Adri Knappert

Adri Knappert was één van de toonaangevende leidsters en trainsters binnen Het Nederlandsche Meisjesgilde en Het Nederlandse Padvindstersgilde.

Levensloop

Adri was een beroepskracht bij het Nederlandsche Padvindstersgilde in Den Haag. Ze woonde zelfs een aantal jaren in het Nationaal Hoofdkwartier op Billitonstraat 18 in Den Haag. Door het verbod op Scouting in april 1941 raakte Adri haar baan kwijt. Ze huurde van Philip Baron van Pallandt het huis ’t Weversnest aan de Steile Oever op Landgoed Eerde. Ze gaf hier in eerste instantie onderdak aan toeristen en dit zorgde voor inkomen. Op Kasteel Eerde, niet ver van haar huis, was in de oorlog een Internationale Quakerschool gevestigd. De Quakers wilden Duits-Joodse kinderen die voor het fascisme moesten vluchten onderwijs en onderdak geven. Hieronder waren een groot aantal Joodse kinderen. Van de 53 geregistreerde joodse inwoners in Ommen zaten er 22 op de Quakerschool. Op een gegeven moment was het de vraag of de kinderen moesten onderduiken of op school konden blijven.

Philip van Pallandt, die woonde op landgoed Eerde, was betrokken bij het Utrechts Kindercomité, een organisatie die joodse kinderen liet onderduiken. Maclaine Pont was hier actief en bevriend met Philip. Hij hielp mee met het vinden van onderduikadressen en bracht Maclaine in contact met Adri. De toeristen werden vervangen door joodse kinderen en ze ving er 10 kinderen tussen de 6 en 13 jaar op. Knappert onderwees ze in moed, uithoudingsvermogen, overleven en respect voor de natuur en de naasten. Het succesvolle netwerk rond de Joodse onderduikers op Eerde begon de aandacht te trekken. De situatie werd gevaarlijk geacht en daarom moest Knappert begin 1944 van Eerde vertrekken. Ze bracht met behulp van Ankie Stork, de contactpersoon van het Utrechts Kindercomité in Overijssel, de kinderen naar Lemele en Hellendoorn. Adri verbleef met de kinderen op landgoed Eelerberg bij Hellendoorn, eigendom van professor F.A. Vening Meinesz uit Utrecht. Er was hier veel ruimte om de kinderen onder te laten duiken maar toen er vragen gesteld werden besloot ze met de kinderen voor zes week naar  koloniehuis Zonnegloren (koloniehuis Zonneoord) in Ede te gaan. Bij terugkeer in Hellendoorn bleek dat de situatie niet verbeterd was. Ankie was in de tussentijd gearresteerd en dus moest Adri zelf naar alternatieve opvang zoeken. Het bleek niet mogelijk om de hele groep op 1 plek onder te brengen dus werden de kinderen op verschillende plekken ondergebracht. Adri zelf dook onder bij de familie Stork in Nijverdal, en later in Ede waar ze de bevrijding meemaakte.  

Na de oorlog was Adri één van de officieren die de Marva (Marine Vrouwenafdeling) hielp op te bouwen. In 1946 was ze het hoofd van de Marva in Huizen.

Scouting

Vijf Gilde-leidsters in Londen,
bovenste rij: Wil Baumans en Han Kersbergen
onderste rij Adri Knappert, Annetje ten Doesschate en Han Schokking.

Adri was één van de eerste padvindsters en als jonge leidster zat ze bij een groep in Amsterdam. Ze werd later Captain van de Pioniersters, afgekort tot Cap. In Laren was ze in 1928 betrokken bij de oprichting van een meisjesgroep op het terrein van Mejuffrouw Blijdenstein. Voordat er clubhuizen stonden had Mejuffrouw Blijdenstein oude barakken van het kamp Crailo – die voorheen van Belgische vluchtelingen uit de Eerste Wereldoorlog waren geweest – neer laten zetten op het achterste gedeelte van het terrein.

In de jaren 30 was ze een van de vooraanstaande figuren in het Nederlandse Padvindstersgilde en was zij een expert op kampeergebied. Veel leidsters volgden cursussen bij haar en genoten van haar kennis en enthousiasme. Ze was de eerste gildetrainer van het NMG/NPG en de eerste Nederlandse leidster die het Blue Cord van het internationale opleidingscentrum in het Verenigd Koninkrijk haalde. Ze was daarnaast leidster bij de KRAVO I-groep in Den Haag.

Samen met de hoofdcommissaresse mevr. E. de Koning - Uden Masman had zij in 1939 de leiding van het Nederlandse contingent naar de Pax Ting.

Toen de oorlog uitbrak bewees ze niet alleen wat ze organisatorisch, maar ook innerlijk waard was. Ze hielp vluchtelingen en zette zich met heel haar persoonlijkheid, samen met leiding en de padvindsters van haar groep in voor vervolgde landgenoten.

Na haar diensttijd kwam ze terug bij de NPG als trainster en van 1946 tot 1948 was ze lid van het Hoofdbestuur van de NPG. Ze woonde toen weer in Eerde.

Onderscheidingen en eretitels

Op 31 mei 1988 ontving ze, evenals enkele dappere personen uit Lemele de Israëlische Yad Vashem onderscheiding Rechtvaardige onder de Volkeren, voor hulp aan Joodse kinderen en volwassenen.

Bronnen en referenties

• stadsarchief.breda.nl

Het Nederlandse Padvindstersgilde