Bewerken van Lelievlet
Scoutpedia.nl, dé Scouting wiki
Waarschuwing
Je bent niet aangemeld. Jouw IP-adres wordt opgeslagen als je wijzigingen op deze pagina maakt.
Deze bewerking kan ongedaan gemaakt worden. Hieronder staat de tekst waarin de wijziging ongedaan is gemaakt. Controleer voor het publiceren of het resultaat gewenst is.
| Huidige versie | Jouw tekst | ||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
[[ | [[Afbeelding:Lelie vlet.png|thumb|De lelievlet]] | ||
De '''lelievlet''' is de meest gebruikte stalen zeil-, roei- en wrikboot bij [[waterscouting]]. In [[1956]] is de eerste lelievlet gebouwd bij botenbouwer Teunis Beenhakker. De naam is afgeleid van het traditionele | De '''lelievlet''' is de meest gebruikte stalen zeil-, roei- en wrikboot bij [[waterscouting]]. In [[1956]] is de eerste lelievlet gebouwd bij botenbouwer Teunis Beenhakker. De naam is afgeleid van het traditionele Scoutinglogo, de [[pijlkop]], die sterke overeenkomsten vertoont met een [[Franse lelie]]. De Lelievlet wordt gebruikt door alle Waterscoutinggroepen van [[Scouting Nederland]], een aantal Vlaamse Zeescouts groepen en het National Water Activities Centre(NWAC) van [[Scouting Ireland]]. | ||
= Geschiedenis = | = Geschiedenis = | ||
[[ | [[Afbeelding:Lelievlet zeilteken.png|thumb|Het zeilteken]] | ||
Tot in de jaren veertig werden door | Tot in de jaren veertig werden er door Zeeverkennersgroepen allerlei verschillende boten gebruikt. Vaak waren dit afgedankte reddingssloepen van zeeschepen of andere soorten roeisloepen. Deze boten waren bijna altijd van hout, waardoor het onderhoud veel tijd en geld kosten. Ook was het moeilijk om onderdelen te vervangen omdat de boten verouderd waren. | ||
Eind jaren veertig ontwierp Scouting de eerste standaardboot: de [[Lelieschouw]]. Deze bleek echter duur, zwaar terwijl er nauwelijks mee geroeid of gewrikt kon worden. Daarom ging men in [[1955]] op zoek naar een andere boot en kwam terecht bij Teunis Beenhakker uit Kinderdijk. Hij had kort na de oorlog een ontwerp gemaakt voor een roei- en wrikvlet voor binnenvaart-schippers. De groepen zagen wel wat in dat ontwerp en de heer A. Stockman, schipper bij de [[Titus Brandsma (Breda)|Titus Brandsmagroep]] in Breda en commissaris bij de [[Katholieke Verkenners]], paste het zo aan dat het ook als zeilboot gebruikt kon worden. Er kwamen onder andere een mast, een midzwaard en twee luchtkasten in. In [[1956]] bouwde Teunis Beenhakker twee vletten voor proef. Hij maakte twee bijna gelijke vletten: eentje van 4,60 meter en eentje van 5,60 meter. Het zeil was bij allebei de boten even groot: 12,5m2. Uiteindelijk werd de 5,60 meter boot uitgekozen als meest geschikt. Net als de Lelieschouw werd de boot genoemd naar het traditionele Scoutinglogo: de [[pijlkop]] die sterke gelijkenissen vertoont met de [[Franse lelie]]. Het zeilteken is hetzelfde als de Lelieschouw (de lelie) maar nu met een V er onder. | |||
De lelievlet werd een groot succes. Tot 2006 zijn in Nederland zo'n 1550 lelievletten gebouwd. Lelievlet nummer '1' bestaat nog steeds en vaart nog steeds onder de vlag van de Titus Brandsmagroep. Niet alleen scouting maakt gebruik van de lelievlet, ook het [[Zeekadetkorps Nederland]]. | |||
