Padvinderij in Vlaardingen van 1945 tot 1973
Dit artikel behandelt de Padvinderij in Vlaardingen van de eerste dagen na de Tweede Wereldoorlog tot de fusie van de vier organisaties tot Scouting Nederland. Het is geschreven door (oud-Oubaas) Jaap van Krimpen en is gepubliceerd in het Historisch Jaarboek 2005, een uitgave van de Historische Vereniging Vlaardingen.
(Het artikel zal hier t.z.t. gepubliceerd worden, tot die tijd is een pdf-file met de tekst te bewonderen)
Hoort zegt het voort
Onderwerp in bewerking
Jaap van Krimpen
Hoort zegt het voort
De padvinderij van 1945-1973
Inleiding
Dit artikel is een vervolg op hetgeen Aad E. Dulfer over
de padvinderij in Vlaardingen vóór Wereldoorlog II in het
Historisch Jaarboek 2002 heeft geschreven.
Hier wordt de periode van de herstart in mei 1945 tot
ongeveer 1973, toen de padvinderij veranderde in scouting
behandeld.
Ik dank allen die het mij, op welke wijze ook, mogelijk
hebben gemaakt dit verhaal over de moeilijke jaren ná
1945 voor het nageslacht te bewaren. Want eerlijk is
eerlijk, van het bewaren van wat geweest is hebben de
meeste padvinders weinig kaas gegeten. Dat geldt ook
voor mij.
Ik dank de redactie van het Historisch Jaarboek voor hun
bijdrage hierin, zoals het omzetten van mijn geschreven
spreektaal naar een leesbare taal en de hulp bij het inkorten
van het artikel dat gezien de omvang van het jaarboek
noodzakelijk was.
Jaap van Krimpen.
Verklaring bij de fotobijschriften:
CJvK Collectie Jaap van Krimpen
CVg Collectie VIOOL-groep
CLP Collectie fam. L. Pietersen
CMvdH Collectie M. v.d. Hoeven
CJD Collectie J.W.F. Dorleijn
CRL Collectie R. Leerdam
CFT Collectie Frits Trooster
CCH Collectie C.M. Hoogerwerf
PC Een privé-collectie
CKS Collectie Koos Starre
Zo was het
Hopman Dulfer noemt in het Jaarboek 2002 vijf padvindersgroepen die in april 1941 in Vlaardingen actief waren:
- de Willem de Zwijgergroep, opgericht in 1932, met onder andere hopman Van Driel;
- de Prins Hendrikgroep in 1933 ontstaan na een conflict met de Willem de Zwijgergroep;
- de Prins Mauritsgroep, opgericht in 1934, als afsplitsing van de Willem de Zwijgergroep omdat de horde te groot was geworden;
- de zeeverkennersgroep De Geuzen. Deze groep die geen relatie had met de bekende verzetsgroep is eveneens ontstaan uit de Willem de Zwijgergroep. Een aantal oudere verkenners van de Zeemeeuwenpatrouille wilde het water op en daaruit werd op 1 oktober 1936 een zeeverkennersgroep opgericht;
- de Sint Jorisgroep (1937?)
Deze vijf groepen waren allen aangesloten bij de De Nederlandse Padvinders (N.P.V.).
De Katholieke Verkenners (K.V.) had voor de oorlog geen groep in Vlaardingen
en voor de meisjes was er een, in 1924 opgerichte, Nederlandse Padvindstersgilde (N.P.G.)
groep waarvan de naam niet te achterhalen is. Doch deze
groep had kennelijk vóór 1940 al weer opgehouden te
bestaan. De vierde padvinderij-stroming, de Nederlandse Gidsenbeweging (N.G.B.) werd pas in 1945 opgericht.
- Emblemen van de diverse padvinderij-stromingen. (CKS)
De Nederlandse Padvinders (N.P.V.)
De Katholieke Verkenners (K.V.) / De Verkenners van de Katholieke Jeugdbeweging (V.K.J.B.)
Het Nederlandse Padvindstersgilde (N.P.G.)
