Jan Lavies
Jan Lavies was een Nederlandse grafisch ontwerper; hij was de ontwerper van het affiche van de Wereldjamboree van 1937 in Vogelenzang.
Levensloop[bewerken | brontekst bewerken]
Aan het begin van de 20ste eeuw bezocht Jan Lavies de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag met de bedoeling om tekenleraar te worden, maar het reclamevak trok hem meer[1][2]. Al in zijn academietijd maakte hij affiches en ander drukwerk en in 1923 stapte hij op de boot naar Amerika, het mekka van de moderne reclame. Binnen een jaar was Lavies, vele ervaringen rijker weer terug. Hij trouwde op 1 oktober 1924 met Catharina Petronella Veronica van der Straaten en met haar had hij een dochter genaamd Kiddy (die in 1956 op 29-jarige leeftijd in Rotterdam overleed). Hij besloot in 1925 in Nederlands-Indië te gaan werken. Op Java maakte hij tentoonstellings-stands, toneeldecors, folders en kofferetiketten voor hotels en advertenties en affiches voor importfirma’s. Belangrijke opdrachtgevers waren de Koninklijke Pakketvaart Maatschappij (K.P.M.), General Motors, de Japanse firma Daishin, Shell en de weekbladen d’Oriënt en Sport in Beeld. In Singapore werkte hij voor ‘The Progressive Publicity Company’, maakte advertenties voor Chinese bladen in Singapore en Hongkong, folders voor Shell, Singapore Rubber Works, Dunlop Banden en The Adelphi Gazette. Hij scheidde van Van der Straaten en trouwde met de journaliste Antonia Johanna van Duivenbode. Hij scheidde van Van Duivenbode op 28 december 1932.
In 1932 keerde Jan Lavies terug naar Nederland. Hij bekwaamde zich in de airbrush-techniek. De in Indië gelegde contacten werden voortgezet en hij ontwierp affiches voor het Pelikaan-comité, de Kon. Ned. Ind. Luchtvaartmaatschappij (KNILM), maar maakte ook omslagen voor de Autokampioen van de ANWB. Via de Haagse drukkerij Smulders verwierf hij spoedig veel opdrachten, o.a voor de Haagse sigarettenfabrikant Laurens Tobacco (Caballero), de Rijksverzekeringsbank, de Exploitatie Maatschappij Scheveningen (EMS) en de N.V. Vereenigde Nederlandsche Scheepvaart Mij. Bekend werden ook een affiche voor de Wereld Jamboree (1937) en omslagen voor de King Atlas. Een meer dan opmerkelijk werk uit deze periode is zijn affiche uit 1934 voor Pfeffermuhle, het beroemde Duitse anti-nazi cabaretgezelschap onder leiding van Erika Mann.
Tijdens de oorlog hield Lavies zich onder meer bezig met het opknappen van schilderijen en maakte hij nog twee affiches voor de Winterhulp. Ook vervalste hij persoonsbewijzen. Direct na bevrijding in 1945 was hij weer aan de slag met affiches voor de broodfabriek Van der Meer & Schoep, omslagen voor het blad Succes, affiches voor de Jaarbeurs en met een serie sluitzegels ter viering van het 700-jarig bestaan van Den Haag.
Veel opdrachtgevers van vóór de oorlog klopten ook weer aan. Het was een optimistische tijd en Lavies zijn stijl kreeg meer glamour. Dat is duidelijk te zien in affiches voor de firma Autopalace, importeur van de Tsjechische automerken Skoda en Tatra en in tal van de sigarettenaffiches waarin vrouwen een prominente rol vervullen. Intussen werd de Holland-Amerika Lijn (HAL) zijn belangrijkste opdrachtgever. Voor deze rederij maakte hij vele omslagen voor menukaarten, wijnkaarten, barlijsten en muziekprogramma’s voor de gasten op de schepen.
In 1997 verscheen over Lavies, onder auspiciën en op initiatief van het ReclameArsenaal, een Engelstalige monografie met een uitgebreid overzicht van zijn leven en werk.
In 2002 organiseerde het Gorcums Museum een tentoonstelling over het werk van Jan Lavies, waarbij hij zelf nog aanwezig was. De tentoonstelling was een onderdeel van de expositie Uitgerookt? Roken in de reclame (Museum voor Communicatie, Den Haag). De tentoonstelling gaf een beeld van het rijke oeuvre van Jan Lavies, die in september 2002 100 jaar werd. Affiches, menukaarten, boekomslagen, illustraties en advertenties, zowel in de gedrukte vorm als de originelen, illustreerden de stijl van Jan Lavies, die in de jaren 1922-1978 het grootste deel van zijn werk tot stand bracht in opdracht van tientallen bedrijven. Een groot deel van zijn werk liet Lavies na aan het rijk, nu in de collectie van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Sector Kunstcollecties (RCE), en ook het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) heeft veel werk in de collectie.
Scouting[bewerken | brontekst bewerken]
Hij was ontwerper van een affiche voor de Wereldjamboree 1937 in Vogelenzang.