Aan het begin van de 21ste eeuw startte er vanuit de maritieme technieksector een project, genaamd [[Vletten op de Maas]]. Dit had als doel om jongeren warm te maken voor de scheepsbouw, door middel van het zelf bouwen van lelievletten. | Aan het begin van de 21ste eeuw startte er vanuit de maritieme technieksector een project, genaamd [[Vletten op de Maas]]. Dit had als doel om jongeren warm te maken voor de scheepsbouw, door middel van het zelf bouwen van lelievletten. | ||
= Beschrijving = | = Beschrijving = | ||
[[ | [[Afbeelding:Lelievlet_onderdelen.png|thumb|Klik op de afbeelding voor een onderdelenoverzicht van de lelievlet]] | ||
Een lelievlet is een zogeheten "knik-spantvlet" met midzwaard, sloeptuig en twee luchtkasten voor en achter. De vlet is ondertuigd. Dat wil zeggen dat het minder zeil heeft dan de boot hebben kan. Hiervoor is gekozen vanwege de veiligheid, maar een voordeel is dat er ook met hogere windkracht mee gezeild kan worden. Onder zeil hebben ze dezelfde prettige onhebbelijkheden die ook de schouw en in feite iedere platbodem heeft: gevoelig voor de gewichtsverdeling aan boord en dankbaar voor een goede behandeling van de fok. Er is plaats voor zes roeiers en er is een wrikgat aan [[stuurboord]] in de spiegel. De afmetingen van een lelievlet zijn: | Een lelievlet is een zogeheten "knik-spantvlet" met midzwaard, sloeptuig en twee luchtkasten voor en achter. De vlet is ondertuigd. Dat wil zeggen dat het minder zeil heeft dan de boot hebben kan. Hiervoor is gekozen vanwege de veiligheid, maar een voordeel is dat er ook met hogere windkracht mee gezeild kan worden. Onder zeil hebben ze dezelfde prettige onhebbelijkheden die ook de schouw en in feite iedere platbodem heeft: gevoelig voor de gewichtsverdeling aan boord en dankbaar voor een goede behandeling van de fok. Er is plaats voor zes roeiers en er is een wrikgat aan [[stuurboord]] in de spiegel. De afmetingen van een lelievlet zijn: | ||
* Lengte: 5,60 m | *Lengte: 5,60 m | ||
* Breedte: 1,80 m | *Breedte: 1,80 m | ||
* Hoogte: 5,60 m (vanaf waterlijn) 5,70 m (getuigd) | *Hoogte: 5,60 m (vanaf waterlijn) 5,70 m (getuigd) | ||
* Gem. gewicht: 650 kg | *Gem. gewicht: 650 kg | ||
* Gem. gewicht: 650 kg (casco) | *Gem. gewicht: 650 kg (casco) | ||
* Gem. gewicht: 900/1000 kg (voltuig) | *Gem. gewicht: 900/1000 kg (voltuig) | ||
* Zeiloppervlak: 12,15 m² | *Zeiloppervlak: 12,15 m² | ||
* Diepgang: 0,30 m | *Diepgang: 0,30 m | ||
== Benamingen == | == Benamingen == | ||
Een vlet is geen boot, het is een schip. < | Een vlet is geen boot, het is een schip. <BR/> | ||
De | De voor kant van het schip noemen we de boeg, de achtekant heet de spiegel. De zijkanten zijn de [[Bakboord_en_stuurboord|boorden]]. Het voorste vlakke puntje van de vlet is de plecht. Het grote vlak voorop is het voordek, dit is de bovenkant van een luchtkast. Het diepe deel is de kuip. De bodem van de kuip bestaat uit de bodemplaten, samen het vlak. De hoekijzers waar de vlonders op liggen zijn de buikdenningen. Voorin de kuip in het midden bevind zich de [[Zwaard|zwaardkast]] met daarop de [[Mast|mastkoker]]. De schuine zijwanden van de vlet zijn de kimmen. Het grote vlak achterop is het achterdek, dit is ook de bovenkant van een luchtkast. De achterkant van de vlet is de spiegel. | ||
