeeld een groepsvlag of een baksvlaggetje) hangt in het bakboordswant.

In het stuurboordwant kan een schippers- of stuurmansvlag hangen. De blauwe wimpel wordt gevoerd aan het uiteinde van de gaffel.

Een vlag wordt meestal vastgemaakt aan een kikker. Dat noemt men een kikker beleggen. Op de onderstaande tekening zie je hoe je een kikker moet beleggen. Oefen dit goed. Zorg ervoor dat als de kikker gedraaid is dat de halve steken aan de bovenkant zitten.

Patrouilleleider, Ploegleider

Assistent patrouilleleider / Assistent ploegleider