De Nederlandse Gidsenbeweging (N.G.B.) / De Nederlandse Gidsen (N.G.)
De padvinderij werd door de Duitse bezetter verboden.
We citeren een persbericht.
- ‘s-Gravenhage, 9 april 1941
- Krachtens verordening van den Rijkscommissaris werden door de veiligheidspolitie de gezamenlijke padvindersorganisaties in het bezette Nederlandsche gebied ontbonden en verboden. De Nederlandsche Padvinders, die een deel waren van de internationale Boy-Scout-beweging en centraal vanuit het internationale padvindersbureau te Londen geleid werden, waren een actief instrument der Britsche culturele en politieke propaganda. Ook na de bezetting werd deze tegen de belangen van het Duitse rijk gerichte werkzaamheid voortgezet. Daar de Nederlandsche Padvinders, wier leiding eenzijdig op Engeland was ingesteld, ondanks nadrukkelijk verbod talrijke tochten en voorbereidend militaire oefeningen hielden, zijn de van het standpunt der bezettende macht niet duldbare padvindersorganisaties ontbonden.
De padvinderij was, zoals gesteld:
- Englandfreundlich eingestellt und erhielt ihre Befehle von dem internationalen Buro in London.
De Vlaardingse groepsleiders werden in enkele gevallen daarvoor door de plaatselijke recherche van hun werk opgehaald en bij huiszoekingen thuis en in de groepshuizen werd alles wat maar iets met ‘het spel van verkennen’ te maken had meegenomen. Alle bezittingen, zoals kampeeruitrustingen, keukenuitrustingen, (groeps-)vlaggen maar ook administraties, kasgelden enz. werden meegenomen. Het is nooit teruggekomen en het kampeermateriaal is zo goed als zeker gebruikt bij NSB-jeugdkampen. In Vlaardingen heeft een huisarts, tevens padvindersleider, hierin een niet al te fraaie rol gespeeld.
De herstart
“Ik kan het nu rustig vertellen, want het is toch verjaard. Wij hebben gestolen, zeg maar rustig ‘gejat’. ’t Was in juni 1945 toen we met gammele handkarren banken, tafels en kasten weghaalden uit de EVAG-garage aan de Boslaan. In die garage was alle inboedel opgeslagen uit de huizen van NSB’ers en de onderkomens van de Duitse soldaten. En de Wehrmacht had héél stevige banken, solide tafels en flinke kasten. En wij hadden niets in ons eerste naoorlogse groepshuis. Die immens grote, lege nettenzolders aan de Koningin Wilhelminahaven. Nou, niks? Wij hadden honderden en honderden enthousiaste jongens. Wij hadden tientallen nieuwbakken leidsters en leiders die overigens merendeels van geen welpen- toeten noch verkenners-blazen wisten. Wél hadden we een kern, een handvol ouwegetrouwe leiders zoals hopman Hans van Driel, hopman Krijn van Aperen en wat jonge kerels die begin jaren ’40 zo’n beetje voortrekker waren. Bij dat handjevol was bijvoorbeeld Mari Schipper en ik …” (Aad E. Dulfer - 1980) Beter kan de situatie van de Vlaardingse padvinderij zo kort na de oorlog bijna niet beschreven worden. Op 17 mei 1945, amper 12 dagen na de Duitse capitulatie, kwam een aantal mensen bijeen om tot oprichting van de “Commissie Vlaardingsche Christelijke Padvinders Prins Maurits” te komen. Hieronder waren de hervormde predikant Van Rhijn en het hoofd der school, Frans J.W. Boogaard. De commissie had zich tot taak gesteld de christelijke padvindersgroep Prins Maurits weer tot leven te brengen. Meester Boogaard heeft een tiental jaren een belangrijke rol in de Vlaardingse padvinderij gespeeld. Het was op een zaterdag een of twee weken na die 17de mei en na een berichtje in de Nieuwe Vlaardingsche Courant, dat hopman Krijn van Aperen samen met hopman Hans van Driel zitting hielden in de winkel op de