== Tuigage == | == Tuigage == | ||
* [[Mast]] | *[[Mast]] | ||
* [[Stagen|Want]] | *[[Stagen|Want]] | ||
* [[Stagen|Voorstag]] | *[[Stagen|Voorstag]] | ||
* [[ | *[[Val_(zeilen)|Vallen]] | ||
* [[Fok]] | *[[Fok]] | ||
* [[Grootzeil | *[[Grootzeil]] | ||
*[[Schoot|Schoten]] | |||
* [[Schoot|Schoten]] | *[[Anker]] | ||
* [[Anker]] | |||
== Losse Onderdelen == | == Losse Onderdelen == | ||
* [[Roeiriem|Dollen]] | *[[Roeiriem|Dollen]] | ||
* [[Doft]] | *[[Doft|Doften]] | ||
* [[Buikdenning|Kuipvlonders]] | *[[Buikdenning|Kuipvlonders]] | ||
* [[Wrikriem]] | *[[Wrikriem]] | ||
* [[Roeiriem|Riemen]] | *[[Roeiriem|Riemen]] | ||
* [[Roer]] | *[[Roer]] | ||
* [[Zeilhuik]] | *[[Zeilhuik]] | ||
== Optionele onderdelen == | == Optionele onderdelen == | ||
* Hoosvat | * Hoosvat | ||
Drijvend bakje waarmee water van de buik van de vlet geschept kan worden. Past meestal onder de kuipvlonder voor de mast Dit is ook het diepste punt dus een van deze vlonder moet toch van zijn plaats om te kunnen hozen. Er bestaan | Drijvend bakje waarmee water van de buik van de vlet geschept kan worden. Past meestal onder de kuipvlonder voor de mast Dit is ook het diepste punt dus een van deze vlonder moet toch van zijn plaats om te kunnen hozen. Er bestaan commerciele hoosvaten, een plastic limonade~ of melk~pak en een schaar werkt ook. | ||
* Dweil | * Dweil | ||
Om het laatste restje water, modder en bladeren op te nemen. | Om het laatste restje water, modder en bladeren op te nemen. | ||
* Stootwillen | * Stootwillen | ||
Kleine buigzame buisvormige of | Kleine buigzame buisvormige of druppevormige ballen met een of meer ogen. Deze worden met behulp van korte lijntjes aan een ophangoog voor de stootwil bevestigd. Eigenaren van witte polyester jachten worden niet blij van teer of bitumen, houd de stootwillen schoon.. | ||
* [[Vlethuik]] | * [[Vlethuik]] | ||
Een huik die vastzit over het voordek en kan worden uitgelegd over de kuip en achterdek. | Een huik die vastzit over het voordek en kan worden uitgelegd over de kuip en achterdek. | ||
* | * Huikophouder | ||
Optioneel maar zeer nuttig onderdeel bij een vlethuik. | Optioneel maar zeer nuttig onderdeel bij een vlethuik. | ||
* | * Slaapvlonders | ||
Met behulp van slaapvlonders, huikophouder en een goede vlethuik kan men ruim met zes personen op een vlet kamperen. | Met behulp van slaapvlonders, huikophouder en een goede vlethuik kan men ruim met zes personen op een vlet kamperen. | ||
* [[Vaarboom]] | * [[Vaarboom]] | ||
Lange houten stok om te [[bomen]], of om de reikwijdte buitenboord te vergroten. | Lange houten stok om te [[bomen]], of om de reikwijdte buitenboord te vergroten. | ||
* Windvaan | * Windvaan | ||
Kan helpen bij bepalen van de [[Zeilen# | Kan helpen bij bepalen van de [[Zeilen#Karakteristieken_van_zeilkoersen|zeilkoers]] of schijnbare windrichting. Staat leuk bovenop de mast, maar is wel erg kwetsbaar, bijvoorbeeld een gestreken mast, bij laag hangende takken, of onder een brug. | ||
* [[Zeilhuik]] | * [[Zeilhuik]] | ||
Om aan boord het grootzeil bij elkaar, droog en schoon te houden. | Om aan boord het grootzeil bij elkaar, droog en schoon te houden. | ||
