ADHD

ADHD (officieel Attention Deficit Hyperactivity Disorder, onofficieel Alle Dagen Heel Druk) is een aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit, oftewel wie het heeft wil graag veel aandacht en is ook erg druk. Of iemand ADHD heeft, wordt vastgesteld door een dokter. Dit kan een kinderarts, kinderpsychiater of kinderneuroloog zijn. Waarom iemand ADHD krijgt, is niet duidelijk. Wel denken mensen dat er meerdere dingen zijn die ervoor kunnen zorgen dat je ADHD krijgt, zoals erfelijke, biologische en omgevingsfactoren. Wie ADHD heeft, kan zich moeilijk ergens op concentreren en moeilijk de aandacht erbij houden. Omdat ze belangrijke en onbelangrijke zaken niet goed van elkaar kunnen onderscheiden, zijn ze snel afgeleid: Wat ze ruiken, horen, zien, voelen en proeven komt allemaal even sterk door. Daarnaast is een kind met ADHD vaak ook erg impulsief en beweeglijk.

Waar kan het misgaan

Enkele voorbeelden waarbij je als leiding wel wat tips kunt gebruiken:

• Vrij spelen: Kinderen met ADHD hebben structuur nodig. Ze kunnen daarom niet goed vrij spelen. Het maakt ze druk, en daardoor krijg je ze daarna moeilijk meer in het spel. Mocht je als leiding tijdens je opkomst toch even een volgend spel willen uitzetten, laat dan een deel van de leiding bij de kinderen blijven om ze bezig te houden.
• Knutselen: Een kind met ADHD kan zich niet lang concentreren. Hij kan zich bijvoorbeeld niet lang vermaken met een knutselwerkje, terwijl de rest van de groep daar misschien juist wel veel plezier aan beleeft. Je kunt proberen om het kind, als het vindt dat het klaar is met knutselen, bezig te houden met andere taakjes, zoals limonade halen en inschenken voor de rest van de groep. Als je wel wilt dat het kind (weer) even meedoet, geef hem dan bijvoorbeeld een horloge of een zandloper en spreek af hoe lang hij mee moet doen. Stel realistische doelen en hou je ook aan je afspraak.
• Overvliegen: Bij de hogere leeftijdsgroepen wordt er meer zelfstandigheid van een scout verwacht. Een kind met ADHD (of een andere beperking) heeft echter wat meer begeleiding nodig. Vliegt een kind over van de welpen naar de scouts, dan is het raadzaam om hem te koppelen aan een zelfstandige en verantwoordelijke ploegleider.

Algemene tips

Wat doe je WEL bij ADHD?

• Maak duidelijke en concrete afspraken over wat er wanneer gaat gebeuren.
• Wees flexibel als leiding. Stel je verwachtingen bij.
• Vraag regelmatig of het kind je heeft begrepen. Dit doe je door zijn naam te noemen en te vragen of hij de afspraak kan herhalen.
• Houd je aandacht bij het kind. Het klinkt een beetje gek, maar blijf er bovenop zitten en laat je aandacht niet verslappen.
• Geef het kind de tijd om te reageren. Ga zo nodig even apart met het kind staan om dingen af te spreken.

Wat doe je NIET bij ADHD?

• Het kind steeds corrigeren. Wees het probleem voor!
• Zet het niet in de hoek of op de gang. Daar bereik je niets mee.
• Zeg nooit tegen de ouders dat je denkt dat het kind ADHD heeft. Je kunt wel concrete zaken benoemen en vragen of de ouders het herkennen en hoe ze daar thuis mee omgaan.

Meer tips

Wil je meer tips over omgaan met ADHD-kinderen?

• Het handboek scouts met een beperking, een uitgave van Scouting Nederland, verkrijgbaar bij de Scoutshop
• Vraag hulp aan groepsleiders van (spel)takken van scouts met een handicap (Akabe of Blauwe Vogels).

Bronnen en referenties

• Het artikel 'Verwachtingen bijstellen', Jeannette Jonker/Monika van Boheemen, Scouts Info nr. 3, mei 2009 (uitgave van Scouting Nederland)