| Regel 73: | Regel 70: | ||
= Mogelijkheden - Basis voor spel activiteiten = | = Mogelijkheden - Basis voor spel activiteiten = | ||
Behalve [[zeilen]] kun je je met een lelievlet ook voortbewegen door te [[roeien]], [[wrikken]], [[jagen]] en te [[bomen]]. Je kunt soms ook een [[ | Behalve [[zeilen]] kun je je met een lelievlet ook voortbewegen door te [[roeien]], [[wrikken]], [[jagen]] en te [[bomen]]. Je kunt soms ook een [[Sleep|sleepje]] krijgen. | ||
[[Ankeren]], [[aanleggen]] | [[Ankeren]], [[aanleggen]] | ||
| Regel 83: | Regel 80: | ||
Tikkertje | Tikkertje | ||
* waarbij een bal (willetje) in het grootzeil van de ander gegooid moet worden. | * waarbij een bal (willetje) in het grootzeil van de ander gegooid moet worden. | ||
* Vlaggeroof erg letterlijk nemen en elkaars vlag proberen te 'stelen'. | * Vlaggeroof erg letterlijk nemen en elkaars vlag proberen te 'stelen'. | ||
| Regel 93: | Regel 90: | ||
Probeer dit soort zeil experimenten alleen in overleg met leiding / materiaal meester. | Probeer dit soort zeil experimenten alleen in overleg met leiding / materiaal meester. | ||
* [[Topzeil]]. | *[[Topzeil]]. | ||
* [[Genua]]. | *[[Genua]]. | ||
* [[Kluiver]] | *[[Kluiver]] | ||
Zeeanker / Drijfanker | Zeeanker / Drijfanker | ||
| Regel 102: | Regel 99: | ||
= Aanschaf = | = Aanschaf = | ||
Wil je een lelievlet kopen, dan moet je flink in de buidel tasten. Een casco vlet kost rond de € | Wil je een lelievlet kopen, dan moet je flink in de buidel tasten. Een casco vlet kost rond de € 5.050. Je hebt dan enkel de boot zelf, dus zonder beslag, touw, zeil e.d. Zeilklaar kost een vlet ongeveer € 7.580. Meer info is te verkrijgen bij de bouwers van de vletten: | ||
* Botenbouw Tukker in Gorinchem: [http://www.botenbouwtukker.nl www.botenbouwtukker.nl] | * Nieko in Franeker: [http://www.nieko.nl www.nieko.nl ] | ||
* Botenbouw Tukker in Gorinchem: [http://www.botenbouwtukker.nl www.botenbouwtukker.nl] | |||
* Stichting Restauratie Trix in Scheveningen: [http://www.stichtingtrix.nl www.stichtingtrix.nl] | * Stichting Restauratie Trix in Scheveningen: [http://www.stichtingtrix.nl www.stichtingtrix.nl] | ||
Of wat organisatie en commerciele studie promotie < | Of wat organisatie en commerciele studie promotie <BR/> | ||
[[Botenbouwproject ‘Vletten op de Maas’]]< | [[Botenbouwproject ‘Vletten op de Maas’]]<BR/> | ||
[[Vletten op de Maas]] | [[Vletten op de Maas]] | ||
= Externe links = | |||
= Externe links = | |||
* [http://www.zeilnummers.nl www.zeilnummers.nl] - overzichtslijst van Lelievletten | * [http://www.zeilnummers.nl www.zeilnummers.nl] - overzichtslijst van Lelievletten | ||
* [http://www.wateractivities.ie National Water Activities Centre] | * [http://www.wateractivities.ie National Water Activities Centre] | ||
| Regel 121: | Regel 116: | ||
}} | }} | ||
{{Link portaal Uitrusting}} | {{Link portaal Uitrusting}} | ||
{{Link portaal Scouting op het water}} | {{Link portaal Scouting op het water}} | ||
[[Categorie: | [[Categorie:Materiaal]] | ||
[[Categorie:Scouting op het water]] | |||
[[Categorie:Scouting Nederland]] | [[Categorie:Scouting Nederland]] | ||
[[Categorie:FOS Open Scouting]] | [[Categorie:FOS Open Scouting]] | ||
